Odlecieć jak najdalej

Rok 1965, Warszawa. Aleksandra Czerniawska żyje przygotowaniami do matury. Piękna, młoda, ambitna, lubiana wśród rówieśników. Jednak wciąż czegoś Oli brakuje, a marzenia, które ją napędzają są na tyle niebezpieczne w socjalistycznej Polsce, że stara się nie dzielić nimi nawet z najbliższymi. Olę wychowuje babcia, która wciąż pisze listy do nieobecnej w ich życiu matki Oli, która na skutek traumy po powstaniu przebywa w zakładzie psychiatrycznym. Wydarzenia, które poprzedziły umieszczenie matki Oli w szpitalu, kładą się cieniem na życiu jej bliskich. Kobiety muszą mierzyć się z codziennością, z nierównościami między zwykłymi ludźmi, a tymi uprzywilejowanymi. Na dodatek Olę i jej babcię wciąż obserwuje pracownik organów bezpieczeństwa, który swoje raporty podpisuje jako TW Czyżyk. Dlaczego są śledzone?

Bardzo plastycznie oddane realia tamtych lat. Wciąż obecne ślady wojny, Warszawa, która bardzo powoli podnosi się z kolan, ale czuć też powiew wielkiego świata. Wśród fikcyjnych bohaterów pojawiają się autentyczne postacie, co sprawia, że historia wydaje się być realna i mogła wydarzyć się naprawdę. Kontrast między światem jakiego pragnie Ola, a rzeczywistością PRL-u jest bardzo wyrazisty. Czyta się przyjemnie, choć trudno było mi polubić główną bohaterkę, ale myślę, że ona sama tego od czytelnika nie oczekiwała.

Książka zamiast kwiatka

"Odlecieć jak najdalej" to wydana przez Dom Wydawniczy Rebis, fascynująca powieść, która doskonale oddaje atmosferę lat 60. XX wieku w Polsce. Autorka, Ałbena Grabowska, w ciekawy sposób przedstawia losy głównej bohaterki, przygotowującej się właśnie do matury Oli Czerniawskiej. Dziewczynę wychowuje babcia, ponieważ jej matka na skutek traumy po powstaniu od lat przebywa w zakładzie zamkniętym, a ojciec nie żyje. Zdając sobie sprawę z tego, jak jej babcia ciężko pracuje i stara się, by zapewnić jej lepszą przyszłość, chce jednak samodzielnie decydować o swoim życiu i wybrać ścieżkę zawodową, pozwalającą spełnić marzenia o studiach związanych z handlem zagranicznym i wyjeździe na Zachód. Ola na swej życiowej drodze spotyka różnych ludzi, którzy pomagają jej w trudnych chwilach, ale również takich, którzy próbują ją zatrzymać. Ma swoje tajemnice, lecz nie tylko ona w rodzinie Czerniawskich. Tajemnice skrywają także ludzie w ich najbliższym otoczeniu, przez co kobiety wzbudzają zainteresowanie organów bezpieczeństwa. Olę i jej babcię obserwuje TW "Czyżyk", którego raporty wypaczają rzeczywistość. Tym samym autorka skłania nas do refleksji, czy czasem nie byłoby lepiej wyjawić skrywane tajemnice, oczyścić swoje sumienie i zacząć od nowa, nawet jeśli boimy się konsekwencji. Boimy się tego, co nas czeka, gdy wyjdziemy z naszej strefy komfortu, gdy odkryjemy prawdę. Okazuje się również, iż choć od wojny i powstania minęły dwie dekady, proces gojenia się psychicznych ran mieszkańców stolicy wciąż trwa. Pani Ałbena pomiędzy historię rodzinną wplata trudy codziennego życia, różnice społeczne i powiew wielkiego świata, natomiast pojawiające się w tle autentyczne postaci - Ella Fitzgerald, Nina Andrycz, Józef Cyrankiewicz, czy Jadwiga Grabowska - dyrektora artystyczna Mody Polskiej dodają powieści jeszcze większej wiarygodności.

Bardzo widoczny jest w powieści motyw ucieczki, odzwierciedlający pragnienie każdego człowieka o wolności i odkrywaniu siebie, o odnalezieniu miejsca, gdzie można być sobą, kochać i spełniać swoje marzenia bez zaglądania postronnych osób w ich prywatność. To przypomina, jak ważne jest dbanie o te wartości i nie poddawanie się pokusie autorytaryzmu czy dyktatury. Jednocześnie pokazuje, jak wiele cierpienia i krzywdy mogą wyrządzić reżimy totalitarne. Przykład Krystyny (mamy Oli) przypomina nam o krzywdzie i cierpieniu, ale też o duchu walki i niezłomności powstańców, dzięki którym ich potomkowie zdobywali siłę i determinację do walki o godność i niepodległość swojego kraju, uciskanego przez komunistów. Dobrze, że książka ukazała się w przededniu wyborów do Parlamentu Europejskiego, bo właśnie w tym czasie mamy szansę wybrać przedstawicieli, którzy będą reprezentować nasze interesy na arenie międzynarodowej, dążyć do utrzymania i wspierania wolności oraz demokracji nie tylko w naszym kraju, ale również na całym świecie. Mając w tyle głowy konflikt na wschodniej granicy UE, fakt, że na terenach takich jak Ukraina czy Białoruś, ludzie walczą nie tylko o swoje prawa i godność, ale także o możliwość samostanowienia i wyboru własnej przyszłości. Powinniśmy zatem być wdzięczni za możliwość życia w wolnym i demokratycznym społeczeństwie oraz pamiętać o kruchości tych fundamentalnych czynników istnienia.

Książka opowiada historię z przeszłości, która może być inspirująca i pouczająca dla młodszych czytelników. Mam nadzieję, że przeczytanie jej pozwoli im lepiej zrozumieć pewne zdarzenia i wydarzenia historyczne, oraz nauczy doceniać wartość wolności i demokracji. Dla starszych czytelników zaś, może to być okazja do powrotu do tamtych czasów i przypomnienia sobie pewnych ważnych faktów, które mieli szansę przeżyć. Jestem przekonana, iż będzie ona inspirująca i budząca emocje dla wszystkich, którzy ją przeczytają, gdyż porusza ważne tematy. Z pewnością przypadnie do gustu wielbicielom literatury pięknej. Zachęcam do sięgnięcia po tę lekturę, mimo że zakończenie pozostawia nas z niedosytem i nadzieją na powstanie kontynuacji!

Poprzednia książka Ałbeny Grabowskiej wzruszyła mnie do łez, Mirki nie można było nie pokochać. Aleksandra... Cóż, Ola wzbudziła we mnie zupełnie inne uczucia. Ale nie uprzedzajmy faktów!

Odlecieć jak najdalej to osadzona w latach PRL opowieść o dziewczynie u progu dorosłości. Ola szykuje się do matury i na przyswajanie wiedzy poświęca większość wolnego czasu, wychowującą ja babcia wyznaje zasadę, że nauka jest najważniejsza, zwłaszcza że ona sama w młodości ukończyła szkołę handlową, co jak na czasy okołowojenne było dużym osiągnięciem.

Mimo, że obie kobiety los doświadczył ciężko, wydają się żyć całkiem normalnie, jakby macki władzy ludowej sięgały w ich kierunku, tylko wtedy kiedy są im potrzebne. Babcia pracująca w rządowej przychodni zna kogo trzeba, zaś sama Aleksandra wychodzi z założenia, że co nie będzie umiała to dowygląda. Choć wiedza jest dla niej bardzo ważna, a matura stanowi jeden z istotnych punktów w życiu jakie wymyśliła dla siebie dziewczyna, to jednak przez znaczną część jej myśli, wypowiedzi i działań przebija się próżność… cóż się dziwić, dziewczyna jeszcze nie skończyła liceum, toż to praktycznie dziecko.

Tylko czy to coś zmienia?

Muszę przyznać, że Ola w mojej głowie wciąż stoi w opozycji do Mirki, którą tak pokochałam w poprzedniej książce autorki i nijak nie mogę odrzucić tego zestawienia, a działa ono na niekorzyść Aleksandry i to mocno.

Ałbena Grabowska pisze wspaniałe książki o trudnych, okrutnych czasach które wykuwają twardych ludzi, ma ogromny talent do poruszania niełatwych tematów z taktem i delikatnością, których można jej tylko pozazdrościć. Odlecieć jak najdalej pod tym względem wcale nie jest gorsze. Mamy tu gwa1t, chorobę psychiczną, ludobójstwo, kolaboracje, donosicielstwo i zwykły ludzki oportunizm i wszystko to podane tak, że człowiek nie ma wątpliwości po której stronie powinien się opowiedzieć. I w tym wszystkim mamy Olę i jej babcię.

Jak wspominałam obie zostają ciężko doświadczone przez los, Niemcy mordują im rodzinę, a nowe władze pod płaszczykiem troski próbują wykończyć tych, którzy pozostali przy życiu, podczas gdy one dwie żyją może nie luksusowo ale na pewno wygodnie. Dzięki znajomością nie gniotą się w małej klitce, a dysponują całkiem niezły mieszkaniem, pieniądze również nie wydają się być problemem, to budzi zawiść, więc nic dziwnego, że w końcu ktoś zaczyna na nie donosić…

Odlecieć jak najdalej trochę mnie rozczarowało, książka nie jest zła ale brak jej gorzkiego realizmu poprzednich powieści i bohaterki, która przemówiłaby do moich emocji. Ola jest niemal stereotypową jedynaczką, wychuchaną i zapatrzoną w siebie, mimo „wielkiej traumy”, która dla dziewczyny wydaje się być raczej wstydliwym sekretem niż realnym powodem zgryzot, przyzwyczajona jest, że dostaje to czego zapragnie, a pierwsze poważne przeszkody, które los stawia na jej drodze całkowicie wytrącają ją z wybranej ścieżki.

Powiedziałabym, że to takie teenage drama z nutką socrealizmu.

Za to zakończenie mnie zaskoczyło, nie negatywnie czy pozytywnie, zwyczajnie nie spodziewałam się takiego obrotu spraw. Po lekturze nie sądziłam, że Ola ma w sobie tyle odwagi czy spontaniczności. Jej naiwność nie była niczym nowym, ale to jaką decyzję podjęła nielicho mnie zdziwiło. Chociaż może wcale nie powinno?

Nie zdradzę jak się kończy ta powieść, to musicie doczytać sobie sami :D

Ja daje 6/10 i idę szukać nowej lektury!

Za egzemplarz recenzencki dziękuję Domowi Wydawniczemu Rebis

#współpracarecenzencka

#współpracabarterowa

#współpracareklamowa

“Odlecieć jak najdalej” Ałbeny Grabowskiej to powieść, która z niezwykłą precyzją i wrażliwością oddaje ducha epoki lat 60. w Polsce. Autorka zaprasza nas w warszawskie realia, gdzie przeszłość wojenna wciąż rzuca cień na codzienność mieszkańców, a aspiracje młodych zderzają się z ograniczeniami narzuconymi przez system.

Ola Czerniawska, główna bohaterka, jest młodą dziewczyną wchodzącą w dorosłość. Choć żyje ona w latach 60. jej młodzieńcze marzenia i dążenie do wolności są uniwersalnymi tematami, które rezonują z nami podczas czytania niezależnie od czasów. Przez pryzmat życia Oli i jej babci, autorka pokazuje nam nie tylko trudy życia w Polsce lat 60., ale także siłę więzi rodzinnych i miłości, które przetrwały najcięższe próby czasu.

Kontrast między światem jakiego pragnie Ola a rzeczywistością PRL-u jest wyraźnie zaznaczony. Marzenia o Konkursie Chopinowskim, występach światowych gwiazd, czy modzie, kontrastują z szarą codziennością, kontrolą państwa i trudnościami w zdobyciu podstawowych artykułów.

Ale nie jest to tylko historia Oli i jej babci. To portret epoki, w której tło polityczne i społeczne odgrywa kluczową rolę. Grabowska z wnikliwością przedstawia życie pod ciągłą obserwacją, gdzie każdy ruch może być oceniany przez pryzmat lojalności wobec państwa. Tajemniczy obserwator, który tak szczegółowo notuje życie Oli i jej babci, wprowadza element kryminalny i atmosferę niepewności i zagrożenia. To, kto nim jest i jakie są jego motywacje, staje się jednym z najbardziej palących pytań, na które odpowiedź odkrywamy dopiero na końcu książki.

Centralnym punktem fabuły jest motyw ucieczki. Nie tylko tej fizycznej Oli na Zachód, ale także tej metaforycznej od przeszłości, od ograniczeń, od bólu. To pragnienie wolności jest silnie zakorzenione w sercu bohaterki i staje się napędem dla jej działań. Szczególnie godne uwagi są listy babci do matki Oli, które stopniowo odsłaniają tajemnice z przeszłości, nadając narracji głębi i napięcia.

W “Odlecieć jak najdalej” każdy element, od bohaterów, przez fabułę, po tło historyczne, jest starannie dopracowany, tworząc spójną i przekonującą całość. Losy bohaterów fikcyjnych są splecione z postaciami historycznymi, co dodaje powieści autentyczności. Postać Oli jest inspirująca, jej determinacja i odwaga w poszukiwaniu lepszego życia są dowodem na to, że nawet w najtrudniejszych warunkach można dążyć do spełnienia swoich marzeń. Jej relacja z babcią jest pełna ciepła, wsparcia i łapie niejednokrotnie za serce. Postacie historyczne pojawiające się w powieści, jak Józef Cyrankiewicz czy Martha Argerich, nadają narracji głębszy kontekst historyczny i kulturowy, pozwalając nam na lepsze zrozumienie ówczesnych realiów.

“Odlecieć jak najdalej” to powieść, która porusza, inspiruje i skłania do refleksji nad naszą historią i tożsamością. Jest to lektura, która z pewnością zasługuje na miejsce w kanonie literatury polskiej, opowiadając o czasach, które choć odległe, wciąż mają wpływ na współczesną Polskę. To historia dla tych, którzy chcą zrozumieć, jak przeszłość wpływa na naszą teraźniejszość i przyszłość, oraz dla tych, którzy cenią sobie historie o sile ducha, prawdzie i lojalności. Jeśli lubicie głęboką i emocjonalną literaturę, to ta książka będzie dla Was idealną lekturą.

Dziękuję za zaufanie i egzemplarz do recenzji od wydawnictwa dom_wydawniczy_rebis @[Adres usunięty], a Autorce @albenagrabowska za wspaniałą lekturę (współpraca reklamowa) 🩷.

Powieść „Odlecieć jak najdalej” zabiera czytelnika do lat 60-tych, w których to Polska wciąż podnosiła się z kolan po burzliwych wydarzeniach II wojny światowej.

Ola Czerniawska wychowywana jest przez babcię Krystynę, nigdy nie poznała ojca a jej matka przebywa obecnie w zamkniętym szpitalu psychiatrycznym. Babcia dziewczyny kładzie bardzo duży nacisk na jej naukę i wykształcenie, mając tym samym nadzieję, iż pozytywne wyniki matury pozwolą Oli rozpocząć studia medyczne. Młoda Czerniawska ma jednak zgoła inne plany, bowiem nie widzi siebie w roli medyka, chce studiować handel zagraniczny i marzy jej się wyjazd na Zachód.

„Odlecieć jak najdalej” jest powieścią, w której scharakteryzowane zostały młode jednostki, pełne pasji, zaangażowania, pragnień i marzeń, które wydają się być trudne do osiągnięcia w mniemaniu obecnej władzy. Ludzie wciąż żyją ze świadomością, iż wojna może i minęła, ale przez panujące nakazy i zakazy, w dalszym ciągu nie można mówić o swobodnej egzystencji. Swoje cele i życiowe aspiracje młodzi ludzie musieli bowiem ukrywać, dla dobra swego i swoich najbliższych. Jest to również opowieść o przyjaźni, pierwszych młodzieńczych porywach i uniesieniach miłosnych oraz niezaprzeczalnej chęci do zdobywania wiedzy i pragnieniu wolności.

Autorka w swej powieści przedstawiła rewolucyjną atmosferę panującą wśród ludności polskiej, którzy z jednej strony wciąż zmagali się z przerażającymi wojennymi wspomnienia, z drugiej zaś strony mieli nadzieję, że to co złe już do nich nie wróci. W sposób bardzo dokładny udało się autorce przybliżyć historyczne postaci oraz odtworzyć wiele rzeczywistych wydarzeń i sytuacji, które miały miejsce w odbudowującej się powojennej Polsce, jak chociażby dostawy pomarańczy przed świętami Bożego Narodzenia.

„Odlecieć jak najdalej” to powieść nietuzinkowa, refleksyjna, przepełniona autentycznymi emocjami. Czyta się ją z dużym zaangażowaniem i zainteresowaniem, przez co można określić ją jako nieodkładaną. Polecam ogromnie!