Punktem wyjścia "Czarnej ikony" jest rejs sowieckich pisarzy po Kanale Białomorskim, zorganizowany przez GPU latem 1933 roku, oraz książka pt. "Kanał Białomorsko-Bałtycki imienia Stalina. Historia budowy 1931-1934", która ukazała się niedługo potem. To kolektywne dzieło – efekt symbiozy nagana z piórem – autor sumiennie relacjonuje i zderza z prawdziwym obrazem prowadzonej w łagrach pieriekowki dusz, który może budzić grozę.
Marian Sworzeń podjął się zadania, jakiego nie wykonał nikt przed nim ani w Polsce, ani w Rosji: odszukał w źródłach niemal wszystkich uczestników niesławnego rejsu i skrupulatnie spisał ich personalia, przeciwdziałając w ten sposób widocznej tendencji do zacierania śladów tamtej eskapady w zbiorowej pamięci.
W szeregu nieświętych żywotów spotykamy pisarzy znanych (Gorki, Jasieński, Katajew, Szkłowski, Tołstoj, Zoszczenko), mniej popularnych i całkiem zapomnianych. Osobną część wypełniają sylwetki twórców, którzy po Kanale wprawdzie płynęli, ale później nie zostali zatrudnieni przy pisaniu wspólnej książki i dlatego pamięć o ich uczestnictwie w czekistowskim przedsięwzięciu zatarła się jeszcze bardziej. Większość z nich jest w Polsce mało znana, ale są wśród nich także autorzy cenieni i wydawani (Babel, Leonow, Pilniak).
Czytelnik pozna też twórców, których dzieła współtworzyły oficjalną legendę Biełomoru (Lemberg, Pogodin, Rodczenko). Ujrzy Priszwina, piewcę przedrewolucyjnej Karelii, i Oleszę, rzeczywistego twórcę terminu "inżynierowie dusz". Spotka się też, w kontekście Kanału, z innymi pisarzami tamtego czasu (Bułhakow, Mandelsztam).
Najważniejszymi bohaterami książki pozostają jednak więźniowie białomorskiego łagru: Ancifierow, Danzas, Helmersen, Lichaczow, Łosiewowie, Meyer, Sołoniewicz, Tieplicki i Witkowski. Autor rozmawia z ich "wysokimi cieniami", które napotkał na swej drodze, gdy latem 2013 roku wyprawił się do Miedwieżjegorska, dawnej stolicy Biełbałtłagu. Dzięki temu "Czarna ikona" jest też pochwałą ludzkiej godności i duchowej niepodległości w niewyobrażalnie trudnych warunkach.
Marian Sworzeń (ur. w 1954 r. w Katowicach) – prawnik, pisarz, twórca słuchowisk dla Teatru Polskiego Radia, członek PEN Clubu. Autor sztuki "Czaadajew" (2007), monodramów: "Bastylia" (2007) i "Nikolaita" (2011) oraz książek: "Prywatny dziennik ustaw" (2004),"Dezyderata. Dzieje utworu, który stał się legendą" (2004), "Niepoprawni" (2006)," Melancholia w Faustheim. Powieść o rewolucji w Monachium" (2008, nominacja do Nagrody Mediów Publicznych COGITO) oraz "Opis krainy Gog" (2011, Nagroda Literacka Gdynia w kategorii eseju). Mieszka w Mikołowie.
Warto zwrócić uwagę na...
Opis krainy Gog
0/5
Ta książka to fascynujący reportaż z podróży śladami Gogola w rodzinne strony tego pisarza odbytej przez autora w roku 2007. Nawiązania literackie i reminiscencje historyczne splatają się tu w błyskotliwej narracji z przenikliwą, pełną gorzkiego humoru obserwacją codziennego życia dzisiejszej...
dodaj do schowka
Do koszyka
28,61 zł
Najnowsza książka autora Bomby informacyjnej (Sic! 2006), teoretyka kultury i autora śmiałych propozycji naukowego opisania ery ponowoczesności. Grzech pierworodny czy pierwotny Wypadek, początek i koniec stanowią pewną granicę, są wrodzoną ułomnością, przed którą nauka i technika nie są w stanie...
dodaj do schowka
Do koszyka
17,70 zł
W trakcie czytania, każdy kolejny tekst utwierdzał mnie w przekonaniu, jak ważna jest to książka. Oczywiście, sam Ryszard Przybylski, wielki humanista,jest godny upamiętnienia, lecz autorzy idą o wiele dalej. Odczytują jego myśli, ale proponują niejako ciągi dalsze, kontynuację. Jest tu Przybylski...
dodaj do schowka
Do koszyka
30,88 zł
Romantycy lubili się smucić. Czasami trochę udawali, co trafnie opisał Chateaubriand w Pamiętnikach zza grobu, śledząc recepcję Renégo. Czasami zaś z ogromną intuicją potrafili dostrzec i opisać obawy, które budzą się w nas wszystkich, kiedy słońce traci swój blask. Nie bez powodu zatem jedną z ich...
dodaj do schowka
Do koszyka
25,46 zł
Literatura więzienna powstaje w wielu językach i mogłaby zapełnić ogromną bibliotekę. W książce Laury Quercioli Mincer omówione zostały więzienne narracje literatury polskiej, której wyjątkowość zdaje się podkreślać słynne zdanie z wystąpienia Józefa Piłsudskiego: ?Przez dłuższy okres czasu...
dodaj do schowka
Do koszyka
30,88 zł
Autorzy zazwyczaj zaczynają od wierszy, ja na wierszach kończę. Zbieram więc te opublikowane w tomikach "Wiersze o muzyce ptaków", "Wiersze o wierszach", "Wiersze wojenne" (Wydawnictwo Sic!) i dopisuję dotąd nie opublikowane "Preludia", "Wiersze o życiu, wiersze o gwiazdach" i oto ta książeczka:...
dodaj do schowka
Do koszyka
18,77 zł
Szczegóły
- Autor: Marian Sworzeń
- Wydawnictwo Sic!
- Oprawa: Twarda
- Rok wydania: 2017
- Ilość stron: 708
- Stan: nowy, pełnowartościowy produkt
- Model: 9788365459114
- Język: polski
- Podtytuł: Kanał Białomorski Dzieje ludzie słowa
- Nr wydania: 1
- ISBN: 9788365459114
- EAN: 9788365459114
- Wymiary: 16x24 cm
Recenzje
Wybrane bestsellery
Generał i panna
5/5
Nowość w Serii Butikowej. Jeden z najpiękniejszych romansów w historii literatury! Połączenie powieści historycznej, obyczajowej i gotyckiego thrillera. Pierwsza powieść napisana przez Daphne du Maurier w całości w Menabilly, posiadłości w Kornwalii, będącej pierwowzorem Manderlay z „Rebeki“,...
dodaj do schowka
Do koszyka
41,19 zł
W labiryncie ludzkich losów Rok 1950. Do małej wioski na południu Polski przyjeżdża kino objazdowe. Podczas seansu wybucha pożar, podczas którego ginie większość osób na widowni. Wśród ofiar są rodzice małego chłopca. O jego narodzinach nie wie nikt poza miejscową akuszerką. Decyzja o jego dalszym...
dodaj do schowka
Do koszyka
37,33 zł
Pierwszy tom kultowej dystopii young adult autora bestsellerowych Kosiarzy! Troje nastolatków walczy o przetrwanie i o siebie nawzajem… Po długiej i krwawej drugiej wojnie domowej armie zwolenników życia i tych opowiadających się za wyborem doszły do porozumienia i uchwalono „Ustawę za życiem”....
dodaj do schowka
Do koszyka
47,57 zł
Kłótnie w związku. Trudności z dziećmi. Stres w pracy, brak czasu na cokolwiek, a tu jeszcze pranie trzeba rozwiesić… I chociaż teoretycznie wiemy, że relacje z bliskimi potrzebują skutecznej komunikacji, otwartości na drugiego człowieka i pracy z własnymi emocjami, to w praktyce… bywa różnie. Aga...
dodaj do schowka
Do koszyka
29,99 zł
POKAŻĘ WAM ŚWIAT SOCIAL MEDIÓW, JAKIEGO NIE ZNACIE Widziałem ludzi, którzy dla zasięgów robili z siebie idiotów, porzucali swoje miłości i oszukiwali najbliższych. Bywałem na imprezach, gdzie cukiernice z kokainą przechodziły z rąk do rąk, a milionowe kontrakty dostawali tylko ci, którzy ćpali....
dodaj do schowka
Do koszyka
35,59 zł
Dzień zero
5/5
ABY ODKRYĆ PRAWDĘ, MUSI ŚCIGAĆ SIĘ Z CZASEM Jack i jej mąż Gabe to najlepsi w branży testerzy systemów zabezpieczeń. Jedno z rutynowych zleceń wymyka się jednak spod kontroli zawodowców i gdy kobieta wraca do domu, znajduje w nim martwego męża. Policja ma jedną podejrzaną - Jack. Podczas ucieczki...
dodaj do schowka
Do koszyka
30,41 zł