Wiek czerwonych mrówek Outlet

"One niestrudzenie pełzną przez nasze domostwa, nasze szyby, dojadają nas, wypijają nasz miód, naszą rosę, nektar naszych kwiatów; budują na naszych kościach nowe mrowiska, za każdym razem wyższe, za każdym razem większe,. Ich mrowiska wyrastają na pogorzeliskach naszych chat, naszych cerkwi, naszych świętości. Ich czerwona zawziętość wzbudza przerażenie."

Czym jest dla Was głód? Tym, że nie zjecie przez dwie godziny żadnego większego lub mniejszego posiłku i odczuwacie ssanie w żołądku? Macie szczęście.

"Wiek czerwonych mrówek" to wstrząsająca historia mieszkańców Macochy i okolicznych wsi, którzy umierają z głodu. Czerwoni zabierają z ich domu wszelkie dobra w imię partii, w imię ojczyzny. Okropnym zjawiskiem jest walka o jedno, JEDNO, ziarenko zboża, które "ratuje" sytuację głodzonych rodzin. Każdy najdrobniejszy okruszek jest na wagę złota. Sprzedaż domu za osiem bochenków chleba? Niewyobrażalne! A jednak mogło być faktem.

"Oni, wiesz, są jak mrówki, hordami przyszli tutaj, gdzie można się pożywić miodem z cudzego dzbanka. I już się przyssali. Już się nie zatrzymają, dopóki nie wyssą z nas ostatniej kropli krwi."

Tania Pjankowa stworzyła obraz głodujących ludzi, który dostarcza wielu emocji. Czytelnika bombarduje potężny ładunek smutku, żalu, poczucia niesprawiedliwości, ale i chęć zemsty, wyznawanie zasady "oko za oko, ząb za ząb".

Skłania do refleksji, dlaczego człowiek jest tak okrutny w stosunku do drugiego. Dlaczego to zawsze najsłabsi dostają rykoszetem. Dlaczego ktoś ma prawo odbierać człowiekowi prawo do jedzenia, do posiadania domu, do życia.

W tej przejmującej lekturze poznajemy losy mieszkańców Macoch z trzech perspektyw. Każda z nich wyraża inne pojęcie głodu. Głód, który trawi nasze ciało przez brak dostarczanego pożywienia. Głód, którego zaspokajanie pozwala na chwilę poczuć się lepiej po traumatycznych przeżyciach. Głód miłości, który po odtrąceniu rośnie z dnia na dzień jeszcze bardziej. Ukazana jest też nieświadomość ludzi, którzy nie widzą bądź nie chcą widzieć tego, co ich władza wyrządza zwykłym ukraińskim chłopom i ich rodzinom.

"Wiek czerwonych mrówek" napisany jest pięknym stylem, który urzeka już od pierwszych stron. Bohaterowie i ich przemyślenia, "radzenie" sobie z sytuacją, która ma katastrofalne skutki są na piedestale tejże powieści. Nie znajdzie się tu pozytywnych wydźwięków. Ta książka zasmuca, wywołuje negatywne emocje, skłania do refleksji nad ludzkim życiem. Nad tym, ile jest ono warte.

Nie wiem, czy jest to książka do polecenia. Jej mocny wydźwięk i to, że temat jest naprawdę trudny, nie spodoba się każdemu. Sądzę, że zmąci spokój, zachęci do poznania faktów o Wielkim Głodzie na Ukrainie i pozostanie w głowie na dłużej. Jeśli czytujecie tak ciężką literaturę, to zachęcam do sięgnięcia po ten tytuł.

Książka przybliża nam trzech bohaterów: całą rodzinę Dusi, Solę oraz Swyryda. Na rodzinę Dusi składa się babcia Sańka, mama Helena, wywieziony na Sybir Tymofij oraz dzieci: kilkuletni Myroś i nastoletnia Jadwochna. Po pewnym czasie zostaje im jeszcze podrzucona czteroletnia Mełaszka. W Helenie kocha się Swyryd. Od lat, ale to nie on wygrał wyścig o rękę Hanny, tylko Tymofij, kułak. Swyryd wcześniej pracował w młynie, ale młyn spalili. To komunista. Wykorzystuje swoje kontakty nie tylko by bałamucić kobiety takie jak rudowłosa Tamara, ale i by pozbyć się rywala i zbliżyć się do Hanny, jak nie podstępem to zastraszeniem. Jednak dumna kobieta woli umrzeć z głodu, zapracować się w kołchozie niż dzielić łóżko z kimś, kto tyle złego jej i jej rodzinie zgotował. Mąż Soli jest przełożonym Swyryda. Kobieta jest w ciężkiej depresji po utracie dziecka. Zajada smutki, przez co trafia do ośrodka odchudzającego. Nadal widzi Ewę. Jej świat jest tak zamknięty na to, co dzieje się na zewnątrz, że nie widzi głodu, biedy czy bestialstwa. Wszyscy oni koniec końców mieszkają w Macochcach, miejscowości, która rzeczywiście znajduje się pod Połtawą (oryginalnie po ukraińsku to wieś Мачухи).

To trudna książka. Ciężka. Właściwie nawet nie da się opisać jak bardzo przytłacza. Przez antropomorfizację samego głodu wydaje się jeszcze straszniejsza niż gdyby była suchym świadectwem Hołodomoru w Macochach. Jeśli doda się brutalne opisy śmierci i bestialstwa, to otrzymujemy obraz, jaki w najgorszych koszmarach się nie śnił. Polecam lekturę. Jest naprawdę ważna. Ale z adnotacją, że nie każdy da radę doczytać do końca.

Więcej na: [Adres usunięty]

„A głód zabija powoli, męczy cię przed śmiercią...”1 o ironio słowa te padły z ust (prze)jedzonej. Jednej z tych uprzywilejowanych, pełnych, otyłych. Jednej z tych, która mogła zajadać swoje smutki, kiedy ludzie dziękowali za zupę z wody i mąki, kiedy ludzie po prostu masowo umierali. Hołodomor, czyli Wielki Głód, zebrał w latach 30 XX wieku okrutne żniwo na Ukrainie. Właśnie na ten temat jest powieść Tani Pjankowej „Wiek czerwonych mrówek”.

W książce mamy trzech bohaterów i trzy perspektywy. Dusia, córka kułaka (czyli wroga klasowego), młoda spuchnięta z głodu dziewczyna. Jej matka pracuje w kołchozie, aby utrzymać rodzinę i zdobyć chociaż kilka marnych ziaren. Sola, której mąż należy do partii (i z tego co zrozumiałam jest dość wysoko postawiony), otyła kobieta z depresją. Oderwana od świata, żyjąca tęsknotą za zmarłym dzieckiem. Swyryd, kolejny partyjniak (chociaż tym razem niższego szczebla), a do tego zakochany partyjniak. Nieodwzajemniona, fanatyczna miłość zżera jego, ale też napiętnuje rodzinę jego wybranki. Tania Pjankowa kreśli głęboki portret psychologiczny tych trzech postaci na tle jakże ekstremalnie ciężkich czasów. Z opisanej historii wyłania się straszna tragedia, którą ludzie ludziom zgotowali. Wyłania się niezwykłe okrucieństwo, ale również ogromne poświęcenie.

Najciekawszą (i zapewne najbardziej kontrowersyjną) kwestią jeżeli chodzi o „Wiek czerwonych mrówek” jest język, jakim powieść została napisana. Straszne wydarzenie, jakie rozegrały się w latach 30 XX wieku na Ukrainie zostały przedstawione w delikatnym, poetyckim stylu. Wydaje mi się, że nie będzie tu zgody między czytelnikami i podzielą się oni na dwa obozy – zwolenników i krytyków takiego ujęcia tematu. Ja zaliczam się do tych pierwszych. W moim odczuciu autorka w żadnej mierze nie złagodziła pięknem języka opisywanych scen. Pomimo, że książka nie epatuje brutalnością, czułam dramat tych ludzi i zło jakie im wyrządzono. Być może pewne rzeczy nie zostały nazwane po imieniu, ale ja i tak wiedziałam, że się wydarzyły. Tania Pjankowa interesująco wykorzystała balans między jawą a snem, obrazowo opisując niepokoje i pragnienia bohaterów, aby potem sprowadzić ich na ziemię i skonfrontować z „prawdziwym życiem”. Genialnie uzupełnia tym ich portrety psychologiczne.

Mogę się tylko domyślać, jakim wyzwaniem musiała być ta książka dla tłumacza (Marka S. Zadury). Na końcu dzieli się przed jakimi wyzwaniami stanął za sprawą ukraińskiej pisarki, więc nie będę się nad tym rozwodzić. Natomiast podkreślę zbalansowanie poetyckiego stylu z wiejskim, gwarowym językiem. Z jakiegoś powodu te niezbyt pasujące elementy brzmią razem naturalnie, co zwyczajnie musi zachwycać.

Tania Pjankowa w powieści „Wiek czerwonych mrówek” opisuje dramatyczne wydarzenia z historii Ukrainy i robi to w przepięknym stylu. To jest powieść, obok której nie można przejść obojętnie. Długo zastanawiałam się, czy dam radę ze względu na tragiczny temat, ale dałam. Wzruszyłam się i zachwyciłam. Panie i Panowie, oto arcydzieło w każdym calu.

1 Tania Pjankowa, „Wiek czerwonych mrówek”,przeł. Marek S. Zadura, wyd. Mova,, Białystok 2023, s. 80.

„Głód usiadł na zimnym piecu w naszej chacie i zwiesił swoje czarne nogi“.

Zbierałam myśli i odczucia, a słowa wciąż nie chciały układać się w jedność. Kreśliłam na skrawku papieru zdania, które co rusz rozmazywały się, nie miały sensu, nie chciały oddać trwogi, bólu i cierpienia. Odłożyłam to na później, pozwoliłam aby „Wiek czerwonych mrówek“ we mnie dojrzał bo czasami pisanie o książkach jest o wiele trudniejsze niż na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać. Słowa, zdania, myśli krążyły za sobą niczym mrówki w mrowisku. Nie chciały o sobie zapomnieć, nie dały odpocząć. Mąciły wszystko o czym pomyślałam aż w końcu zła sama na siebie usiadłam i zaczęłam myśleć, słowa wypływały spod palców niczym niezmordowane, niezapomniane, na zawsze wyryte i w duszy i w sercu.

Nie jestem w stanie w delikatny, piękny sposób opisać tego co ze mną zrobiła ta książka. Czytało mi się ją ciężko, w niektórych momentach chciałam odłożyć ją na bok i do niej nie wracać aby po chwili z całą kłębiącą się ciekawością rzucić się na nią jak wygłodniały zwierz. Czytałam, kartkowałam, co rusz ocierałam policzki ze słonych łez, które pojawiały się w najmniej oczekiwanym momencie. Byłam tam, byłam w Machochach razem z Jawdochą, Sołomiją i Swyrydem. Patrzyłam na nich zaczerwienionymi oczami. Każde z nich biło się ze swoimi demonami, każde z nich inne, a jednak na swój sposób prawie Ci sami.

Tania Pjankowka stworzyła powieść, która odbiła się ode mnie po czym wróciła. Oddała w nasze ręce przejmującą i głęboko psychologiczną powieść na tle Wielkiego Głodu, jednej z największych tragedii XX wieku. Napisała to w sposób tak prozaiczny, przystępny, lekki i przygniatający, że o „Wieku czerwonych mrówek“ nie da zapomnieć się za pomocą pstryknięcia palców. Jest jak bomba spadająca na czytelnika, robiąca w głowie zamęt, zasiewając niepokój, przypominająca o sobie na każdym kroku. Jest to zdecydowanie jedna z najlepszych książek, które przeczytałam w życiu.

Współpraca reklamowa @wydawnictwomova

„Wiek czerwonych mrówek” o jedna z tych książek, których nie da się zapomnieć. Wyciskające łzy sceny przeplatają się z koszmarnymi obrazami. Ludzka trwoga i bezsilność przeplatają się z szaleństwem.

A wszystko dzieje się w złym czasie, naprawdę złym. Czasie, gdy ludzie zniekształcają się i staja coraz bardziej podobni do bestii. Niby nadal patrzysz na człowieka, ale w oczach dostrzeżesz głód. Bezdenny i odbierający rozum głód. Głód nie tylko fizyczny, odbierający siły i prowadzący do rozpaczy, ale również głód miłości, ten który zjada człowieka od środka i nie da nie zapełnić. Prowadzący czasami do niemal wilczych, egoistycznych zachowań.

Książka przeraza bezsilnością bohaterów. Tak jakby każda ich akcja skazana była na niepowodzenie. Rzeczywiście, to zły czas by żyć. Wszystko to co się dzieje, jest niemal surrealistyczne, a jednak ten czasy miały miejsce. Czasy wielkiego głodu, spowodowanego i podtrzymywanego przez ludzi. Czasy gdy miliony umierały, a wszystko by ich oclić było dostępne. Wystarczyła tylko odrobina dobrej woli jednego człowieka.

Książka ta zmusza do myślenia i zastanowienia nad tym jak potworny może być człowiek. Dla obcych, dla swoich bliskich, dla samego siebie. Jak wiele z naszych potrzeb jest na krawędzi "głodu" przedstawionego w książce. Jak niewiele nam brakuje by stać się wilkami. Żyjemy jednak w dobrych czasach. Dojmujący głód nam nie grozi a i wilki w naszych szeregach jeszcze śpią.