Wzgórze Piastów

W czerwcu swoją premierę miał najnowszy kryminał retro Krzysztofa Koziołka. Wcześniej miałam okazję sięgnąć po dwie powieści tego autora – „Górę Synaj” oraz „Imię Pani”. Obie przypadły mi do gustu, dlatego też z chęcią sięgnęłam również po „Wzgórze Piastów”.

Wiosna 1939 roku. Hrabia Aleksander von Häften przeprowadza się wraz z żoną Franziską do Grünbergu (obecnie Zielona Góra), gdzie ma pracować przy budowie umocnień dla III Rzeszy. Nie wie o tym, że jego żona ma tajemnicę. Franziska jest agentką polskiego wywiadu i ma za zadanie donosić o postępach w budowie. To bardzo niebezpieczna i niezwykle ważna misja, która może pomóc Polakom w nadchodzącej wojnie. Praca dla wywiadu to jednak nie jedyna tajemnica hrabiny. Franziska wdała się w romans z innym agentem, który jest jej łącznikiem. Utrzymanie tego wszystkiego w sekrecie to nie lada wyczyn, ale jakoś jej się to udaje.

Wkrótce w zagadkowych okolicznościach ginie Charlotte Stempel, gospodyni przyjęcia, na którym wraz z mężem gości Franziska. Niemiecka policja kryminalna wszczyna śledztwo, które prowadzi starszy asystent kryminalny Julius Knote. Kiedy hrabina staje się jedną z jego podejrzanych, powodzenie jej misji stoi pod znakiem zapytania. Czy uda jej się zmylić trop i uniknąć ujawnienia? Zaczyna się wyścig z czasem, od wyniku którego może zależeć jej życie.

Pierwszym kryminałem retro Krzysztofa Koziołka, jaki przeczytałam, była „Góra Synaj”. Za sprawą tej powieści zwróciłam uwagę na twórczość tego autora. Druga z nich, „Imię Pani”, sprawiła, że postanowiłam sięgać po kolejne jego książki z tego gatunku. „Wzgórze Piastów” natomiast utwierdziło mnie w przekonaniu, że warto na stałe zaprzyjaźnić się z tym autorem w tym właśnie wydaniu. Po trzecim przeczytanym kryminale retro mogę śmiało sięgać w ciemno po kolejne tytuły, bo wiem, że będą miały pewną jakość, którą odnalazłam w każdej z przeczytanych do tej pory książek Krzysztofa Koziołka.

Akcja powieści skupia się wokół dwóch postaci. Pierwszą z nich jest oczywiście hrabina Franziska. Postać ta pojawiła się już w „Górze Synaj”, jeśli więc czytaliście tę książkę, mieliście już okazję, by Franziskę poznać. Jeśli jednak jej nie czytaliście, sądzę, że możecie to nadrobić później, bo w tej powieści pojawia się tylko drobne nawiązanie do treści „Góry Synaj”, które nie zdradza żadnego istotnego szczegółu. Hrabina to nader interesująca kobieta. Jest piękna, inteligentna i sprytna. Umie dopasować się do każdej sytuacji i potrafi odegrać każdą rolę, której wymagają od niej dane okoliczności. Jest uparta i wytrwała. Jest także przede wszystkim patriotką, która codziennie ryzykuje dla ojczyzny życie.

Drugą z postaci, na których skupia się powieść, jest Julius Knote. Z pozoru to stereotypowy krawężnik i straszny wazeliniarz, pozory jednak mylą. Knote jest spostrzegawczy i, podobnie jak Franziska, uparty. Dąży do celu wszelkimi sposobami. Stosuje wymyślne podchody, by zmusić podejrzanego do popełnienia błędu, który zdradzi jego winę. Jest przebiegły jak lis i czerpie satysfakcję z tego, że osaczana ofiara zaczyna wpadać w panikę.

Fabułę „Wzgórza Piastów” najprościej można określić jako zabawa w kotka i myszkę. Tylko kto w tej sytuacji jest kotkiem, a kto myszką? Początkowo ma się wrażenie, że podejrzenia Knotego są śmieszne i zbyt daleko idące, a hrabina Franziska nie ma się czego bać, bo sam Knote wydaje się mało poważny. Z czasem jednak autor powoli uchyla rąbka tajemnic, dając do zrozumienia, że pozory mylą, a śledztwo zaczyna nabierać rumieńców. Zaczyna się wyścig z czasem. Kto kogo przechytrzy? Czy hrabina zorientuje się, że Knote ją sprawdza i czeka na jej potknięcie? Czy uda jej się wyprzedzić jego ruchy i podważyć jego podejrzenia? Autor umiejętnie buduje napięcie, serwując po drodze niejeden zaskakujący zwrot akcji, który każe spojrzeć na uczestników tego starcia pod zupełnie innym kątem. Chęć poznania odpowiedzi na pytanie, czy hrabinie uda się utrzymać swoją misję w tajemnicy i kto zwycięży w tym pojedynku – Franziska czy Knote – nie pozwalała oderwać się od lektury książki do samego końca. Końca, który także nieźle mnie zaskoczył.

Podobnie jak w przypadku wcześniejszych powieści, czuć tutaj, że autor poświęcił sporo pracy, by jak najlepiej oddać tło historyczne powieści. Z dbałością o szczegóły odmalowuje przedwojenną Zieloną Górę, a każde miejsce i każda ulica, jakie pojawiają się na kartach powieści, można zidentyfikować za sprawą przypisów, w których podana jest ich współczesna nazwa. Dla kogoś, kto dobrze zna Zieloną Górę, będzie to zapewne bardzo ciekawa przygoda – móc dokładnie wyobrazić sobie ścieżki, którymi podążają bohaterowie powieści. Ponadto autor wplótł w tę opowieść ciekawostki z historii Zielonej Góry i jej okolic.

Sięgając po tę książkę liczyłam na kryminał, który mnie zaskoczy i będzie trzymał w napięciu i to właśnie otrzymałam. „Wzgórze Piastów” to świetna i przemyślana powieść, która zapewniła mi taką rozrywkę, jakiej od niej oczekiwałam. Jestem nią w pełni usatysfakcjonowana i z czystym sumieniem mogę polecić ją wielbicielom kryminałów retro.

Jeszcze nie tak dawno miałam przyjemność czytać książkę Góra Synaj Krzysztofa Koziołka, która otwiera kryminalny cykl autora pt. Furia. Byłam bardzo usatysfakcjonowana z lektury, bo w mej ocenie, autor, jak mało kto potrafi pisać mocne kryminały retro. Przedstawia bogatą w detale, bardzo przemyślaną i zarazem dopracowaną fabułą, daje tym samym autentyczne wyobrażenie tego, jak mogło wyglądać życie w latach opisanych na kartach powieści. Toteż, jak tylko dostałam propozycję zrecenzowania kolejnej książki z cyklu, nie wahałam się ani chwili. Kolejny raz przepadłam na kilka niesamowicie wciągających godzin, aż trudno było się oderwać od lektury i odejść do „przyziemnych” obowiązków.

Co w fabule? Hrabina Franziska von Häften należy do siatki agentów polskiego wywiadu, przeprowadzających operację na pograniczu polsko-niemieckim. Została zwerbowana do wywiadu, aby móc szpiegować swojego męża – Aleksandra von Häften, który jest inżynierem pracującym dla wojsk III Rzeszy. Franziska wszystkie zebrane informacje przekazuje swojemu łącznikowi i jednocześnie kochankowi – Józefowi Wasiakowi.

Hrabina to bardzo barwna postać, która wnosi do książki wiele emocji. Poznajemy jej wspomnienia sprzed kilku lat, kiedy to została zwerbowana do wywiadu. Dowiadujemy się, że na początku miała swego rodzaju wrzuty sumienia i paraliżował ja strach przed przyłapaniem na gorącym uczynku. Jednak wszystko do czasu, szybko bowiem nauczyła się panować nad nerwami, a wyrzuty sumienia dusiła w zarodku i zamykała swe serce na jakiekolwiek podszepty. Jak się okazało ważniejsza dla niej była miłość do ojczyzny niż do własnego męża – rodowitego Niemca. Franziska to szpieg doskonały: uważny, inteligentny, zaradny, przebiegły, o szczególnej uwadze i pamięci.

„(…) życie jednostki jest niczym w porównaniu z dobrem całego narodu”.

Ale, ale... oprócz wątku szpiegowskiego, pojawia się oczywiście misternie utkana intryga kryminalna. W książce toczą się dwa postępowania: w sprawie śmierci Charlotte Stempel, a potem w sprawie hrabiny Franziski von Häften. Oba prowadzone są przez funkcjonariusza policji kryminalnej Juliusa Knote. Jego charakterystyka jest dokładnie ukazana, poznajmy z lekka jego życie prywatne, jako dobrego męża i ojca czwórki córek, ale w większości możemy zgłębić jego postać od strony zawodowej, jako doskonałego śledczego, niezwykle dokładnego i zarazem bardzo przebiegłego, choć czasami nieco ciapowatego. Natomiast ofiara, Charlotte Stempel, należała do elity mieszkańców Grunberg, niemniej ludzie nie darzyli ją sympatią. Przez swe intrygi i rozsiewanie niedorzecznych plotek, zalazła za skórę wielu osobom, przez co narobiła sobie wrogów. A jak wiadomo, w takim gronie niełatwo szukać mordercy, tym bardziej że ludzie nie żałowali jej śmierci.

Autor umiejętnie manewruje między poszczególnymi wątkami i dobrze je wplata w fabułę. Przedstawia drobne szczegóły, snuje intrygi i powolutku, bez nadmiernego pośpiechu odkrywa wszystkie karty, przy tym skutecznie podsycając ciekawość – bo zdecydowanie potrafi zwrócić uwagę czytelnika i zatrzymać ją na dłużej. Odbiorca tym samym chłonie kolejne strony niczym przysłowiowa gąbka wodę. A kiedy dociera do końca, czuje wyłącznie niedosyt.

Krzysztof Koziołek kolejny raz podołał zadaniu i oddał w ręce czytelnika niebanalną historię kryminalną w stylu retro z niezwykle wyrazistym obrazem przedwojennej Zielonej Góry i z doskonale rozbudowanym tłem historycznym, politycznym oraz społeczno-kulturalnym. A przy tym ze znakomicie skonstruowanymi bohaterami i dialogami, które były adekwatne do danej sytuacji. Dlatego miałam wrażenie, jakbym odbyła swego rodzaju podróż w czasie. Poczułam klimat tamtych lat!

Historie opisane w obu tomach cyklu Furia autentycznie angażują czytelnika. Uważam, że to bardzo udana seria z dominującym wątkiem kryminalno-szpiegowskim. Polecam wszystkim, którzy cenią sobie ciekawą intrygę oraz rzeczowe przedstawienie realiów minionej epoki. Szczerze zachęcam do sięgnięcia po te książki.

Ciekawostka: Wzgórze piastów to rozwinięcie do książki Góra Synaj. W tej samej serii kryminalnej, tj. Furia, ukazała się (jako pierwsza – choć to 4. część) Furia rodzi się w Sławie.