Imperium ciszy. Pożeracz Słońc. Tom 1

BOHATER Z PRZYPADKU

Skłamałbym, jeśli powiedziałbym, że „Diuna” należy do moich ulubionych książek. Tę lekturę albo kocha się, albo nienawidzi, a ja pokochać jej nie zdołałem. Dlatego to nie porównanie niniejszej powieści do opus magnum Franka Herberta, ani też „Imienia wiatru”, którego jak dotąd nie miałem w rękach, przekonały mnie do sięgnięcia po „Imperium ciszy”. Co zatem? Rzecz jakże prozaiczna: opis. Zabrzmiał ciekawie, zachęcił, solidna ilość stron tomiszcza też nastrajała optymistycznie… I nie zawiodłem się. Nie oczekiwałem co prawda wielkiej lektury, ot rozrywki na jakimś przyzwoitym poziomie, przy której mógłbym rozerwać się dłuższy czas, popodziwiać jakieś spektakularne rzeczy i nie zaciskać zębów z powodu prostackiego stylu. I dokładnie to otrzymałem, na dodatek nawet lepiej napisane, niż się spodziewałem.

Poznajcie Hadriana Marlowe’a, którego podczas wojny z Cielcinami, kosmitami, którzy zaatakowali niezliczone światy, mordując miliardy istot a kolejne zmieniając w swoich niewolników, zyskał miano Hadriana Półnieśmiertelnego albo Hadriana Nieumierającego. Po wojnie zaś został nazwany Pożeraczem Słońc. Nosił jeszcze wiele imion, był żołnierzem, sługą, kapitanem, jeńcem, czarownikiem, uczonym… A teraz jest tu, czekając na egzekucję. Imperium ma bowiem swoją wersję tego, co się wydarzyło, a ta kończy się właśnie jego śmiercią. Ale Hadrian chce opowiedzieć, jak było i pokazać to, co przeżył. Zaczyna więc snuć swoją opowieść od chwili, gdy przyszedł na świat, jako nie tyle syn, co spadkobierca swego ojca, a my krok po kroku towarzyszymy mu w jego dalszych losach, aż do chwili, gdy stał się dla jednych potworem, dla innych bohaterem – i tego, co wydarzyło się potem.

Moje pierwsze wrażenie związane z „Imperium ciszy” było takie, że tom, który trafił w moje ręce za nic nie wyglądał na ponad 720 stron. Czterysta, owszem, ale siedemset? A jednak. Wszystko za sprawą cienkiego papieru, jakiego użyto do wydrukowania całości. Cienkiego, ale jednak dobrej jakości. I mi osobiście takie rozwiązanie bardzo odpowiada – tak samo zresztą, jak wszystkim czytelnikom, którzy cierpią na brak miejsca w domowej biblioteczce, a jednocześnie posiadają w niej zbyt wiele świetnych dzieł, których nie chcieliby się pozbywać. Zostawmy jednak te kwestie i przyjrzyjmy się samej powieści.

„Imperium ciszy” to w skrócie dość prosta, ale za to przedstawiona z wielkim rozmachem epicka fantastyka. Owszem, jest to przede wszystkim science fiction, ale i miłośnicy fantasy znajdą tu coś do siebie. Schematy gatunkowe są podobne, wykonanie i poprowadzenie niektórych wątków tak samo, ba, nawet niektóre nazewnictwo, całkiem słusznie zresztą, kojarzy się z pracami Tolkiena. Całość zaś została oparta może na nie najświeższym pomyśle kosmicznej wojny, ale za to dzięki wykonaniu prezentuje się naprawdę dobrze, wciąga, intryguje i nawet jeśli nie zaskakuje jakoś szczególnie, to przyjemnie czyta się losy Hadriana.

Wszystko to zasługa stylu Ruocchio, dość rozbudowanego, ale zarazem łatwo przyswajalnego, momentami ocierającego się o potoczność, lekkiego i naprawdę miłego w odbiorze. Każdy więc, kto lubi epicką fantastykę, stricte rozrywkowe historie oparte na niezwykłych losach zwyczajnego bohatera, który zmaga się z przerastającymi go trudnościami, będzie zadowolony.

"Wiedza jest matką głupich. Największą częścią mądrości człowieka jest poznanie swojej ignorancji."

Sięgając po książkę przygotujcie się na porcję mocno rozbudowanej przygody. Christopher Ruocchio dołożył wszelkich starań, aby czytelnik swobodnie przeniósł się wyobraźnią do atrakcyjnego świata, w zasadzie licznych światów, skrawków kosmosu. Przepych objaśnień, sylwetek i charakterystyk. Przedstawiona rzeczywistość nosi znamiona realności i prawdopodobieństwa, oczywiście z domieszką fantastyki, zajmującej i ekscytującej. Wkracza się w nią z uwagą, zaciekawieniem i przyjemnością, jednocześnie lękiem i niepokojem. Towarzyszy kluczowej postaci na każdym etapie życia, poznaje uzasadnienia podejmowanych decyzji, źródła postaw i zachowań. Narracja bazuje na relacjonowaniu wspomnień i podsuwaniu aluzji, jednak ma się wrażenie, że nie wszystko jeszcze zostało przesądzone w dziejach świata. Śmierć Starej Ziemi, jej dzieje i historia, wybrzmiewają w dalekiej przyszłości jedynie jako niewyraźne echa, resztki dziedzictwa kulturowego, przedmiot badań.

Wyczekiwałam lekkich ujawnień, co dalej skrywa scenariusz burzliwych zdarzeń. Były mocno tajemnicze i zamglone, tak aby podsycać ciekawość odbiorcy, ale nie zdradzać zbyt wiele. Słowa płynnie składały się w zdania, zgrabnie niosły opowieść, potrafiły nadać jej kolorytu i brzmienia. Autor przygotował sporo nagłych zwrotów akcji, nieoczekiwanych zamian ról, przeskakiwania do zbliżonych klimatów, choć różniących się odcieniem. Wszystko ze sobą współgrało, tworzyło logiczną całość, przejrzystą mapę wydarzeń i portretów bohaterów. Liczyłam na intensywniejsze przygody, położenie nacisku na dynamikę akcji, większy wir intrygi, a jednak nie mogę napisać, że czuję się w tym ujęciu zawiedziona. Po spotkaniu z książką uświadomiłam sobie, że pierwsza odsłona serii, będąca niejako wprowadzeniem, w dużym stopniu tak powinna się zaprezentować.

Hadrian Marlowe to młodzieniec, wyśmienicie wykształcony w różnych naukach i sztukach walki, ale wciąż mało wiedzący o realiach świata, a zwłaszcza mrocznej stronie gatunku ludzkiego. Obserwujemy jak za sprawą bolesnego rozczarowania zmienia się jego podejście do bliskich, wpajanych mu wartości i przypisanych funkcji. Jedna mało rozważna decyzja, choć pochodząca z głębi serca, doprowadza do przykrej konfrontacji i kończy się spektakularną ucieczką. Hadrian nie podporządkowuje się woli ojca, lorda o ogromnych wpływach, najbogatszego człowieka na Delos, zarządzającego cennymi złożami uranu, i zamiast wstąpić w szeregi Zakonu, marzy o pozostaniu scholastykiem, posiadaniu ukrytej wiedzy i mocy panowania nad rzeczami tajemnymi, nawet kosztem utraty przywilejów wynikających z członkostwa w palatyńskiej arystokracji.

Nawet w najśmielszych snach młodzieniec nie przewidział tego, co przygotował los, z czym przyjdzie mu się zmierzyć i jakie koszty poniesie z tytułu sprzeciwu woli rodziny. Zaczynają się niezwykłe przygody, rzucające bohatera z jednej skrajności w drugą, przynoszące ujmę i chwałę, wciągające w spiski, szpiegowskie akcje, walki i bitwy. Wyobraźnia autora uwzględniła współczesne obawy w związku z konsekwencjami genetycznego modyfikowania organizmów, wytwarzania sztucznego jedzenia, połączenia człowieka i maszyny, używania zaawansowanej broni, dokonywania kolonialnej ekspansji w różnych systemach planetarnych, manipulowania postrzeganiem czasu i lat świetlnych w lodowatym kosmosie. Na to nakładają się różnice klasowe, dostęp do władzy, środków finansowych i mocy pertraktacji.

[Adres usunięty]

Z początku miałem pewne obawy, co do tej książki, głównie w kwestii narracji i sposobu poprowadzenia historii. Hadrian spisuje bowiem swoją historię pod koniec życia, zatem wiemy dość ogólnikowo czego dokonał, co sam na początku opowiada, ale nic o tym jak to dokładnie zrobił i dlaczego stał się sławny/zaczęto go przeklinać. Taki sposób narracji niesie ze sobą duże ryzyko, ponieważ autor może za bardzo drobiazgowo skupić się na wczesnych losach bohatera, zamiast płynnie przejść do najważniejszych wydarzeń i na nich się skoncentrować. Ruocchio udało się tego zgrabnie uniknąć, ponieważ historia Hadriana potrafi niejednym zaskoczyć, nie ma monotonii i nieustannie coś dzieje. Pomimo że po pierwszym tomie wciąż nie wiemy dlaczego Hadrian zniszczył słońce i unicestwił miliony istnień, to czuję się zaintrygowany jego losami i czekam na dalszą część historii. Wbrew pozorom autor nie zdradził aż tak wiele co się stanie z głównym bohaterem jak się może wydawać po opisie.

Hadrian jest synem Alistaira Marlowe'a - nobila, który rządzi prefekturą Meidui na Delos, jednej ze skolonizowanych planet przez ludzkość. Bohater nie urodził się "normalnie", lecz został poczęty w specjalnej maszynie, która pobrała geny od obojga rodziców. Dzięki temu nie ma ryzyka wystąpienia wad genetycznych, a dodatkowo dziecko zyskuje odporność na choroby i znacząco wydłuża się jego życie. Jest to jednak zarezerwowane tylko dla elit i ściśle kontrolowane. Hadrian, jako syn nobila, odebrał wszechstronne wykształcenie, w tym w walce mieczem, co jest popularnym sposobem rozwiązywania sporów wśród elit. Mężczyzna posiada również talent do języków, co okaże się bardzo przydatną umiejętnością w jego życiu. Hadrian daje się poznać jako osoba wrażliwa i mądra, która przez swój upór oraz ciekawość wpadła w niejedne tarapaty. Jest przy tym szczery w swoich uczuciach, dba o bliskie mu osoby i nie chce zabijać, dlatego jestem ciekawy co doprowadzi do tego, że za jego sprawą zginą miliony.

W trakcie lektury Imperium ciszy można poczuć, że wszechświat, w jakim przyszło żyć Hadrianowi jest niezwykle złożony, zamieszkały przez dziesiątki ras, na tysiącach planet. Skala robi ogromne wrażenie, podobnie jak dopracowanie wielu małych elementów świata przedstawionego - począwszy od technologii, przez religię, przypominającą w swoich działaniach Inkwizycję aż po rozmaite zwyczaje i kulturę. Jednym z głównym wątków w powieści jest podbój kosmosu, czy bardziej walka z innymi cywilizowanymi rasami, które nie są jednak tak zaawansowane technologicznie jak ludzie. Dopiero Celcinowie jako jedyni stawili opór, a ich historia skrywa niejedną tajemnicę, która może rzucić światło na losy całej galaktyki Innym ciekawym elementem jest Święty Zakon Terrański, który kontroluje rozwój technologii, a przede wszystkim jej przepływ. Stąd zwykły obywatel ma małe szansę opuścić swoją rodzinną planetę, zaś cywilizacje na poszczególnych światach nie są zbyt zaawansowane technologicznie. Przy okazji wspomnianych tematów, nie brak tutaj ciekawych rozważań i przemyśleń bohaterów. Może nie są one zbyt odkrywcze, ani nowe, ale dobrze uzupełniają całą historię i pozwalają lepiej poznać Hadriana i to jaką osobą jest.

Imperium ciszy to bardzo udany debiut Christophera Ruocchio, który czytałem z prawdziwą przyjemnością. Niezwykle bogaty i złożony świat przedstawiony, dynamiczna akcja, nowoczesne technologie i kosmiczna wojna z przerażającym wrogiem. Czego chcieć więcej? Polecam!