Światło, którego nie widać

Książka Anthony’ego Doerra „Światło, którego nie widać” w 2015 roku została nagrodzona Pulitzerem, wtedy też po raz pierwszy pojawiła się na rynku polskim. W styczniu 2023 wydana ponownie, tym razem przez Wydawnictwo Poznańskie, co dla mnie było wyśmienitą okazją, by w końcu się z nią zapoznać… I przyznam, że jest to książka tak bogata, że mam wrażenie, że czego bym o niej nie napisałam, to i tak będzie to za mało, niewystarczająco. Historia toczy się w dwóch planach czasowych – przed i w czasie II wojny światowej – i opowiada o losach dwójki postaci, dzieci, które wojna stawia po dwóch stronach barykady: oprawców i ofiar. W sposób prosty, ale równocześnie bardzo wyrazisty opowiada o ich codzienności, ich marzeniach, nadziejach i tego, jak zmienia się ich postrzeganie rzeczywistości w obliczu wojny. Fragmenty opisujące indoktrynację chłopców w szkole niemieckiej, to, czego ich tam uczą, wywołują ciarki na plecach, ale równocześnie są przecież tak prawdziwe… To książka, która przez przedstawioną historię zadaje wiele trafnych pytań o to, czy jednostka jest w stanie sprzeciwić się ogółowi, czy w ogóle coś znaczy. I co znaczy człowiek na tle natury, przyrody, trwałości świata? Dlaczego jeden gatunek tak bardzo walczy z tym, co zastaje, dlaczego nie może się dostosować do tego, co daje świat, zamiast z nim walczyć? Niesamowita proza, opisująca tematy ważne, trudne i uniwersalne w sposób, który przywodzi na myśl baśń… Gorąco polecam!

Chciałabym swoje wszystkie odczucia zebrać w jakąś merytoryczną, albo przynajmniej chwytliwą opinię, ale chyba nie jestem w stanie. Zarzucę więc dwoma wnioskami (?)/wyznacznikami jakości.

1. Gdy odkładałam lekturę, ani na trochę nie dawała ona o sobie zapomnieć. Pojedyncze wątki powracały do mnie ze zdwojoną siłą, a ja kończyłam z załzawionymi ślepiami w środku przeładowanego autobusu.

2. Dawno nie trafił mi się audiobook, po skończeniu którego tak bardzo potrzebowałam fizycznego egzemplarza książki. Dostanie zaszczytne miejsce na półeczce, z całą pewnością.

Cudowna powieść. Nie pamiętam, kiedy ostatnio czytałam tak subtelną i liryczną opowieść o II Wojnie światowej. Autor ma duże wyczucie wszystko napisane z gustem. I temat niby oklepany a on tyle oryginalności z tego wyciągnął! Muszę napisać, że nie lubię tych wszystkich obozowych tanich romansideł, a tutaj to zupełnie inna półka. Polecam!

Kiedy zaczynacie powieść, której wartość literacka została doceniona licznymi nagrodami z pewnością macie wobec niej podwyższone oczekiwania. Takie były i moje, gdy zaczęłam czytać pięknie wydane wznowienie „Światła, którego nie widać” Antony’ego Doerr’a. Jej gabaryty okazały się niestraszne, gdy płynęłam przez kolejne krótkie rozdziały budujące dynamikę powieści zachwycając się pięknem języka, precyzją i sugestywnością wypowiedzi. Przed oczami miałam korytarze paryskiego Muzeum Historii Naturalnej, bombardowane miasteczko Sant-Malo, przytułek dla niemieckich sierot, czy bezwzględną szkołę kształtującą młodych nazistów. I przewracając ostatnią stronę wiedziałam, że do tej powieści z przyjemnością wrócę a wszelkie zachwyty pod jej adresem są w pełni zasłużone.

To powieść pisana emocjami dwojga nastolatków - mieszkającego w niemieckim sierocińcu zafascynowanego nauką Wernera i niewidomej Marie-Laure poznającej świat dzięki książkom i makiecie najbliższej okolicy stworzonej z pieczołowitością przez jej ojca, które autor łączy w fascynującą i poruszającą historię umiejscowioną w okresie II wojny światowej i przed jej rozpoczęciem.

Gdy niewidzialne linie losów dwóch obcych osób, biegnące zupełnie innymi kolejami stykają się w nagłym rozbłysku, by za moment znów się rozdzielić, możemy mówić o przypadku czy może przeznaczeniu?

Autor w swej opowieści z pewnością niczego nie pozostawia przypadkowi. Dopracowana fabuła pozwala czytelnikowi towarzyszyć bohaterom podczas zatrważającego bombardowania miasta Sant-Malo i cofając się w ich przeszłość poznać kręte ścieżki, które prowadzą ich do tego miejsca w tym trudnym czasie. Ścieżki narzucone okrucieństwem wojny, a może też przeznaczeniem.

Obraz wojny ukazany tu z zupełnie innej strony, unika jej romantyzowania i niepotrzebnej ckliwości kierując uwagę czytelnika na dwoje młodych bohaterów, którzy w zderzeniu ze światem, którego nie wybierali próbują zachować radość życia, uczciwość i nadzieję.

Wątek pożądanego przez wielu diamentu obciążonego klątwą wnosi odrobinę tajemniczości i magii obnażając jednocześnie ludzką chciwość i bezwzględność.

W tej wielowątkowej powieści o dojrzewaniu w czasie wojny, która tak wiele odbiera i narzuca jednocześnie nie znajdziecie sztampowych i oczywistych rozwiązań. Poczujecie natomiast świat z perspektywy osoby niewidomej, eksplodujący dźwiękami i zapachami, magię fal radiowych dających nadzieję i dostrzeżecie wartość pasji kształtujących w dzieciństwie nasze postrzeganie świata, mających tak olbrzymi wpływ na całe późniejsze życie.

To jedna z tych książek, które trzeba przeczytać!

Podczas lektury tej książki na pewno nie będziesz się nudzić. Ciekawie skonstruowana fabuła, lekki styl i intrygujące zakończenia rozdziałów to duże atuty tej powieści. Lektura przykuwa i budzi zainteresowanie, przez co trudno odłożyć ją na półkę. Po prostu chce się ją czytać dalej. Światło, którego nie widać to książka, którą warto przeczytać. Na pewno poruszy czułe struny w niejednym sercu. W moim poruszyła.