Doktor Jekyll i pan Hyde

Chociaż dzisiaj motyw przemiany dobrego naukowca w złego potwora przywołuje pewnie jako pierwsze skojarzenie widowiskowej rozróby komiksowego Hulka, to oryginał nie ma w sobie nic ze sztucznych fajerwerków. "Doktor Jekyll i pan Hyde" jest piękną, przepiękną powieścią o ludzkiej naturze.

Taka mała książeczka, a ile cennej treści w sobie zawiera! Warto ją co jakiś czas sobie odświeżyć, ponownie się zachwycić złotymi myślami o ludziach, o nas samych. Autor zagwarantował nam niesamowity klimat i fascynującą klasyczną grozę, która do dziś inspiruje wielu twórców.

Polecam, według mnie to lektura obowiązkowa.

Krótka, acz treściwa forma to coś co lubię. I tak sobie myślę, że tutaj dopiero poznajemy umiejętności autora, bo to wcale nie jest proste, by zacząć, rozwinąć i zakończyć całą powieść w 110 stronach, zostawiając mnie jako czytelniczkę z poczuciem, że tyle stron już robi na mnie wrażenie i wcale nie potrzebuję więcej. Mam wrażenie, że przy dłuższych formach, które są dobre już sam fakt większej ilości czasu poświęcony książce sprawia, że zżywamy się z bohaterami i z całą osią fabuły, więc to dopiero sztuka zrobić coś takiego przy ledwo godzinnym posiedzeniu z książką.

Przez ostatnie potknięcia z czytaniem opisów tym razem tego nie zrobiłam co wyszło mi na dobre, bo czytając go teraz, by wiedzieć co mogę wam przekazać jest w nim zawarta największa tajemnica książki. I ja rozumiem, że to jest klasyka literatury, którą mimowolnie przez popkulturę w większym bądź mniejszym stopniu znamy, ale bez przesady, by w opisie pisać o całym zarysie fabuły. 😬

Na moją ocenę wpłynie właśnie fakt, że trochę znałam wydarzenia z ogólnej kultury. Na przykład kto słyszał w młodości Ich Troje i „A wszystko to...(bo ciebie kocham)” ten wie o co mi chodzi. 😅 Co wpłynęło na trochę zmniejszone napięcie podczas czytania z racji braku elementu zaskoczenia kim jest pan Hyde, ale i tak nie znając zakończenia opowieści i wszelkich innych pobocznych wątków mogłam dać się momentami ponieść fabule.

W skrócie i bez spoilerów. Prawnik doktora Jekylla dostaje spisany przez niego testament, w którym swój majątek w razie śmierci bądź zaginięcia przekazuje panu Hyde'owi. Nagle do mecenasa docierają wieści o złych uczynkach pana Hyde'a. W trosce o swojego klienta, ale przede wszystkim przyjaciela prawnik stara się odnaleźć pana Hyde'a. Odkrycie kim jest doprowadza do tragicznych wydarzeń.

Bardzo zgrabnie i przemyślanie napisana historia, która łączy elementy psychologiczne, naukowe i moralne okraszane dość dusznym klimatem Londynu w XIX wieku.

Tekst traktuje o Johnie Gabrielu Uttersonie, prawniku który zajmuje się dochodzeniem w sprawie kuriozalnych powiązań między jego przyjacielem, cenionym lekarzem dr Henrym Jekyllem, a tajemniczym, podejrzanym, a przede wszystkim niezwykle dziwnym Edwardem Hyde’em. Prawnik próbuje dowieść, że Hyde zastrasza Jekylla, aby ten przekazał mu swój spadek.

Uwielbiam takiego typu nowele! Świetnie skonstruowani bohaterowie (choć nowela daje na to wyjątkowo mało miejsca), szerokie pole interpretacyjne, a przy tym wszystkim intrygujący świat przedstawiony. Utwór łączy w sobie elementy gotyckiego horroru, fantastyki oraz powieści kryminalnej. Ta mieszanka zapewnia inny rodzaj lektury. Czytelnik odczuwa bowiem dziwny niepokój, pewien dysonans pomiędzy tym, co moralne i wymykające się granicom normy. Wiemy, że dzieje się coś wykraczającego poza normalne rozumowanie, jednak i tak staramy się to sobie przetłumaczyć.

Film doczekał się aż 11 (!) adaptacji filmowych i wielu wydań. Uważam, że graficzne opracowanie @dwiesiostry zasługuje na jak największy rozgłos, ponieważ ilustracje były świetnym dopełnieniem fabuły i przekazu tej noweli. Gra z kolorami, kształtami, postaciami i formami była idealnie skondensowana i zintegrowana z narracją.

Chociaż dzisiaj motyw przemiany dobrego naukowca w złego potwora przywołuje pewnie jako pierwsze skojarzenie widowiskowej rozróby komiksowego Hulka, to oryginał nie ma w sobie nic ze sztucznych fajerwerków. "Doktor Jekyll i pan Hyde" jest piękną, przepiękną powieścią o ludzkiej naturze.

Taka mała książeczka, a ile cennej treści w sobie zawiera! Warto ją co jakiś czas sobie odświeżyć, ponownie się zachwycić złotymi myślami o ludziach, o nas samych. Autor zagwarantował nam niesamowity klimat i fascynującą klasyczną grozę, która do dziś inspiruje wielu twórców.

Polecam, według mnie to lektura obowiązkowa.

Robert Louis Stevenson, autor Doktora Jekylla i pana Hyde’a, jest powszechnie znanym przedstawicielem neoromantyzmu, czyli nurtu, który popiera przede wszystkim zainteresowanie sferą duchową oraz mistycyzm. W swoich powieściach Stevenson często rozważa dwoistość ludzkiej natury, a Historia Doktora Jekylla i pana Hyde’a nasuwa nad wyraz istotne pytanie — czy powinniśmy przeciwstawić się wewnętrznemu złu, czy pozwolić mu współistnieć obok nas?

W owej noweli, czytelnicy zostają zapoznani z historią Henry’ego Jekylla, który przeprowadza pewne doświadczenia chemiczne, mające na celu udowodnienie myśli lekarza — iż każdy człowiek składa się z dwóch sprzecznych charakterów. Pod osłoną nocy nie tylko tropimy tajemniczego pana Hyde’a, lecz również czujemy narastający niepokój wywołany niewiedzą przed nieznanym rozwiązaniem tajemnicy, czyli związku pomiędzy dwiema tytułowymi postaciami. Pomimo prostego i zwięzłego stylu autora, rozstrzygające strony historii wywołały u mnie dreszcz przerażenia i podekscytowania, pośpieszając myśli do szaleńczego galopu, celem rozważenia wszystkich sugestii oraz poglądów Stevensona, które niezaprzeczalnie uważam za fascynujące.

Na koniec chciałabym dodać, że niecodzienne ilustracje do przepięknego wydania Doktora Jekylla i pana Hyde’a wykonał Adão Iturrusgarai. Jeszcze nigdy nie widziałam tak upiornie intrygujących grafik, które swoim klimatem całkowicie oddają bizarność historii. W urzekającym mroku Doktora Jekylla i pana Hyde’a można się utopić.

Instagram: @illectum

"Wszystkie ludzkie istoty okazują się nam jako mieszanka cech dobrych i złych..."

Książkę czyta się błyskawicznie, mały rozmiar, ale jakże ciekawy styl prowadzenia narracji. Zrozumiale, przyjemnie, wciągająco, tylko z ledwo dostrzegalną archaiczną nutą. Fantastycznie jest wracać do klasyki horroru, a w tym przypadku pierwowzoru licznych filmów i powieści odwołujących się do psychologicznych aspektów. Od zawsze człowiek dociekał, co składa się na osobowość, w jakim stopniu determinują go geny, jak bardzo zależy od układu sił dobrych i złych pierwiastków. Dziesięć króciutkich rozdziałów prowadzi po zajmującym scenariuszu zdarzeń, równocześnie skłaniając do przemyśleń odnośnie natury człowieka, a zwłaszcza jej mrocznych zakamarków. Jak to możliwe, że można wykazywać się silnym usposobieniem, podążającym za ogólnie akceptowaną hierarchią wartości, a jednocześnie być słabym i skłonnym do okrutnych czynów? Co decyduje o mieszance tych elementów, w jakich warunkach się równoważą, a kiedy jeden z nich przejmuje ster?

Dwoista natura człowieka, trudna do interpretowania, niełatwa do zrozumienia, wymykająca się rozumowemu pojmowaniu, prawom nauki, zdobyczom psychologii. A jednak wciąż powszechne jest pragnienie jej poznania, dotarcia do istoty człowieczeństwa, potwierdzenia szczególnych cech gatunku ludzkiego, czy wykorzystania tej wiedzy w społecznej komunikacji. Henry Jekyll, szanowany doktor praw i medycyny, pozyskuje w pracowni chemicznej eliksir umożliwiający wyselekcjonowanie zła z psychiki, tworzy Edwarda Hyde, cień człowieka o zdeformowanej aparycji i morderczych instynktach. Scenariusz zdarzeń poznajemy z perspektywy Gabriela Johna Uttersona, prawnika, przyjaciela Jekylla, a dopiero pod koniec noweli autor oddaje głos kluczowej postaci. Bardzo cenię i lubię ten prawzór thrillerów psychologicznych, delikatnie oddziałujący na wyobraźnię czytelnika, ale frapująco drażniący refleksyjną duszę każdego z nas. Gdzie faktycznie przebiega granica między dobrem a złem? Do czego jesteśmy w stanie posunąć się w złych działaniach, aby poznać samego siebie i nam podobnych? Dlaczego tak trudno pogodzić się z niejednoznacznością mentalności? Czy trzeba za wszelką cenę łapać ją w odgórne szablony?

[Adres usunięty]

W każdym człowieku siedzią dwie osoby. Awers i rewers. Diabeł i anioł. Jing i jang. A co by się stało gdyby te osoby wyszły na zewnątrz i czyniły dobro i… zło? Na tym opiera się opowiadanie Roberta L. Stevensona pod tytułem “Dr Jekyll i pan Hyde”. W dickensonowskim Londynie mieszka spokojny, ułożony doktor medycyny Henryk Jekyll. Muchy by nie skrzywdził. W przeciwieństwie do Edwarda Hyde. Jest ON wcieleniem zła, nie tylko wewnętrznie ale i zewnętrznie. Jest chudy, przygarbiony, ma zimne oczy. I jest podejrzewany o morderstwo. Czy to prawda że dr Jekyll i pan Hyde to jedna i ta sama osoba? Która zwycięży? Czy to prawda że ludzie mają zawsze podwójne wcielenie? Polecam.

„Doktor Jekyll i pan Hyde'' to brytyjska nowela napisana przez szkockiego autora Roberta Louisa Stevensona, po raz pierwszy w oryginale opublikowana 5 stycznia 1886 roku. Znana jest jako portret psychopatologii i podwójnej osobowości. Od tego czasu nieprzerwanie fascynuje czytelników na całym świecie. To opowieść o dualizmie ludzkiej natury, moralności oraz konsekwencjach dążenia do odkrywania granic nauki.

Fabuła koncentruje się na postaci doktora Henry'ego Jekylla, szanowanego naukowca, który prowadzi eksperymenty mające na celu oddzielenie dobra od zła w ludzkiej duszy. W wyniku swoich badań tworzy eliksir, który pozwala mu na przemianę w Edwarda Hyde'a – jego mroczną, bezwzględną stronę. Hyde to postać, która reprezentuje wszystkie najgorsze cechy ludzkiej natury: brutalność, egoizm i brak skrupułów. Jego wygląd napawa grozą, jednak niebywale interesuje ludzi. Zastosowany kontrast pozwała dogłębniej poznać naturę obu postaci.

Przemiana Jekylla w Hyde'a staje się metaforą walki między dobrem a złem, która toczy się w każdym człowieku.

Stevenson w mistrzowski sposób buduje napięcie i atmosferę grozy, a jego styl pisania jest zarówno przystępny, jak i pełen głębi. Narracja prowadzona jest z perspektywy różnych postaci, co pozwala czytelnikowi na lepsze zrozumienie złożoności relacji między Jekyllem a Hyde'em, a także komplikacji wynikających z przemiany.

Książka porusza także kwestie moralności i odpowiedzialności za własne czyny. Jekyll, próbując oddzielić swoje dobre i złe oblicze, ostatecznie traci kontrolę nad swoją mroczną stroną, co prowadzi do tragicznych konsekwencji. To przestroga przed niebezpieczeństwami, jakie niesie ze sobą dążenie do odkrywania granic ludzkiej natury oraz ignorowanie moralnych aspektów nauki.

Serdecznie polecam każdemu, ponieważ historia ta jest niebywale ciekawa i intrygująca, a do tego napisana przystępnie i zwięźle.

M.G.

Szkolny Klub Recenzenta

Pan Utterson, szanowany prawnika przyjmuje na przechowanie testament Henry’ego Jekylla M.I.D., F.R.S. itd., który głosi, że nie tylko w przypadku śmierci spadkodawcy „cały jego majątek ma trafić do rąk „przyjaciela i dobrodzieja Edwarda Hyde’a”, lecz nawet w razie „zniknięcia bądź niewyjaśnionej nieobecności w okresie dłuższym niż trzy miesiące kalendarzowe” otrzyma cały majątek dr Jekylla. Pan Utterson obawia się, że wzmiankowany Hyde może zagrażać jego przyjacielowi Jekyllowi, zwłaszcza, że wzmiankowany doktor zaczyna zachowywać się coraz dziwniej. Sprawy przybierają niespodziewany obrót, gdy Pan Hyde morduje znamienitego mieszkańca Londynu sir Danversa Carewa, po czym znika. Doktor Jekyll zamyka się w domu i odmawia wszelkich spotkań. Niedługo potem Pan Utterson zostaje sprowadzony do domu przyjaciela, w którym odnajduje zwłoki Hyde’a, po Jekyllu nie ma żadnego śladu. W tej sytuacji Utterson zostaje zmuszony do przeczytania powierzonych mu dokumentów, które odkrywają straszną prawdę o doktorze Jekyll’u i Panu Hyde’dzie.

„Doktor Jekyll i Pan Hyde” Roberta Louisa Stevensona zaliczany jest do klasyki literatury i jest uważany za definiujący gatunek gotyckiego horroru. Nowela opublikowana po raz pierwszy w 1886 doczekała się nie tylko tłumaczeń na niemal wszystkie języki, stając się jednym z najbardziej rozpoznawanych utworów literatury angielskiej, ale również licznych ekranizacji i parodii. Nowela miała również znaczący wpływ na kulturę popularną, a fraza „Jekyll i Hyde” jest używana w języku potocznym w odniesieniu do osób o naturze pozornie dobrej, ale czasami szokująco złej.

Choć jest to gotycki horror, nie znajdziemy tu szokujących scen, znanych ze współczesnych horrorów. W tej noweli, jedyne akty przemocy to uderzenie w twarz, zabójstwo i samobójstwo. Jednak to, co budzi grozę to rozważania o naturze ludzkiej, widoczne zwłaszcza w ostatnim rozdziale zatytułowanym „Pełne oświadczenie Henry’ego Jekylla w sprawie”. W tym rozdziale Jekyll ujawnia swoją pracę, która doprowadziła w ostateczności do katastrofy. Stateczny doktor odkrył „że człowiek w swojej istocie nie jest naprawdę jednością, że ma dwa różne oblicza. Mówię dwa, ponieważ stan mojej wiedzy nie wykracza poza ten punkt.” Te dwa przeciwstawne oblicza jedno grzeszne i jedno prawe, Jekyll starał się rozdzielić, licząc, że będzie mógł kontrolować każdą z natur. Większość badaczy literatury pochyla się właśnie nad tym wątkiem, rozwodząc się nad dwoistością ludzkiej natury, nad wieczną walką dobra ze złem, a nawet okrzykując nowelę portretem psychopatologii. Jednak rzadko kiedy spotkałam się z podnoszeniem wątku „wspomagania farmakologicznego”, który powodował zmianę zachowania doktora Jekylla, zmiana fizyczna, mogła być wytworem wyobraźni pod wpływem „mikstury”.

Choć nowela jest krótka, niespełna dwieście stron, to niesie ze sobą olbrzymi ładunek filozoficzny dotyczący ludzkiej natury, zmuszając czytelnika do refleksji.

Warto poznać najnowsze tłumaczenie tej klasycznej powieści w wykonaniu pani Pauliny Braiter.

Serdecznie polecam!

To historia o dwóch naturach, które są częścią każdego człowieka. Składamy się z dobra. Porywów bezinteresowności, hojności, sympatii. Jednak nie brakuje w nas również iskier złośliwości, pogardy, zazdrości i gniewu. Jesteśmy chaosem, który przez całe życie staramy się trzymać w ryzach.

"Doktor Jekyll i pan Hyde" zawsze będzie książką ponadczasową, ponieważ wywleka na światło dzienne dwoistość ludzkiej natury. Zmienia się data w kalendarzu, idziemy z duchem czasu rozwojowi i technologicznie, sięgamy jako ludzkość ku gwiazdom. A mimo to, niezmiennie drzemią w nas dwie sprzeczne siły, które walczą wewnętrznie o naszą uwagę.

Motyw walki dobra i zła jest wręcz namacalny w tej powieści. Mimo krótkiej formy, dość oszczędnego zarysu fabularnego i wzniosłych dialogów czuć w trakcie czytania dozę niepokoju. Nie z powodu potworów wyskakujących z szafy. Raczej z tego, że jeden człowiek potrafi nosić w sobie takiej wiele sprzeczności, które idą w tak katastrofalnym kierunku...

Są takie dzieła literackie, które nie wymagają żadnej rekomendacji. Od stuleci znane i lubiane przez czytelników, wielokrotnie udowodniły swoją wartość i ponadczasowy charakter. Do takich książek należy z pewnością nowela autorstwa Roberta Louisa Stevensona pt. „Doktor Jekyll i pan Hyde”, której wznowienie ukazało się niedawno w serii Klasyka Literatury Światowej, publikowanej nakładem @wydawnictwosbm.

Owiana tajemnicą, przerażająca neoromantyczna narracja o przekraczającym wszelkie granice moralne człowieku, przedstawiającym się jako pan Hyde, którego poczynania śledzą czytelnicy tej opowieści, zdecydowanie wykracza poza swoją epokę. Zagadnienia związane z dwoistością natury ludzkiej i odwieczną walką dobra ze złem pod piórem Stevensona nabierają zupełnie nowego charakteru. Oto siedzibą zła staje się ludzkie ciało, a motorem napędowym niemoralnych działań psychika ludzka, dla której pożywkę stanowi człowiecze cierpienie. Brzmi jak współczesny obraz zaburzeń psychopatologicznych, a przecież utwór powstał u schyłku XIX wieku.

Uważne oko znakomitego pisarza pozwoliło mu dostrzec w człowieku więcej niż na pozór widzimy. I całe szczęście, bo dzięki temu czytelnik otrzymał ponadczasową opowieść, która przeraża i daje do myślenia. W końcu w każdym z Nas czasem prym wiedzie dr Jekyll, a czasem mr Hyde. Kwestia leży tylko w zachowaniu odpowiednich proporcji.

Jeśli jeszcze nie znacie tej kultowej opowieści o dwóch osobach żyjących w jednym ciele, to koniecznie weźcie do ręki książkę „Dr Jekyll i pan Hyde” z ilustracjami Charlesa Raymonda Macauleya z 1904r., które dodają tej opowieści charakterystycznego klimatu minionych stuleci i sprawiają, że trzymając w rękach to wznowienie, mamy wrażenie, jakbyśmy obcowali z jednym z pierwszych angielskich wydań tej historii. Warto mieć taką pozycję w swojej książkowej kolekcji! ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️

Zarys historii o duecie Jekyll i Hyde chyba zna większość z nas. Ja spotkałam się w wielu dziedzinach z nawiązaniem do tych panów, ale nigdy nie czytałam książki.

Gdy tylko wydawnictwo Uroboros ogłosiło premierę wiedziałam, że muszę w końcu poznać oryginalną historię.

I nie, nie było tak jak sobie wyobrażałam. Szczerze mówiąc spodziewałam się wywołującej dreszcz strachu opowieści pełnej akcji, rodem z horroru.

Dostałam coś zupełnie innego jednak równie dobrego. Opowieść o doktorze Jekyllu i panu Hyde to niespełna 160 stronicowa przeprawa przez dwoistość ludzkiej natury. To pełne grozy śledztwo, w którym czuje się na karku oddech mrocznego rozwiązania zagadki.

Jest to zatrważająca rozprawa o cienkiej granicy między nauką a tym co etyczne. To też historia o próbie ratunku samego siebie i wielkich umysłach.

To też opowieść o strachu i bezradności wobec nieuniknionego.

Cieszę się, że mogłam poznać tę opowieść w nowym przekładzie.

Warto też dodać, że książka jest wspaniale wydana. Twarda oprawa, liczne ilustracje oraz kolorystyka budząca grozę.

Najbardziej znaną i rozpoznawalną książką Roberta Louisa Stevensona jest z pewnością Wyspa Skarbów, która już od wielu pokoleń zabiera czytelników w wyprawę do dalekich krajów w poszukiwaniu ukrytego złota i kosztowności. Niemniej znanym dziełem autora, choć znacznie krótszym, jest powieść Doktor Jekyll i pan Hyde. To historia pewnego londyńskiego prawnika - Uttersona, który zaczyna prowadzić śledztwo odnośnie tajemniczej napaści niejakiego pana Hyde'a na małą dziewczynkę, którą ten niemalże zadeptał. Szybko okazuje się, że ta sprawa jest powiązana z przyjacielem prawnika - doktorem Jekyllem, szanowanym i znanym lekarzem. W swoim laboratorium odkrywa ON bowiem sekret eliksiru pozwalającego zmieniać postać... niekoniecznie w taki sposób jaki planował.

Doktor Jekyll i pan Hyde jest nieco ponad 100-stronicową książką, wydaną w ramach Arcydzieła Literatury Światowej przez Wydawnictwo Vesper. Jej lektura nie zajmuje zatem dużo czasu - godzinkę, może dwie, ale jest to historia, która przykuwa uwagę i nie sposób przejść obok niej obojętnie. Przede wszystkim za obecną grozę, ciemne i tajemnicze zaułki oraz eksperymenty z pogranicza chemii i alchemii. Nie mniejszą grozę budzą opisy pana Hyde'a a raczej szczątkowe informacje o nim, ponieważ żaden z bohaterów nie potrafi go dokładnie opisać. Wiadomo o nim jedynie tyle, że jest niskiego wzrostu, obmierzły oraz zdeformowany w sposób trudny do wyrażenia, czego nie da sie łatwo zapomnieć.

Jednak najważniejszą rzeczą według mnie jaką Stevenson porusza w swojej książce jest motyw eliksiru, pozwalającego zmieniać postać z dobrej (Jekyll) na złą (Hyde), co na zawsze wkroczyło nie tylko do historii literatury, ale również kinematografii. W ten sposób autor rozważa problem dwoistości natury ludzkiej, o tym co drzemie ukryte w człowieku i jak łatwo jest się zatracić będąc złą osobą. Z czasem bowiem Jekyll przestaje czuć jakiekolwiek wyrzuty sumienia, wie doskonale, że w każdej chwili może zmienić postać a nikt nie posądzi szanowanego lekarza o haniebne czyny. Może zatem zerwać z prawami moralnymi i czerpać w pełni radość z wyrządzanego zła. Analiza jakiej dokonuje Stevenson daje do myślenia, zmusza do zastanowienia się co sami byśmy zrobili na miejscu głównego bohatera i bynajmniej nie jest to wcale takie optymistyczne... Jestem pod ogromnym wrażeniem treści jakie zawarł autor w tak krótkiej książce!

Doktor Jekyll i pan Hyde to krótka, lecz niezwykle barwna i interesująca historia, w której znajdziemy zarówno elementy grozy w jak i rozważania filozoficzne na temat dobra i zła. Z pewnością książka ta stanie się jedną z moich ulubionych! Polecam!

[Adres usunięty]