Życie mimo wszystko. Rozmowy o samobójstwie

Ta książka jest dowodem na to, że o depresji i samobójstwie trzeba rozmawiać, nawet jeśli jest to niezwykle trudne. Polecam ją zarówno osobom cierpiącym na depresję, jak i osobom, które wśród swoich bliskich mają chorych na depresję lub samobójców. Cały wywiad jest napisany w prosty sposób, ale ta prostota jeszcze bardziej podkreśla wagę problemu, który do niedawna znajdował się w sferze tabu. Podczas gdy trzeba o tym rozmawiać i warto wiedzieć, jak funkcjonować w relacji z człowiekiem, który nie radzi sobie z własnym życiem.

Jestem niedoszłym samobójcą. Cierpię na depresję, która w pewnym momencie sprawiła, że spróbowałem odebrać sobie życie. Nie udało mi się to, ale nie dlatego, że odzyskałem wiarę w sens istnienia. Po prostu stchórzyłem, kiedy wieszałem się na pasku od spodni. Drugi raz miałem zrobić to porządnie, kiedy wpadła mi w ręce ta książka. Dała mi możliwość poznania historii ludzi z podobnymi do moich problemami i lepszego zrozumienia zagadnienia samobójstwa. Mam nadzieję, że nigdy już nie targnę się na swoje życie, zrozumiawszy, co leży u źródeł pragnienia, by przestać istnieć. Być może ta książka uratowała mi życie.

Strasznie trudny temat i często w publicznych rozmowach niesłusznie pomijany. Książka jest w formie wywiadu, ale ze względu na tematykę nie jest taka lekka do przeczytania. napisana prostym językiem porusza niezwykle trudny temat samobójstw. Nie tylko dla osób które zetknęły się z tematem. Książka pokazuje jak rozmawiać z osobami w kryzysie psychicznym. Trudna emocjonalnie, obciążą psychicznie, ale niewątpliwie jest warta uwagi i przeczytania dla rodziców, nauczycieli, przyjaciół, sąsiadów, dla.. ludzi.

„Osoba my­ślą­ca o sa­mo­bój­stwie mie­rzy się z wiel­kim cier­pie­niem, które bar­dzo czę­sto jest nie­wi­dzial­ne dla in­nych. Każdy dzień przy­no­si ból, po­czu­cie bez­rad­no­ści i bez­na­dziei. Ten stan izo­lu­je ją od świa­ta, od bli­skich, a przede wszyst­kim także od moż­li­wo­ści uzy­ska­nia po­mo­cy. Wy­czer­pa­ni, opusz­cze­ni, po­zba­wie­ni na­dziei krzy­czą, ale my tego krzy­ku nie sły­szy­my."

Uznałam, że zanim cokolwiek napiszę o „Życie mimo wszystko", to przytoczę właśnie te słowa. Od razu bowiem ujawniają z jak ciężką tematyką mamy kontakt i jak trudna może być to lektura. Czuć jednak w nich szacunek do człowieka cierpiącego i szacunek ten stale jest obecny u Halszki Witkowskiej. Nie ważne, czy mówi o statystykach, analizuje problem, pokazuje jak wiele ma twarzy, czy podkreśla jak ważne jest mówienie o nim, ale mówienie w odpowiedni sposób — zawsze czuć w tym szacunek do każdego człowieka, niezależnie od jego decyzji. Dzięki temu nikt nie zostaje poddany ocenie, a wszyscy znajdują zrozumienie. Jest w tym delikatność, jakiej nie spodziewałabym się w tekście, który próbuje ugryźć temat samobójstw z każdej strony. Przed lekturą bałam się, że książka mnie przygniecie i przydusi, a zamiast tego dała mi ogrom wiedzy bez poświęcenia mojej stabilności psychicznej. Spędziłam kilka godzin z tematem ciężkim, ale podanym w sposób na tyle przystępny, że mój lęk okazał się nieuzasadniony. Książkę natomiast zamknęłam z lekkim sercem, pełnym nadziei na lepsze zmiany.

Halszka bazuje na latach swoich badań, wiedzy innych specjalistów i swoim doświadczeniu zawodowym (to suicydolog oraz pomysłodawczyni i koordynatorka pierwszej w Polsce platformy edukacyjno-pomocowej dla osób w kryzysie samobójczym i ich bliskich — „Życie Warte Jest Rozmowy”). Dzięki temu jej słowa pełne są rzetelnych informacji zebranych w jednym miejscu. Nie poprzestaje jedynie na temacie samobójstwa i jego prób, nie kończy na skutkach, nie zatrzymuje się nawet na wszystkim tym co je poprzedza — stara się sięgnąć jeszcze głębiej i wydobyć to, czego świadomość powinniśmy mieć, a o czym trudno się dowiedzieć, gdy społeczeństwo wybiera drogę milczenia oraz odwracania oczu. Dzięki temu „Życie mimo wszystko" zyskuje wyjątkową wartość. Wartość na tyle dużą, że trudno na tytuł ten spojrzeć bez jej pryzmatu.

Temat zabójstw staje się coraz bardziej popularny, choć jeszcze stosunkowo niedawno był wielkim tematem tabu.

Książka została napisana w formie wywiadu. Podzielenie jej na poszczególne grupy osób, które dokonują odebrania sobie życia jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Dzięki temu przejrzyściej można zapoznawać się z poszczególnymi rozdziałami i próbować zrozumieć, dlaczego ktoś postanowił odejść z tego świata.

Jak pisze autorka, tematyka depresji jest ostatnio na czasie i nie ma w tym nic złego. Problem jednak polega na tym, że coraz więcej osób nadużywa tego słowa nie mając pojęcia, z czym jest ono związane. Przyczyną samobójstw w przypadku młodzieży mogą być gry komputerowe, a w przypadku seniorów - np. bieda.

Uważam, że poruszanie w lekturach ważnych społecznie tematów jest niezwykle ważne. Halszka Witkowska w rozmowie z Szymonem Falacińskim o tak trudnym zagadnieniu napisała w niezwykle przystępny sposób.

,,Życie mimo wszystko" Halszki Witkowskiej to jedno z tych wydań, obok których na pewno nie sposób jest przejść obojętnie.

Tę książkę czytało mi się ciężko. W sensie emocjonalnym, wstrząsnęła mną. Bo napisana jest takim prostym i łatwym językiem. Czyta się ją błyskawicznie, ale naprawdę otwiera oczy na problem samobójstw.

Przede wszystkim ta książką pokazała mi jak rozmawiać z osobami w kryzysie psychicznym. Takiej osobie nie można mówić, że ktoś ma gorzej, że przesadza. Bardzo ważne jest aby pokazać takiej osobie, że nie jest sama i może liczyć na naszą pomoc.

Moim zdaniem to jest najważniejsza część książki, pokazanie jak pomóc. Ale książka też obala niektóre mity związane z samobójstwami czy przedstawia jakie osoby są w grupie ryzyka.

W „Życie mimo wszystko” podobało mi się również zwrócenie uwagi na osoby zmagające się ze stratą osoby, która popełniła samobójstwo. Bo często takie osoby, zamiast dostać wsparcie są wytykane palcami. Często padają słowa: Jak rodzice mogli dopuścić do samobójczej śmierci dziecka? Czy: „Ta rodzina była patologiczna”. Niestety najbliższa rodzina , czy przyjaciele oprócz rozpaczy, żalu, smutku, muszą zmagać się z obgadywaniem i wytykaniem palcami.

Moim zdaniem tę książkę powinien przeczytać każdy. Może dzięki niej temat samobójstwa nie będzie tematem tabu i przede wszystkim dzięki niej uda się komuś pomóc.

Z całego serca polecam Wam tę książkę.

@onaczytanoca

Ciężko pisać i rozmawiać o samobójstwach, bo temat ten jest zawsze trudny. I to niezależnie od tego, czy chcemy go poruszyć na gruncie naukowym, prywatnym czy artystycznym. Wciąż też jest dość często tematem tabu – nie rozmawiamy o nim ze strachu (bo nie wiemy jak, bo boimy się, że poruszając ten temat niejako samobójstwo możemy w jakiś magiczny sposób sprowokować), nie rozmawiamy o nim z powodu uprzedzeń wobec chorób psychicznych, takich jak depresja, czasem wciąż nie rozmawiamy o nim z powodów religijnych albo dlatego, że boimy się ostracyzmu społecznego (bo grzech, bo wstyd, bo ,,co ludzie powiedzą?'').

A skoro nie rozmawiamy, to tematu nie ma, prawda?

Ano, nieprawda.

Temat, który nie zniknie

Na początku trzeba sobie jasno powiedzieć, że samobójstwa zdarzały się, zdarzają się i zdarzać się będą. Nie oznacza to jednak, że mamy ten temat marginalizować i że mamy go unikać. Albo, że nic nie mamy robić, bo na nic nie mamy wpływu.

W książce ,,Życie mimo wszystko. Rozmowy o samobójstwie'' Halszka Witkowska i Szumon Falaciński obalają najbardziej powszechne i szkodliwe mity związane z tym tematem, i wskazują jak wiele dobrego może przynieść rozmowa. Ale rozmowa prawdziwa, rozumiejąca zupełnie inna niż to, czego chyba każdy z nas w życiu doświadczył, a więc daleka od oceniania i od licytowania się krzywdami.

,,Boli cię? Ty nie wiesz, co to znaczy, kiedy boli'', ,,Tobie jest smutno? A gdybyś wiedziała, jak mi jest smutno...'', ,,Nie dramatyzuj, jeszcze nic nie wiesz o życiu''. To zdania, które mogą skutecznie zniechęcić do działania zdrowego człowieka i zarazem zdania, które są w stanie naprawdę pogorszyć stan psychiczny kogoś cierpiącego na depresję. I choć z całą pewnością skutecznie zamkną one dalszą rozmowę na trudne tematy, to nie sprawią, że smutek, szarość i ciężar istnienia zniknie. Sprawią tylko, że osoba potrzebująca pomocy przestanie o tym mówić, bo będzie czuła się naprawdę nierozumiana.

A kiedy przestanie mówić – będzie źle.

Mordercza cisza i złudny spokój

Była kiedyś zagraniczna kampania społeczna zwracająca uwagę na problem samobójstw w której przedstawiono kilka ujęć z męczącego życia smutnego korposzczura – powtarzające się poranki, kawa, taski do wykonania i ten wkurzająco pozytywny koleś, który każdego dnia mówi ,,cześć'' i chyba chce się zaprzyjaźnić.

Pod koniec okazuje się, że to właśnie on, ten człowiek z tła, ten uśmiechnięty kolega z pracy, który proponował wspólną kawę popełnia samobójstwo.

Dlaczego?

Rodziny i bliscy samobójców zostają z tym pytaniem na lata. Nie są w stanie sobie na nie odpowiedzieć i ta niepewność tylko potęguje ich ból. Tak samo jak to, że w takiej sytuacji nagle powstaje dookoła nich próżnia – znajomi się odsuwają w cień, znikają, nawet szef z pracy nie dzwoni w sprawie nadgodzin.

I tu też tak naprawdę wystarczy rozmowa. Wystarczy bycie obok, wysłuchanie, próba zrozumienia. Przytulenie i nieocenianie. Bycie dostępnym. Gotowym do pomocy.

Przytul weterynarza

W książce omawiany jest problem samobójstw wśród dzieci i nastolatków, studentów i osób starszych. Wśród mężczyzn i wśród weterynarzy. W kontekście wojny, pandemii i powszechnego dostępu do internetu. Jest w niej mowa o statystykach dotyczących samobójstw, o listach pożegnalnych, o przyczynach samobójstw (i co najważniejsze: o tym, że nigdy nie ma tylko jednej przyczyny) i o tabu nagromadzonych wokół tego tematu...

I niektóre rzeczy o których mowa w ,,Życiu mimo wszystko'' są naprawdę wstrząsające. Jak to, gdy w trakcie lektury rozdziału ,,Pomóc trzeba nie tylko zwierzętom'' uświadomiłam sobie, że eutanazja zwierząt (niekoniecznie chorych, starych i cierpiących) nie jest w pracy weterynarza czymś sporadycznym, ale tak naprawdę zdarza się z częstotliwością, która jest niesamowicie obciążającą psychicznie.

Albo jak to, gdy dotarło do mnie, że pierwsze międzynarodowe Stowarzyszenie na rzecz Zapobiegania Samobójstwom powstało w 1960 roku, a Polskie Towarzystwo Suicydologicznie zaczęło działać dopiero w 2003 roku. Czterdzieści trzy(!) lata później.

Z kolei pierwsza kampania społeczna dotycząca tematu samobójstw pojawiła się w naszym kraju dopiero w 2018 roku. Czyli cztery lata temu.

Jest nadzieja w tym tunelu?

Przyznam, że tuż przed tym zanim sięgnęłam po ,,Życie mimo wszystko'' przeżyłam moment zawahania – taką chwilę w której poczułam prawdziwą obawę o to, że ta książka może skutecznie obniżyć mi nastrój, że będzie mi po jej lekturze ciężko i smutno na duszy.

Ale wiecie co? Tak się nie stało. Mimo tego, że samobójstwa są naprawdę ciężkim tematem, to ,,Życie mimo wszystko'' niesie ze sobą naprawdę spory ładunek nadziei i światła. Właśnie w tych rzeczach, które mogą się wydawać banalne, w tych fragmentach, które się powtarzają, w tym wielokrotnym tłumaczeniu, że w tych najgorszych chwilach dochodzi do zawężenia świadomości, że jest już tak źle i koszmarnie, że nie sposób wyobrazić sobie dalszego życia i że właśnie wtedy wystarczy jedna drobna mała rzecz – sąsiad, który na nas wpadnie, pies, który się z nami przywita, koleżanka z pracy, która postanowi nas odwiedzić, ktoś życzliwy, kto postanowi nas wysłuchać.

Świetne jest też to, że praca Halszki Witkowskiej na książce nie kończy się i nie zaczyna – stworzyła ona również projekt ,,Życie warte jest rozmowy'' ([Adres usunięty]) dzięki któremu osoby znajdujące się w kryzysie i ich rodziny mogą uzyskać bezpłatne wsparcie i pomoc.

Zapis rozmowy Halszki Witkowskiej i Szymona Falacińskiego jest jedną z tych książek, które naprawdę warto przeczytać. Otwiera ona bowiem oczy na różne tematy, uświadamia nam nasze błędne założenia i przekonania, obala mity narosłe wokół tematu samobójstwa i wskazuje drogę, którą możemy podążać, żeby wszystkim po prostu było lepiej.

Ale przede wszystkim – daje nadzieję na to, że lepiej będzie.

Za egzemplarz i zaufanie dziękuję wydawnictwu Prószyński i S-ka.

„Życie mimo wszystko” to pozycja, która jest potrzebna każdemu. Rodzicowi, nauczycielowi, przyjacielowi, uczniowi a także Tobie, jeśli nie zaliczasz siebie do wymienionych kategorii osób. Dlaczego? Dlatego, że tak dobrze napisanych i przedstawionych pozycji jest jak na lekarstwo. W tej książce oprócz rzetelnych i sprawdzonych wskazówek otrzymamy też możliwość wejścia w umysł osoby mającej myśli samobójcze, czy też będącej po próbie samobójczej.

Bardzo spodobało mi się podzielenie tej książki na świetnie dobrane rozdziały. Możemy zatem przeczytać o samobójstwach od dzieci aż po seniorów, a także tych, na które wpływa sytuacja na świecie, jak choćby pandemia COVID, czy wojna w Ukrainie, ale także o grupach zawodowych, wśród których są one najczęstsze. Jest to bardzo dobrze usystematyzowane, a jednocześnie napisane przystępnym językiem.

Książka napisana jest na zasadzie wywiadu, a autorka naprawdę posiada bogatą wiedzę. Jak słusznie zauważyła, nie wystarczy nie mówić o samobójstwach i próbach samobójczych, aby się one nie zdarzały, aby ludzie przestali targać się na swoje życie. Trzeba o nich mówić, ale w taki sposób, aby nie wzbudzać sensacji, aby do nich nie zachęcać, nie tworzyć ich kultu.

Poza odpowiedziami na pytanie dlaczego ludzie popełniają samobójstwa, otrzymujemy również krótką instrukcję, co my jako przyjaciele, rodzice, nauczyciele, czy po prostu zwyczajni ludzie możemy zrobić, aby pomóc choć nad chwilę odgonić myśli samobójcze. Być może jeden impuls, czy jedna chwila będą akurat tą, która uratuje ludzkie życie.

„Drugi człowiek ma gigantyczny potencjał w sobie i może uratować życie ludzkie bez zaawansowanej medycyny i najdroższych leków. Każdy z nas nosi w sobie światło, którym może rozproszyć mrok otaczający osobę zanurzoną w kryzysie psychicznym”.

Często słysząc o śmierci samobójczej zastanawiamy się, co sprawiło, że dana osoba przestała chcieć żyć. Na tak postawione pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Czasami błaha rzecz może być tylko wierzchołkiem góry lodowej problemów, z którymi boryka się dana osoba, o których nigdy nikomu nie odważyła się powiedzieć.

„(…) samobójcy nie umierają dlatego, że chcą. Samobójcy umierają, bo nie mogą już żyć (…)”

Czy wiecie o tym, że statystycznie co 40 sekund ktoś na świecie odbiera sobie życie?, że najwiecej samobójstw odbywa się na wiosnę? że jedną z największych grup ryzyka są lekarze weterynarii?, że bardzo często wystarczy nasza obecność obok drugiej osoby, bez zbędnych słów typu "będzie dobrze" "inni mają gorzej", wysłuchanie, zaakceptowanie czyjegoś bólu i towarzyszenie w nim, aby pomóc ?

"Życie mimo wszystko" to książka, którą polecam każdemu, bez wyjątku. Jest to rozmowa z panią Halszką Witkowską, specjalistką w dziedzinie suicydologii, która w bardzo przystępny sposób, z wielką empatią i wyczuciem, wyjaśnia ten trudny i zarazem delikatny temat jakim jest samobójstwo. Odpowiada na wiele pytań, które przez lata stanowiły temat tabu. Odkłamia swoją wiedzą i wielkim doświadczeniem fałszywe przekonania. Odsłania czytelnikowi po krótce co zawierają listy pożegnalne samobójców. Jaki wpływ na samobójstwa wśród dzieci (tak dzieci, nawet 8letnie) i młodzieży mają internetowi "celebryci". Czytając ten wywiad z panią Halszką wielokrotnie czułam się zaszokowana tym, jak bardzo nieświadomi jesteśmy jakie cierpienie może nosić w sobie człowiek, który żyje obok nas. Przypomniałam sobie osoby, które znałam a których już nie ma bo tylko takie rozwiązanie widziały w tym tunelu cierpienia w jakim się znalazły.

Po tej lekturze widzę jak bardzo potrzeba o tym mówić głośno ale i mądrze. Ta książka tego uczy. I pozwala choć po części zrozumieć co sprawia, że człowiek przestaje chcieć żyć.

Może czyta to ktoś, kto jest w ciężkiej sytuacji psychicznej albo kogoś takiego zna, lub jest w żałobie po samobójczej śmierci , dlatego zostawiam ważne namiary. Po pierwsze platforma "Życie warte jest rozmowy" www.ż[Adres usunięty] a tam w STREFIE POMOCY znajdziecie wiecej informacji, telefony pomocowe.

Zajrzyjcie tam koniecznie