Czarne słońce

"Czarne Słońce" to niewątpliwie powieść antypolska, bezwzględnie dystopijna w swym wydźwięku. I choć lwia część fabuły jest niczym innym jak hiperbolizacją otaczającej nas rzeczywistości, to przedstawiana w niej opcja polityczna nie wydaje się wcale aż tak odległą prognozą. W "Czarnym Słońcu" wszystkiego jest dużo, ale zła, czystego, pozbawionego refleksji zła jest zdecydowanie najwięcej. Stronice ociekają juchą, flakami oraz zapachem destrukcji. Ostateczności. Rozkładu. Rozkładu człowieczeństwa oraz resztek empatii. Gruz to ucieleśnienie bezmyślnej brutalności oraz komicznie potwornej fizjonomii, które wyrosło wśród przeciętności szarych polskich blokowisk. Gruz to alter ego znudzonego dzieciaka. Dzieciaka, który nie posiadał autorytetu wśród rówieśników i który być może był wyszydzany na forum klasowym. Dzieciaka, którego jedyną uciechą był dostęp do gier oraz stron pornograficznych. A w końcu dzieciaka, który wyparł się rodziny oraz swej młodości na rzecz legendy, którą stworzył na swój temat. To typ oślizgły i zgniły, w którym skutecznie zduszono ludzkie odruchy oraz szczątki miłości do bliźniego wraz z odebraniem mu Suchego. Gruz to jedyny słuszny komentator Wielkiej Polski rządzonej przez równie obrzydliwego, jeśli nie bardziej, Ojca Premiera.

Jakuba Żulczyka cenię nie od dziś. Wielbię gościa po prostu. Ale nie da się ukryć, że "Czarne Słońce" jest nader specyficzne, a większości odbiorców wyda się wręcz obrazoburcze do wszelkich możliwych granic. Początek lektury szedł mi dość opornie, później czytało się nieco bardziej płynnie, by pod koniec zrobiło się trochę dziwnie i znowu w pewnym stopniu mozolnie. Mam wrażenie, że w pewnym momencie Jakub odbił od tematu szkodliwych ideologii i polityki na rzecz ukazania historii drogi czy też przemiany głównego bohatera oraz swoistej abstrakcji religijnej. Wchodzimy w coraz głębsze, dziwne, trudne, ale też prawdziwe i szczere rejony. Jak to u Żulczyka: bywa wulgarnie, bywa mocno. Popełniłam jednak sporo znaczników, więc nie jest to lektura całkowicie pozbawiona refleksji. Ba, podczas czytania zdarzyło mi się uronić nawet łezkę. Czy ktoś zdoła zgadnąć kiedy?

Nie będę udawać, że jest moja ulubiona żulczykowa pozycja. Nie może nią być. Być może zwyczajnie zabrakło mi kompetencji, by odczytać ją w zupełnie inny, bardziej dogłębny sposób. A może nie poruszyła mną na tyle, by mną tąpnęło i szarpnęło do szpiku kości. I to nie tak, że nie czułam obrzydzenia. Czułam, ale było one w dopuszczalnych granicach i wcale nie musiałam odchorować tej lektury. Ba, były nawet momenty tak absurdalne, że aż zabawne. Ktoś pewnie stwierdzi, że nie da się tego czytać na trzeźwo. Tak czy inaczej ogromnie szanuję Jakuba za odwagę i jaja niezbędne do napisania takiej powieści. Sądzę, iż Ci, którzy mają ją właściwie odczytać, zrobią to doskonale. Ode mnie full gwiazdek za ten rollercoaster bez trzymanki.