Książka jest zapisem relacji ustnych tzw. likwidatorów Czarnobyla i ich rodzin. Przedstawia dramatyczne doświadczenia żołnierzy z republik bałtyckich związane z działaniami podejmowanymi w rejonie katastrofy w latach 1986-1988. Autor przybliża społeczność likwidatorów, warunki bytowe i życie codzienne w czarnobylskiej zonie. Kolejne rozdziały są wiernym odtworzeniem osobistych przeżyć, odczuć i przemyśleń likwidatorów począwszy od wezwania na miejsce tragedii, poprzez pracę w cieniu czarnobylskiego reaktora, aż po zmaganie się z codzienną rzeczywistością ZSRS po powrocie do domu i heroiczną walkę o odzyskanie zdrowia. Przekazy świadków poprzedzone są zarysem historii mobilizacji i udziału łotewskich oraz estońskich obywateli ZSRR w usuwaniu skutków katastrofy jądrowej. Zaprezentowane zostały także poszczególne etapy akcji dekontaminacyjnej na obszarze Ukrainy i Białorusi.
„Likwidatorzy Czarnobyla” to pierwsza w Polsce i na świecie publikacja podejmująca temat buntu (lato 1986 roku) uczestników likwidacji skutków katastrofy w Czarnobylu. Czytelnik pozna nigdy wcześniej niepublikowane materiały archiwalne, prasowe oraz fotograficzne, w tym wykonane w czarnobylskiej zonie.
Zasadniczym walorem książki jest fakt, że autor dokonał pogłębionej analizy dokumentów i relacji ustnych likwidatorów, umieścił je w szerszym kontekście historycznym, co pozwoliło na zgłębienie rzeczywistości społecznej sowieckiej „Pribałtyki”.
- prof. dr hab. Jarosław Moklak, Instytut Historii UJ
Niezwykła lektura dla zainteresowanych historią XX w. oraz polityką i historią ZSRR. Znajdą w niej coś dla siebie wielbiciele wspomnień. Szczególnie adresowana jest do osób będących pasjonatami katastrofy w Czarnobylu.
Przeczytaj fragment książki:
SPIS TREŚCI:
SŁOWO WSTĘPNE 7
PODZIĘKOWANIA 11
WPROWADZENIE 15
ROZDZIAŁ 1. PO KATASTROFIE 27
Mobilizacja 27
Punkt krytyczny 41
ROZDZIAŁ 2. BYŁEM LIKWIDATOREM 71
Wezwanie 71
Codzienność 84
Strefa śmierci 115
Trudny powrót do domu 129
ZAKOŃCZENIE 145
ANEKS 151
PRZYPISY 159
BIBLIOGRAFIA 179
INDEKS OSÓB 187
Paweł Sekuła - Doktor, historyk, kulturoznawca. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Pracownik naukowo-dydaktyczny w Katedrze Ukrainoznawstwa na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ. Od wielu lat prowadzi badania dotyczące różnorodnych konsekwencji katastrofy jądrowej w Czarnobylu. Autor artykułów naukowych oraz monografii poświęconych katastrofie. W 2018 r. odznaczony przez Społeczny Związek „Czarnobyl” Łotwy, zrzeszający uczestników likwidacji skutków katastrofy czarnobylskiej, medalem Znak Honoru – „Za znaczący wkład na rzecz zachowania pamięci historycznej o katastrofie czarnobylskiej dla przyszłych pokoleń i ludzkości”.