Czesław Centkiewicz

Czesław Jacek Centkiewicz to słynny polski pisarz i podróżnik, autor licznych reportaży. Jego najsłynniejszą książkę zatytułowaną "Anaruk, chłopiec z Grenlandii" czytają praktycznie wszyscy, jako że od wielu lat należy ona do kanonu lektur szkolnych. Tworzył również wraz ze swoją żoną, Aliną Centkiewicz.

Jacek Centkiewicz urodził się w Warszawie, 18 października 1904 roku. Był absolwentem mieszczącego się w stolicy Gimnazjum św. Kazimierza. Ukończył następnie belgijski Institut Superieur w Li?ge. Jako zaledwie szesnastoletni młodzieniec wziął udział w wojnie przeciwko bolszewikom w roku 1920. Jako że z wykształcenia był inżynierem elektrykiem, ma w swym dorobku także sporo prac naukowych z zakresu radiometeorologii i elektrotechniki. Jednak to nie one przyniosły mu sławę.

W latach 1932 - 1933 kierował pierwszą polską wyprawą polarną, której celem była Wyspa Niedźwiedzia. Do wybuchu II wojny światowej pracował w Obserwatorium Aerologicznym Państwowego Instytutu Meteorologicznego w Legionowie. Po upadku powstania warszawskiego trafił do niewoli i podzielił los wielu Polaków trafiając do obozu koncentracyjnego Neuengamme koło Hamburga. W roku 1948 wstąpił w szeregi PZPR. Jego doświadczenie naukowe wykorzystano zatrudniając go na stanowiskach kierowniczych licznych instytucji. Pełnił między innymi funkcję dyrektora technicznego Zjednoczenia Energetycznego Okręgu Dolnośląskiego w Jeleniej Górze oraz w Państwowym Instytucie Hydrologiczno-Meteorologicznym. Czesław Centkiewicz zmarł 10 lipca 1996 w Warszawie. Pochowany jest na Cmentarzu Powązkowskim.

Z pewnością najbardziej znanym dziełem Centkiewicza jest "Anaruk, chłopiec z Grenlandii". Ta wydana po raz pierwszy w 1937 roku książka jest rezultatem pobytu autora na tej mroźnej zazwyczaj wyspie. Forma utworu przypomina bardziej reportaż niż klasyczną powieść przygodową, jednak jej bohater - 12-letni Eskimos Anaruk - przygód przeżywa bez liku. Śledzimy je z perspektywy polarnika, przybysza, który przyjechał na Grenlandię, by poznać codzienność jej mieszkańców. W powieści przytoczono również kilka innuickich (eskimoskich) legend.

Szkolną lekturą i to jedną z pierwszych, z jakimi zapoznaje się uczeń, jest również "Zaczarowana zagroda". Ta krótka opowieść została napisana przy współpracy z Aliną Centkiewicz i ukazała się po raz pierwszy w roku 1963. Opowiada o stadzie pingwinów, które naukowcy próbują zamknąć i oznaczyć na terenie znajdującej się na Antarktydzie stacji badawczej. Pingwiny jednak znikają pozostawiając na terenie stacji jednego tylko osobnika. To pięknie i lekko napisana, pouczająca i pełna humoru historia. Opowieści takich, Alina i Czesław Centkiewiczowie, mają zresztą znacznie więcej w swym wyjątkowym, literackim dorobku.