Wilcze Leże

Światów Pilipiuka ciąg dalszy!

Robert Storm i doktor Paweł Skórzewski powracają, by kolejny raz stanąć twarzą w twarz z nienazwanym. Oprócz nich spotykamy byłego policjanta Pawła Nowaka oraz Rachelę, młodą Żydówkę. Wszyscy oni są bohaterami dziewięciu opowiadań, które tworzą "Wilcze leże". Celowo piszę o dziewięciu, gdyż ostatnią "Szafę" trudno nazwać nawet opowiastką.

Jak to u Andrzeja Pilipiuka bywa, opowiadania są różne, zarówno pod względem fabularnym, jak i jakościowym. Najmniej przypadł mi do gustu okręt flagowy tomu, tytułowe "Wilcze leże". Pomysł może i ciekawy, ale utwór przegadany, prawie bez akcji.

Główną rolę w większości opowiadań odgrywa stary dobry Robert Storm. Autor poświęcił mu pięć opowiadań. Jak zwykle przyjdzie mu rozwiązywać zagadki, które wszyscy wokół uznali za nierozwiązywalne. I tak w "Odległych krainach" poszuka chłopaka, który w latach osiemdziesiątych zniknął z zamkniętego od wewnątrz mieszkania. Jakby tego było mało, chłopak był na wózku i sam na pewno nie byłby w stanie uciec. I co z tym zaginięciem ma wspólnego malutka wioska gdzieś w Peru? W "Lalce" naciśnie na odcisk ludziom, którzy takich rzeczy nie wybaczają. Storm zawsze powtarza, że nie ma wrogów. Myli się jednak. Chcąc przeżyć, musi na jakiś czas zniknąć. Wyrusza na długie wakacje. I tak trafia we włoskie Alpy, gdzie odnajduje zwłoki austriackiego żołnierza z czasów pierwszej wojny światowej. Zmarły ma przy sobie list, który prawie sto lat temu pisał do ukochanej. Storm nie byłby sobą, gdyby nie postanowił odszukać adresata. I co z tego, że ON nie żyje. "List z wysokich gór" zostanie doręczony.

Mija rok i Storm wraca do domu. Od razu dostaje zlecenie, które bardzo mu odpowiada, choć jest z gatunku tych "nie ma szans". Ma odnaleźć zaginiony rękopis Kornela Makuszyńskiego "Drugie wakacje szatana". Rękopis zaginął podczas wojny i wszystko wskazuje, że spłonął. Robert Storm zrobi wszystko, co w jego mocy, by go odnaleźć. Opowiadanie to nosi tytuł " Cmentarzysko marzeń" i według mnie jest najlepszą pozycją w całym tomie.

Równie dobrym jest utwór "Relikwiarz". Storm w klasycznym wydaniu. Jest zleceniodawca, jest zaginiony przedmiot więc jest i śledztwo. Z tą różnicą, że nasz poszukiwacz tym razem nie działa sam. Towarzyszy mu Magda, nowa sympatia, która podziela jego zainteresowania.

Drugi z głównych bohaterów, doktor Skórzewski, powoli schodzi ze sceny. Tak przynajmniej ja to odbieram. Opowiadania z nim w roli głównej są dwa- "Promienie x" oraz "Ci, którzy powinni pozostać". Oba są dobre, utrzymane w stylu znanym z wcześniejszych utworów z doktorem w roli głównej. Temu drugiemu można zarzucić pewną wtórność, ale i tak uważam go za świetny.

Na koniec były policjant Paweł Nowak i jego prywatne śledztwo w sprawie tajemniczego samobójstwa pewnego studenta. Tajemnicze, gdyż ofiara zmumifikowała się za życia. Czemu to zrobiła? I co z tym wszystkim wspólnego ma mumia pewnej egipskiej poetki, która spoczywa w magazynie wrocławskiego muzeum?

"Wilcze leże" utrzymuje klimat i poziom wcześniejszych części, jednak nie robi kroku do przodu. Opowiadania są solidne, nie zaskoczą jednak czytelnika, który zna wcześniejszą twórczość pisarza. Humoru mniej w nich niż zazwyczaj, co nie znaczy, że nie ma go w ogóle, np. scena z topieniem manekina rozbawiła mnie do łez. Mimo tego lubię je. Są jak stary przyjaciel, którego znasz od dawna i który niczym cię nie zaskoczy. Zawsze możesz jednak na niego liczyć. I dlatego, jeśli tylko się pojawią kolejne tomy, na pewno trafią w moje ręce. Czytanie w pierwszej kolejności powinno sprawiać przyjemność, a tą Światy Pilipiuka gwarantują.

PILIPIUK W DOBREJ, KRÓTKIEJ FORMIE

Pilipiuk się skończył. Mam takie wrażenie od kilku lat, ale nawet jeśli to prawda, wciąż trzyma się znakomicie. Dowodem na to nie są ani kolejne tomy jego opus magnum, czyli Jakuba Wędrowycza (które zresztą też wyewoluowały w poważniejsze, bardziej wulgarne prace), ani powieści (których autor nie kontroluje w pełni, zbaczając w dziwne rejony), ale opowiadania pisane na poważnie. Teksty z pogranicza horroru, utworów wojennych, fantastyki i przygody, krótkie, ale treściwe i naprawdę urzekające klimatem. Najnowszy zbiór takich właśnie historii, zatytułowany „Wilcze leże”, doskonale pokazuje, że Pilipiuk trzyma poziom i wciąż ma jeszcze coś do powiedzenia.

Tytułowe „Wilcze leże” to historia dziewczyny, która mierzy się z trudami życia w wojennej codzienności. Nie na froncie, nie pośród walk, ale wśród biedy, strachu i obaw zagłuszanych przez ludzi na różne sposoby. A pośród tego wszystkiego jest on. Stary Mikołaj, który zbiera wszelkie mięsne ochłapy i zanosi na skraj lasu, karmić wilki, których praktycznie już nie ma. Tylko po co to robi?

Opowiadanie to nie wyczerpuje bynajmniej tematu wojny i wilków dla tego zbioru, nie mniej śmiało można powiedzieć, że nie określa jednocześnie całej jego tematyki. Pilipiuk bowiem tak, jak przeskakuje pomiędzy różnymi epokami, tak również przenosi się z jednego tematu na drugi, łącząc je ze sobą, przeplatając i często żartując z konwencji, której zarazem składa hołd. Znajdziemy tu zatem tekst traktujący o dramatycznych wydarzeniach, jakie za PRL-u rozegrały się w jednym z domów czy historię znalezienia podczas wykopalisk mało znaczącej mumii.

I tak właściwie zawodzi tylko jedno opowiadanie, które opowiadaniem ciężko tak naprawdę nazwać. To bowiem literacki żarcik, niewielki rozmiarami – zmieściłby się w SMS-ie, ale niestety nieudany. Ani śmieszny, ani ciekawy, ani nawet porządnie napisany. Pamiętajcie jednak, że to tylko jedna z czterystu stron, taka przysłowiowa łyżka dziegciu w beczce miodu. Bo choć Pilipiuk nazywany jest Wielkim Grafomanem, poważnymi tekstami, jakie tu prezentuje, pokazuje, że potrafi pisać – i wymyślać intrygujące, porywające fabuły. Oczywiście owa powaga nie jest przesadna, opowiadania nie stronią od humoru, satyry i lekkości, ale elementy te są stonowane, odpowiednio użyte i prezentujące naprawdę dobry poziom. I cóż z tego, że nie znajdziemy tutaj niczego odkrywczego, Pilipiuk bawi się motywami z literatury i kina przygodowego, czerpiąc pełnymi garściami z ich skarbnicy (a także własnych pasji i wiedzy), składając im jednocześnie hołd.

W skrócie, po „Wilcze leże” naprawdę warto jest sięgnąć. To solidna lektura dla miłośników fantastyki, grozy i przygody w najróżniejszych jej odmianach, dobrze napisana i na dodatek zilustrowana w znakomity, realistyczny i przyjemny dla oka sposób. Lubicie Pilipiuka? A może macie ochotę na udany zbiór opowiadań w sam raz na wakacje? Sięgnięcie po ten tytuł będzie strzałem w dziesiątkę. Polecam.

Andrzej Pilipiuk mówi o sobie "grafoman". Ma do tego absolutne prawo, jednak nie każdy musi się z nim zgodzić. Trzeba mieć talent i wyobraźnię pisarską, by opisywać tak wiele niesamowitych historii, a przy tym nie zanudzić czytelnika. Kolejne książki zaskakują pomysłowością, fantazją i naprawdę nie potrafią mi się znudzić. Już czekam na następną...

"Wilcze Leże" nie zaskoczy, ani też nie rozczaruje fanów Pilipiuka i jego bohatera - Roberta Storma. Znów wplącze się w przygodę sprzed lat i otrze się o niebezpiecznych osobników mafii, ale też odbędziemy podróż w opowiadaniu "List z wysokich gór" z odległych Dolomitów do Szwecji, śladem listu z czasów I wojny światowej. Powód - iście romantyczny, ale nie mdli mnie, bo historia naprawdę ciekawa i cel wzniosły:

"- Być może to jest bez sensu - przyznałem. - Ale ktoś musiał dostarczyć ten list i widocznie padło na mnie. Jestem Polakiem. My tak robimy".

Ukazanie romantycznego charakteru duszy polskiej, tak bardzo niezrozumiałej w świecie. Walczyliśmy na wielu frontach, często za niewiele, albo - za nic. Mimo to wciąż gotowi bronić własnego kraju i niepodległości innych państw. Jednak w czasach pokoju, nie zważając na zaszłości, wciąż niosący pomoc i cześć pamięci bohaterów z odległych frontów. Czyż nie jesteśmy równi wobec śmierci? Czyż nie należy się wszystkim ludziom godny pochówek i spełnienie ostatniej woli? Tego nauczony jest każdy Polak rozumiejący ważność przesłania historycznych wydarzeń. W pewnym momencie nie liczy się wygrana, czy przegrana, tylko ludzie, którym potrzebna pomoc i ostatnia przysługa.

Mafijne przygody zdarzą się w opowiadaniu "Lalka", pełnym żonglerki miejsca akcji - mieszkanie, staw z Maluchem, komenda policji, autobus, bazar, baza mafii, po "cygańskich ziółkach" przeskok w czasie i powrót na komendę. Wszystko to przez Malucha i seksowną lalę Izaurę. Więcej nie zdradzę, bo majstersztyk opowiadania przewyższa moje umiejętności recenzenckie.

"Odległe krainy" balansuje na granicy fantastyki z zakresu przemieszczania się, teleportacji. Jednak autor zdaje się ostrzegawczo grozić palcem, że wszystko ma swoją cenę.

Zapraszam wszystkich do zapoznania się ze wspomnianymi tutaj opowiadaniami i kilkoma innymi, zawartymi w "Wilczym Leżu". Znów wyjątkowy autor napisał niesamowite historie dla wymagających czytelników.

Andrzej Pilipiuk "Wilcze Leże"

Wydawnictwo Fabryka Słów, Lublin 2017

ISBN 978-83-7964-245-8