Kamerdyner świata. Jak Wielka Brytania wstąpiła na służbę u oligarchów, kleptokratów i kombinatorów

Zjednoczone Królestwo brzmi dumnie. Wielka Brytania? Również daje wrażenie potęgi. Byłe imperium, ale wciąż jeszcze czerpiące z kilkuwiekowego panowania profity. Współczesność wie jak wykorzystać prestiż i doświadczenia oraz przede wszystkim spieniężyć jedno i drugie. Brytyjczycy osiągnęli w tym mistrzostwo, nie chwalą się tym, wystarczy marketing typu szeptanego …

Kamerdyner to nie do końca służący, od biedy można by powiedzieć, że jest pewnego rodzaju asystentem, lecz to także nie jest poprawna definicja. Z pewnością kojarzy się z dyskrecją, nienagannymi manierami, nieocenionymi kompetencjami, odpowiednią wiedzą oraz doskonale zdaje sobie sprawę jak pozostawać w cieniu, a jednocześnie być w centrum wydarzeń. Taką właśnie rolę od kilkudziesięciu lat odgrywa doskonale Wielka Brytania, pozostając na tym stanowisku w cieniu, na pierwszy plan wysuwając wszystko inne. Jednak w kuluarach toczy się gra o ogromne pieniądze, pochodzenie nie jest ważne, istotna jest ich suma, a ta zawsze ma odpowiednią ilość zer. To nie jest sekret, ale tajemnica poliszynela, większość nie dostrzega jej, bo to nie ich interes, pozostali po prostu wykorzystują to, czego nauczyli się na najlepszych uczelniach i najdroższych kancelariach oraz najsłynniejszych instytucjach finansowych. Imperium brzmi dumnie i nawet gdy przestaje istnieć pozwala na czerpanie zysków, jeśli tylko będzie znało się swoje miejsce.

Historia gospodarcza nie wydaje się mieć w sobie cokolwiek intrygującego, daty i cyfry. Jednak wszystko zależy z jakiej perspektywy na nią spojrzy się i co bierze się pod lupę. Oliver Bullough, dziennikarz śledczy, prowadzący reporterskie dochodzenia w dziedzinie finansów miał doskonałe zaplecze by przyjrzeć się temu, co jest na widoku, a jakoś mało kogo interesuje. Jak to możliwe, że kraj cieszy się ogromną renomą i równocześnie jest przysłowiową mekką dla oligarchów wszelkiej maści i nacji? Dlaczego właśnie Zjednoczone Królestwo obrało ten kierunek w międzynarodowej finansjerze i doskonale sobie radzi w tym sektorze? Autor odsłania kulisy i prawa rządzące tym sektorem oraz jednocześnie jego mechanizmy. Fakty, liczby, osoby, pieniądze, splecione w jeden łańcuch przyczynowo-skutkowy, intrygujący, z drugim i trzecim dnem, jak nie więcej, otoczony polityką na najwyższym szczeblu, powiększający się nieustannie, wbrew temu, co mogłoby się wydawać. Prawo i bezprawie w jednym, na widoku i w cieniu, wszyscy wiedzą i równocześnie rzadko kto zwraca uwagę. Oficjalne i nieoficjalne powiązania. Oliver Bullough jest doskonałym śledczym, a efekty jego pracy czyta się jak doskonały kryminał, tyle, że to nie fikcja, a rzeczywistość …

Na „Kamerdynera świata” O. Bullougha natknęłam się w ubiegłym roku, oglądając wywiad z autorem, w którym to opowiadał o gospodarczej historii Wielkiej Brytanii. Trochę się to zbiegło z momentem śmierci królowej Elżbiety II i hasłami lansowanymi przez media, że oto zakończyła się pewna epoka, powtarzano to wręcz nagminnie. Gdy się głębiej zastanowić — to o co im tak naprawdę chodziło?

Wiekowa królowa to świadek niechlubnej historii swojego kraju, którego ogromne bogactwo zasilane było wyzyskiem kolonialnym, a kiedy w 1956 roku Wielka Brytania przestała istnieć jako światowe imperium, ustępując miejsca Stanom Zjednoczonym, zeszła do roli kogoś, kto wprawdzie nie rządzi, ale jest prawą ręką tych, którzy rządzą aktualnie. Ten amoralny służący to kamerdyner, któremu zleca się zadanie, im trudniejsze, tym więcej pieniędzy za nie otrzyma. Kamerdyner nie ocenia klienta, kamerdyner liczy zysk po wykonaniu zadania, a ten zysk to potężny kapitał, który spływa do angielskiego skarbca. Głównymi zleceniodawcami są ludzie ukrywający się przed podatkami, głównie Amerykanie, przemytnicy broni, południowoamerykańskie kartele narkotykowe, skorumpowane władze piłkarskie, afgańscy urzędnicy, wszyscy ludzie Kremla, i znając scenariusz działania tej machiny, nawet tacy sasini, którym nagle do kieszeni wskakuje 70. dużych baniek.

Jak się kradnie miliardy dolarów i bez stresu korzysta z życia? Odpowiedź na to znają angielskie banki, najlepsi na świecie prawnicy i ekonomiści. To oni wiedzą, gdzie założyć spółkę fasadową, by zapłacić jak najniższy podatek, albo nie płacić go wcale. A jeśli czegoś nie ma, trzeba to wymyślić, jak dajmy na to eurodolary, które w zależności od korzyści czasem są bardziej euro, a czasem bardziej dolarem. A już najbardziej szatańskim wynalazkiem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która potrafi być jak czarna dziura, jest, ale nikt z nią nic nie zrobi. Pełne bezpieczeństwo Twojego kapitału, skądkolwiek go masz.

Wracając do pytania wyżej? Umarła kobieta, która była świadoma paskudnego działania swojego kraju, i nie zrobiła z tym nic. Era wyzysku nadal trwa...

IG @angelkubrick

Kamerdyner kojarzy się z dyskrecją i poddaństwem. Będąc w cieniu słyszy i widzi więcej niż ktokolwiek inny na królewskim dworze. Im trudniejsze zadanie otrzymuje, tym większe jest jego wynagrodzenie, które otrzymuje wprost z królewskiego sejfu. Autor w swojej powieści prezentuje i analizuje historię Wielkiej Brytanii oraz opowiada, jak to się stało, że znalazła się ona w samym centrum globalnej gospodarki oraz jak Zjednoczone Królestwo stało się rajem dla oligarchów, jak również przestępców finansowych. Z książki czytelnicy dowiedzą się także jak manipulować aby osiągać jak największe zyski.