Droga

„Droga” to już niemal pozycja obowiązkowa dla wszystkich fanów powieści postapokaliptystycznych. Dodatkowo, to prawdziwy majstersztyk. Ta książka, chociaż niepozorna, jest doskonała w każdym calu. Nie dziwię się, że spotkałam na swojej drodze tyle pozytywnych opinii. Ta historia wdziera się do serca czytelnika, oplata go, przeraża, ale nie pozwala się od siebie oderwać.

Ojciec i syn. Wciąż w drodze, zmierzający na południe, aby uniknąć zimna i mrozu. Pozbawieni dostępu do czystej wody, jedzenia, ubrań wciąż idą. Pokonują kolejne kilometry, a cały ich dobytek mieści się w dwóch plecakach i wózku sklepowym. Dlaczego świat, który ich otacza jest aż tak zniszczony? Dlaczego to, co spotykają na swojej drodze wzbudza aż takie przerażenie?

„Droga” to historia ojca i syna, którzy żyją w świecie przerażającym i bardzo prawdziwym i realnym. To studium ludzkiej psychiki w obliczu zagłady, kiedy kończy się jedzenie i woda, a do głosu dochodzą głębsze intynkty. Autor prostymi słowami opisuje to, co dzieje się w człowieku, ani na chwilę nie opuszczając dwóch bohaterów. To ich oczami czytelnik ogląda świat przedstawiony, to z nimi wędruje i przeżywa wszystko to, co ojciec z synem. Bohaterów dzieli pewien kontrast – dziecko patrzy na świat z pewnym optymizmem, charakterystycznym dla jego wieku. Chcę pomóc innym, wierzy, że uda im się zachować człowieczeństwo. Jednak każde niepowiedzenie, każdy napotkany człowiek, każde zdarzenie powoli zabija w nim tę wrodzoną radość. Ojciec kocha swoje dziecko i za wszelką cenę chcę przeżyć. Nie żywi złudzeń co do tego, w jakim świecie żyje i do czego zdolni są inni, napotkani na drodze ludzie. Chcę ochronić syna przed całym światem, jednak wie, że nie może. Chłopiec musi dorosnąć szybciej niżby chciał; musi stawić czoła codzienności i zrozumieć, że w świecie, w którym żyje nie ma ograniczeń ani zasad moralnych. Patrząc na bohaterów, na ich rozmowy, wyraźny kontrast między dwoma bohaterami widzimy przepaść, która ich dzieli, a jednocześnie wielką, prawdziwą miłość.

Chociaż bałam się tego, co spotkam na kolejnej stronie książki, to nie mogłam się od niej oderwać. Spokojnie można ją przeczytać w jeden, maksymalnie dwa wieczory. To historia, po której nie można się otrząsnąć. Jednak trzeba do niej dojrzeć – z wiekiem, doświadczeniem dostrzega się więcej. Ja, jako rodzic, odebrałam codzienną walkę o przetrwanie jako prawdziwą, niczym nie zmąconą miłość. I niewyobrażalny ból ojca, który musiał codziennie widzieć cierpienia swojego dziecka – głód, smutek, żal, rozpacz, strach. Nie zrozumie tego nikt, kto nie doświadczył tego uczucia. W czasie lektury pojawiają się pytania – czy nie większym wyrazem miłości byłoby zabranie syna z tego świata, a nie codzienna trudna i mozolna walka o przetrwanie w tym pozbawionym życia świecie? Nie wiem. Chłopiec nie dorastał w świecie, jaki znał jego ojciec. Już w chwili narodzin został skazany na śmierć. Jednak czy to nie chłopiec motywował ojca do tego, aby walczyć o pokarm, miejsce do spania, nawet większe ubrania?

„Droga” to książka, którą warto przeczytać. Autor popisał się niezwykłym kunsztem i stworzył prawdziwe arcydzieło gatunku. Piękne w swej prostocie. Opisujące to, do czego jest zdolny posunąć się człowiek aby przetrwać. Pokazujące prawdziwą, głęboko skrywaną ludzką naturę. W „Drodze” towarzyszymy bohaterom przez jakiś urywek czasu – nie wiadomo jak doszło do zagłady ludzkości – pojawiają się pojedyncze retrospekcje czy zdania, które pozwalają ułożyć sobie coś w głowie. Powieść McCarthyh’ego to powieść piękna, opisująca najdoskonalszą formę miłości, ale zarazem przerażająca ze względu na świat, w którym przyszło temu uczuciu się rozwijać.

Książka sama w sobie nie jest zła. Odnosiłam wrażenie, że brakuje jej fabuły. Jak to możliwe? Autor nie wyjaśnia co dokładnie się stało. Brak akcji jak na powieść science fiction. Książka jest stworzona w mojej opinii uczuciami. Autor gra na uczuciach czytelnika, co w moim odczuciu było dość nieudolne i nużące. Jednak jet to moja subiektywna opinia. Uogólniając książka mnie nie porwała a jedynie wzbudziła chwilowe refleksje nad życiem w aktualnych czasach. Warto przeczytać choćby do wysnucia własnych wniosków.

„Wreszcie odsłoniła się kruchość wszystkiego. Zadawnione problemy rozsądzone przez nicość i noc. Wraz z ostatnim egzemplarzem odchodzi cała kategoria rzeczy. Znika, gasi za sobą światło. Popatrz dookoła. Nigdy to bardzo długo. Lecz chłopiec wiedział to, co wiedział mężczyzna. Że nigdy to wcale.”

Drogą, pośród zgliszcz i szarego pyłu, w świecie dotkniętym bliżej nieokreśloną katastrofą wędrują mężczyzna i chłopiec, ojciec i syn. Zmierzają na południe, ku morzu. Myli się jednak ten, kto sądzi, że jest to podróż ku słońcu i nadziei, ku lepszemu. Od pierwszych stron, intuicyjnie wyczuwa się jaki będzie jej kres.

Cormac McCarthy stworzył niezwykle pesymistyczną, postapokaliptyczną wizję świata, w której dwójka bezimiennych bohaterów stara się przeżyć kolejny dzień. Napotykając innych, ocalałych wędrowców, równie zdeterminowanych jak oni, prą do przodu. W świecie stworzonym przez McCarthy'ego przetrwać pozwala jedynie egoizm. To świat, w którym przestały obowiązywać wszelkie normy i moralne zasady. Człowiek stał się instynktem. Zdolnym do największego zła i bestialstwa. I aż trudno uwierzyć, że w tej szarej beznadziei, w której co krok napotyka się na trudne do wyobrażenia okrucieństwo przetrwało coś subtelnego i pięknego. A jednak.

Chwyta za serce nakreślony przez Autora obraz rodzicielskiej, bezwarunkowej i bezgranicznej miłości. Oszczędny styl, surowe, krótkie, ale niezwykle precyzyjne zdania w połączeniu z wyjątkowo obrazowymi metaforami sprawiają, że każde „tatusiu, jestem głodny” czy „boję się” są jak posypywanie solą otwartej rany. Emocje i uczucia bohaterów stają się fizycznie odczuwalne. I nie trzeba być rodzicem by poczuć ten strach i determinację.

Depresyjna to była podróż, pozbawiona nadziei, skłaniająca do refleksji, niezwykle emocjonalna. Apokalipsa ukazana w wymiarze osobistym. Trwam w zachwycie.

Przepiękna i emocjonująca książka. Nie czytałam takiej nigdy wcześniej. Historia o końcu świata, apokalipsie i rozpaczliwej próbie uratowania się. Książka wciąga od pierwszych stron i rozrywa na kawałki nasze serce, umysł i duszę. Ciężko opisać wrażenia, jakie można odczuć czytając tą lekturę. Zapada głęboko w pamięć i ciężko o niej nie rozmyślać. Łzy leciały mi same. Pochłonęłam w jeden dzień. Godna polecenia pozycja.

Poetycka apokalipsa.



„Droga” to dziś kanon literatury post apo. Absolutny top w tej kategorii literackiej. Niby mało tu stron, tekstu, pozornie niewiele się na kolejnych stronach dzieje, a jednak ładunek emocjonalny i sam przekaz są niezwykle silne. I poetyckie – mało kto mógłby się spodziewać, że o katastrofie ludzkości można pisać tak pięknie.

Mężczyzna i chłopiec. Ojciec i syn. Idą drogą w stronę morza. Niewiele mają, cały ich majątek mieści się w wózku sklepowym. Mozolnie pchają go przed sobą. Czasem mają szczęście i znajdują jakieś zapasy. Czasem głodują. Nieustannie spoglądają na drogę - zarówno tą przed sobą, jak i tą za sobą, w lusterku wstecznym zamocowanym do sklepowego wózka. Żyją nadzieją, że dojdą do morza, że wcześniej nikt ich nie zabije i… nie pożre… Przetrwanie za wszelką cenę to priorytet. Choć zakończenie beznadziejnie wyglądającej rzeczywistości szybkim strzałem z pistoletu bywa nader kuszące… Wszędzie popiół, szadź, szarość, deszcz, zimno… beznadzieja… Apokalipsa.

Niesamowite wrażenie w „Drodze” robi na czytelniku sposób opisania świata przedstawionego. Świat w wizji McCarthy’ego stał się jałowym pustkowiem, w którym ludzkie życie dramatycznie zależy od takich reliktów przeszłości jak choćby zwykła konserwa. Sami zaś ludzie stali się potworami. Niejednokrotnie kanibalami… Jeden unika drugiego, bo na wzajemną pomoc nie ma co liczyć w tym świecie. Wydarzenia ukazane na kolejnych stronach dobitnie o tym świadczą. Jak więc żyć? I czy w ogóle warto?

Warto, jeśli jeszcze się w coś wierzy. Lub jeśli – jak mężczyzna – ma się pod opieką dziecko. W takiej sytuacji własne potrzeby czy kwestie wiary/niewiary schodzą na drugi plan: ważne jest tylko własne dziecko. Karykatura cywilizacji otaczająca dwójkę głównych bohaterów zionie pustką, śmiercią i brakiem nadziei, jednak oni wciąż idą dalej. Czy znajdą coś w ogóle na końcu drogi? Można w takiej rzeczywistości coś na jej końcu znaleźć? Cokolwiek poza śmiercią?

Książka robi ogromne wrażenie. Nic dziwnego, że „Droga” wymieniana jest jednym tchem w jednym rzędzie z najlepszymi pozycjami gatunku post apo. McCarthy dodaje jednak do tej opowieści jeszcze aspekt człowieczeństwa i walki o jego zachowanie we własnym sercu, całość zaś opisuje wszystko pięknym, prostym, niesamowicie trafiającym w sedno językiem, który bardzo mocno trafia do odbiorcy. Ta lektura zdecydowanie godna jest uwagi. Zarówno jeśli chodzi o literaturę post apo, jak również szeroko pojętą literaturę piękną.

Polecam.

Więcej na:

[Adres usunięty]