Panna. Gołoborze. Tom 1

Recenzję tej książki zacznę od pytania, czy lubicie książki, w których znajdziemy elementy mitologii słowiańskiej i tychże wierzeń? Nie często mamy okazję przeczytać powieść, w której znajdują się motywy związane z dawnymi Słowianami, ale całe szczęście, że Aleksandra Seliga postanowiła to zmienić. Czy byliście na Łysej Górze miejscu dawnych sabatów czarownic? Nie? Nic straconego, dzięki książce „Panna” z Serii Gołoborze możemy tam dotrzeć i to przenosząc się w czasie aż do 1137 roku, wtedy też zaczynało pojawiać się chrześcijaństwo, a dawna religia była usuwana. Byłam zafascynowana zapewnieniem o tym, że przeniosę się do tamtych czasów i będę mogła zgłębić wiedzę o naszych korzeniach. Byłam zainteresowana bohaterami, ich marzeniami, trudnościami, z którymi przyszło im się zmierzyć. Jak wypadła powieść?

Główną bohaterką książki „Panna” serii Gołoborze autorstwa Aleksandry Seligii jest zamieszkująca z babcią dziewczyna o imieniu Nowojka. Pochodzi ona ze wsi Łazy, która znajduje się w pobliżu Łysej Góry. Babcia dziewczyny jest starą wiedźmą, która obserwuje jak zmienia się ich świat. Wszystko za sprawą mnichów, którzy głoszą wiarę chrześcijańską, która powinna być pełna miłosierdzia, jednak nie do końca to tak wygadało. Dziewczyna musi opuścić rodzinny dom, przejmuje rodzinną spuściznę i moce po zmarłej babci, co zobowiązuje ją do dbania o ludzi, którzy pokładają w niej nadzieję. Dba, więc o wiarę w Starych Bogów, którym zawierza, a jednocześnie stara się poukładać własne życie, także aspekty uczuciowe. Polowanie na pogan trwa nastały niespokojne czasy. Sieciech, chce zmusić Nowojkę do poślubienia owdowiałego pijaka, od którego stronią inne niewiasty, jednak ona ma zupełnie inne plany. Czy dziewczynie uda się ochronić swoich? Czy wypełni zadanie, które powierzył jej Weles? Co się stanie z Nowojką?

„Panna. Gołoborze” to pierwszy tom serii Gołoborze autorstwa Aleksandry Seligi, muszę Wam powiedzieć, że książka zaskoczyła mnie bardzo pozytywnie. Nie spodziewałam się, że autorka wykaże się tak ogromną wiedzą dotyczącą Słowian, ich zwyczajów, a także mitologii. Za sprawą „Panny” przeniosłam się do 1137 roku, były to lata, w których panował król Bolesław Krzywousty. Na Łysej Górze odbywały się sabaty czarownic zaczęto budowę opactwa Świętego Krzyża dla mnichów benedyktynów. Aleksandra Seliga przygotowała się do napisania powieści po mistrzowsku, historię się chłonęło jednocześnie obserwując wszystko dookoła, jakby zwiedzało się tamte rejony. „Panna. Gołoborze” ukazuje, jak prości ludzie byli zdezorientowani nadchodzącymi zmianami. Nie są przekonani, w kogo powinni wierzyć, kto mówi prawdę i co powinni zrobić. Czułam, jakbym sama miała dokonać wyboru i musiała się opowiedzieć po którejś ze stron. Aleksandra Seliga zadbała o to, aby czytelnik się nie nudził, w powieści pojawiało się wiele zwrotów akcji, trudno było wczuć się w społeczność, gdzie o losie kobiety decydują męscy członkowie rodziny. To były zdecydowanie trudne czasy, pomimo to stały się dla mnie fascynujące.

ALEKSANDRA SELIGA

 ⚜️ Panna . Gołoborze ⚜️ 

W końcu mogłam przeczytać jakąś książkę z motywem wierzeń słowiańskich. 

Nawojka jest zielarka i uzdrowicielką w 1137 roku. Mała wioska gdzie mieszka z babcią i bratem Sieciuchem, zostaje najechana przez mnichów którzy mają nawrócić cała osadę na nową wiarę, chrześcijańską. Nawojka jako pierwsza postanawia się sprzeciwów nowo przybyłym. Dodatkowo zostaje ona wybrana na kapłankę Welesa, co sprzyja temu bardzo mocno. 

Historia jest bardzo fajnie napisana. Czuć klimat szeptuch, czarownic. Ciekawie opisane różne zdarzenia dają znać o dawnej wierze w różnych Bogów. Wszystkie obrzędy są pięknie opisane, a uwierzcie mi lubię czytać o nich najbardziej. 

 Cała akcja toczy się przy Łysej Górze. Oczywiście kojarzy nam się z czarownicami, szkoda tylko że mało się na niej dzieje, ale są opisane inne góry, które również były ważne dla wierzeń słowiańskich. Mam nadzieję że w drugim tomie Panny będzie coś więcej na temat Łysej góry. Mamy kilka różnych ciekawych postaci pobocznych, a rozdziały są pisane z różnych perspektyw co też jest ciekawym zabiegiem.

 W książce mamy opisane jak stara wiara potrafi przekształcić się do nowej przemycając swoje racje po cichu pod niewidzialną peleryną. Cennym jak dla mnie działaniem autorki było to jak przemyciła do fabuły obraz walki z przymusem zaakceptowania czego innego, czegoś niby lepszego. Mieszkańcy potrafili walczyć o to by nie zmieniać swoich upodobań i wiary. Nie każdy musi być taki sam. Gdybyśmy nie byli różni, to świat niebyl by ciekawy. 

 Nie obyło się bez barwnych postaci Bogów w różnych postaciach - Welesa, ciekawa postać zbójnika Kaka, pod skórą którego krył się żmij. Te wszystkie postacie dodawały smaczku całej histori.

 Oczywiście nie może zabraknąć wątku romantycznego. Nawojka i Wojciech, którzy stają przed zakazaną miłością. Czy ulegną porzadaniu i spadnie na nich gniew Bogów? A może będzie to chwalone ?

 Całkiem ciekawą postacią był Sieciuch i jego zagadkowe pochodzenie. Był lekko wkurzajcy razem ze swoim nawracaniem, ale pod koniec mnie bardzo zaintrygował. 

Zakończenie jest bardzo ciekawe i z pewnością będę chciała się dowiedzieć co wyjdzie z sytuacji, którą książka się zakończyła. 

Muszę pochwalić wydanie książki. Piękne grafiki w środku książki. Każdy rozdział ma piękne zakończenie i początek. Twarda oprawa dodaje uroku całej książce...jest jakby luksusowa 😅

Pierwszy raz od dawna nie wiem jak napisać recenzję, ponieważ obawiam się, że nie zdołam oddać uroku i mądrości tej historii...

Nawojka mieszka ze swoją babcią- starą wiedźmą w Łazach, wsi u podnóża Łysej Góry. Jest początek XII wieku i coraz więcej okolicznych ziem przejmowanych zostaje przez chrześcijańskich mnichów, którzy głoszą swoją religię jako pełną miłości i pokoju, jednak ich zachowanie względem ludu świadczy o czymś zgoła innym. Nawojka musi pożegnać babcię, jednak najpierw przejmuje od niej magiczne moce i od tej pory sama musi opiekować się ludźmi wiernymi starej wierze i bronić siebie i ich przed wyznawcami nowej. Musi dbać by pamięć o starych bogów i o to by tradycja nie zginęły. Jednocześnie Nawojka próbuje poukładać swoje uczucia względem ukochanego młodzieńca ze swojej wsi, okrutnego brata, który sam przejął nową wiarę i na siłę próbuje ją przekazać ziomkom, pociągającego boga i innych wiedźm. Śledzimy też poczynania innych bohaterów, z których każdy ma naprawdę ciekawą historię do opowiedzenia i benedyktynów, którzy polują na "pogańskich" Słowian. Wszystko to opisane pięknym literackim językiem z wieloma wtrąceniami starodawnych określeń (każde wyjaśnione przez autorkę, więc wszystko jest doskonale zrozumiałe), dzięki czemu naprawdę możemy poczuć ten stary magiczny klimat.

Ważnym atutem całej historii jest dla mnie ogromna dawka wiedzy o mitologii, obrzędach i kulturze słowiańskiej! To temat, który ostatnio bardzo mnie fascynują, ale ciągle jeszcze raczkuję w nim. Dzięki "Pannie" dowiedziałam się bardzo dużo o kulturze naszych przodków. Tym bardziej ubolewam, że tak mało zostało z niej do dziś. Opisy są tak piękne i obrazowe, że nie raz płakać mi się chciało nad starą wiarą, jej wyznawcami i spuścizną kulturalną, którą utraciliśmy. Z resztą losy bohaterów też są opisane tak, że chwytają za serce.

Autorka wiele niesamowitych spotkań z bogami czy demonami opisuje tak, że ani bohater ani czytelnik nie są pewni czy wydarzyły się naprawdę, czy były tylko snem lub halucynacją. Ale prawie na każdej stronie da się wyczuć działanie starej, silnej magii.

Na uwagę zasługuje również przepiękne wydanie od Wydawnictwa Kobiecego! Twarda oprawa, w której każdy szczegół jest dopracowana i cała aż kipi od ukrytych symboli, ciekawa wklejka i strony w przyjemnej ciepłej tonacji podnoszą przyjemność z czytania.

Na szczęście " Panna" to pierwszy tom serii Gołoborze i już się cieszę na myśl, że będę miała okazję spotkać się jeszcze z piórem autorki i z bohaterami tej powieści, gdyż wykreowani są tak realistycznie i przekonująco, że mam wrażenie, że znam ich naprawdę.

„Panna” to pierwszy tom fascynującej opowieści, która rozgrywa się w czasach chrystianizacji polskich ziem. Akcja toczy się w okolicach Łysej Góry, która jednym kojarzy się z sabatami czarownic, a innym ze świętym miejscem pogańskich Słowian. Te dwa wątki jak najbardziej łączą się w tej barwnej, ale jakże szczegółowo dopracowanej historii.

Około trzysta lat po oficjalnym chrzcie Polski, w kraju pozostają miejsca, gdzie nadal czci się starych bogów. Jednym z nich są okolice Łysej Góry, na której kończy się budowa klasztoru. Mają w nim zamieszkać benedyktyni. Ich zadaniem będzie nawracanie okolicznych pogan. Nawoja jest uczennicą kapłanki. Staje przed trudnym zadaniem utrzymania rodzimej wiary w sercach wiernych. Razem z innymi mądrymi babami zawiązuje sojusz przeciw kościołowi, który nazywa ich wiedźmami.

W powieści smakujemy losu prostych ludzi, którzy chcą żyć w pokoju. Część szybciej przyjmuje nową wiarę, choć wydaje im się ona nieco dziwna i ciężko im ją zrozumieć. Inni stawiają jawny opór. Jednak wszyscy, nawet nowi chrześcijanie, po kryjomu, cichutko odprawiają stare rytuały, które po woli dopasowują do nowych reguł wiary. Po drugiej stronie barykady stoją benedyktyni, którzy postrzegają okoliczną ludność jako zezwierzęciałych barbarzyńców. Toczy się cicha wojna pomiędzy religiami.

W „Gołoborzu” Aleksandra Seliga przedstawia czytelnikowi świat naszych przodków, ich rozterki, codzienne życie oraz troski. Robi to niezwykle szczegółowo, dla mnie bardzo wiarygodnie. Zarówno jeśli chodzi o opis świąt i obyczajów, ale przede wszystkim o dialogi. Wplecione w wypowiedzi starosłowiańskie słowa działają niczym wehikuł czasu, który przenosi czytelnika do czasów Bolesława Krzywoustego. Niektóre wypowiedzi są nawet cytowane ze starodruków, co jest dodatkowym atutem dla smakosza słowiańskich motywów w powieściach.

Bohaterowie są wiarygodni w swoich zachowaniach i jak wspomniałam, każdy z nich jest niemniej ważny od głównej bohaterki. Każdy odgrywa jakąś istotną rolę, każdy nadaje tej opowieści niepowtarzalnego charakteru. Nie we wszystkich książkach można znaleźć coś podobnego, a przynajmniej nie tak wyraźnie wyczuwalnego.

„Panna” to gratka dla wielbicieli mitologii słowiańskiej. To powieść fantastyczna, która porywa do swojego świata. To historia młodej czarownicy, która walczy o swoje dziedzictwo. To opowieść o poświęceniu, wyrzeczeniu, obowiązku i miłości, która skazana jest na porażkę. Rzecz jasna jest też przeznaczenie, które wydaje się przesądzone, a także niesamowici bohaterowie. Wszystko to tworzy niepowtarzalną, magnetyczną mieszankę, która potrafi zapewnić kilka godzin bardzo dobrej rozrywki. Jestem pewna, że jeśli się skusicie, „Panna” zostanie w waszej pamięci na dłużej, a po zakończeniu lektury zapragniecie kontynuacji. (I to jak najszybciej! 😉 )

Dawni Słowianie stanowili ogromną grupą europejsko-azjatycką, składającą się z odmiennych pod względem języka i kultury ludów, które łączyły [Adres usunięty]. kontakty handlowe. Jednoczyła je nie tylko pochodzenie języków (stąd nazwa oznaczająca ludzi „znających słowa"), ale i pewien system wierzeń. Wierzeń w Bogów, w naturę i jej dobrodziejstwa. To wówczas mocno rozwinęło się zielarstwo i biała magia, popularne były mikstury stosowane na różne dolegliwości, a także różnego rodzaju zaklęcia, mające wywołać określany skutek.

Czasy Słowian to czasy, kiedy zielarki i uzdrowicielki były wysoce cenione i szanowane nie tylko wśród lokalnej społeczności, kiedy to do nich zwracano się w chwilach radości i smutku. To one pomagały przyjmować porody, szykowały mikstury na miłości, uczestniczyły w zaślubinach, a także były prowodyrkami podczas świąt. Okazji do świętowania było zresztą sporo, ludzie bowiem spotykali się ze sobą, wspólnie biesiadowali, składali obiaty przodkom, wspólnie modlili się do Bogini o dobre zbiory, po czym jej dziękowali. Kres temu położyło chrześcijaństwo, które zamieniło zielarki w czarownice, które pozbawiło Słowian korzeni, wszystkiego, w co dotąd wierzyli.

Nowa wiara dotarła również w okolice Łysej Góry, miejsca tak znaczącego i mocno związanego z kultem Słowian. Na dodatek w okolicach osiedlili się mnisi, którzy nie dość, iż nie mówili w języku lokalnej społeczności, to jeszcze należało oddawać im część pożywienia. To bulwersuje niektórych, choć wielu też – dla świętego spokoju i przyszłych korzyści – decyduje się na przyjęcie nowej wiary. Dzieli to nie tylko wioski, ale nawet rodziny, czego przykładem jest młoda dziewczyna, uzdrowicielka, Nawojka, której brat z fanatyzmem oddaje cześć nowym bogom. Sieciech nie tylko gardzi siostrą, ale coraz częściej kłóci się z babką, znaną kapłanką i znachorką.

Przychodzi czas, by opowiedzieć się po którejś ze stron, zaś Nawojka pragnie bronić swojego systemu wierzeń, a także swojej wiedzy, przekazywanej z pokolenia na pokolenie. I choć jest świadkiem tego, jak nawet dziewczyny, z którymi wspólnie dorastała obracają się przeciwko niej, donosząc i siejąc plotki, nazywając ją czarownicą, to ona postanawia jawnie sprzeciwić się nowemu systemowi wiary, a szczególnie tym, którzy go wprowadzają.

Jak potoczą się losy Nawojki? Przekonamy się dzięki niezwykłej powieści, niezwykle wiarygodnie i z precyzją opisującej czasy Słowian i ich wierzenia, rytuały, pt. „Gołoborze. Panna”. To pierwszy tom historii, spisanej przez Aleksandrę Seligę, opublikowanej nakładem Wydawnictwa Kobiecego. Książka zachwyci szczególnie czytelników, którzy lubują się w powieściach historycznych – tu bowiem przenosimy się do roku 1137 i w pełni zanurzamy w tamten świat. To również lektura dla zainteresowanych białą magią, słowiańskimi rytuałami oraz niezwykłym kultem natury, życiem tak zgodnym z jej rytmem. To wreszcie lektura dla tych, którzy doceniają pięknie zbudowane zdania i słowa, które zostały użyte w pełni świadomie, które służą tu budowaniu niezwykłej atmosfery.

Niemal czujemy w trakcie lektury podniecenie płynące ze świętowania, widzimy ogniska płonące na wzniesieniach z okazji obu Przesileń, czujemy unoszący się w powietrzu zapach ziół. Plastyczny język uzupełniają doskonale zarysowani bohaterowie, a także poruszony problem upadku pewnego systemu wartości oraz wierzeń. To wszystko sprawia, że od powieści nie można się oderwać, zaś po skończeniu – w trakcie oczekiwania na kolejny tom – mamy ochotę zatańczyć w blasku księżyca na łące, odziani tylko w kwiaty…

Łysa góra to miejsce które od pradawnych czasów aż po dziś kojarzone jest z czarownicami.

Nawojka, to zielarka przez niektórych uważana przez uzdrowicielkę, czarownicę. Wychowana w słowiańskiej tradycji, oddana swym wierzeniom a także wybrana przez Welesa na tę, która ma stać w obronie wiary, postanawia czynić to całą swą mocą. W owych czasach w rodzinnych stronach dziewczyny zaczęło się coś w rodzaju krucjaty . Mnisi postanawiają szerzyć chrześcijaństwo a tych którzy oddani są swoim bogom ,za wszelką cenę zgładzić. Nawojka postanawia nie poddać się i pomimo okrucieństwa szalejącego z rąk benedyktynów , walczy o przetrwanie swej wiary a przede wszystkim obrzędów i tradycji.

Uczona przez miejscową czarownicę posiada wiele darów i umiejętności które wykorzystuje walczc z bezwzględnymi szerzycielami chrześcijaństwa.

Pierwszy tom serii "Gołoborze" pt. "Panna" to fascynująca podróż do czasów walki pomiędzy wyznawcami Starych Bogów a chrześcijanami. Zielarki i czarownice wieszana wówcza, ot tak, dla przykładu. Świat ludzi którzy od dawna zakorzenieni byli w wierze swym bogom nagłe zmienia się a człowieka definiuje to w co wierzy , nie ważne że czasem wybór jest przymusem.

Książka ta , przepięknie wydana, z okładka idealnie obrazującą treść, jest bardzo ciekawą propozycją dla tych którzy pasjonują się słowiańskimi tematami . Po przeczytaniu pierwszego tomu ja już nie mogę się doczekać kolejnego.

Ta powieść już od pierwszych stron mnie bardzo zaskoczyła. Czytałam już sporo książek z motywami słowiańskimi – fantastyki, romansów/erotyków, literatury faktu... Ale książki takiej jak ta jeszcze nie czytałam.

Nawojka jest wnuczką lokalnej wiedźmy, żyją w okolicy Łysej Góry, Nawojka przygotowuje się do przejęcia roli i mocy babki. Sprawy nie ułatwia jednak fakt, że na Łysej Górze buduje się chrześcijański klasztor i ściągają do niego benedyktyni, by krzewić nową religię i wyprzeć pogańskie zwyczaje.

Nie spotkałam się jeszcze, żeby w powieści było upakowane tyle wiedzy. Autorka zrobiła genialną robotę, przygotowując się merytorycznie do napisania tej powieści, a jednocześnie świetnie sobie poradziła z wpleceniem tych faktów, ciekawostek, informacji, a nawet cytatów w tekst tak, by nie było to „na siłę”, sztuczne czy nudne.

Na duży plus zasługuje też język, który jest pięknie dostosowany do czasów, o jakich opowiada, zawiera sporo archaizmów i regionalizmów, a jednocześnie jest łatwy do zrozumienia (co trudniejsze słowa opatrzone są przypisami z wyjaśnieniem).

Nieco słabszą stroną tej powieści jest fabuła, ale i w tej kwestii zdecydowanie nie jest źle! Po prostu momentami akcja nas nie porywa albo wiemy, że coś się dzieje, ale nie do końca czujemy, czemu to ma służyć.

Zakończenie z kolei jest takie, że powstaje mieć nadzieję, że drugi tom pojawi się szybko. Ten zdecydowanie zostaje na mojej półce, a ja czekam z niecierpliwością na drugi (i trzeci, bo coś czuję, że słowiańska trójka tu wjedzie).

Bardzo Wam tę powieść polecam, zwłaszcza jeśli lubicie słowiańskie motywy.