Na Podlasiu. Antonia

Akcja dzieje się w drugiej połowie XIX w. i dzięki bohaterce mamy możliwość poznać panujące zwyczaje, religijne obrzędy, gusła, zabobony i ciekawe wierzenia, które wpływają na codzienne życie ludzi. Antonina to młoda dziewczyna, która może liczyć tylko na siebie. Jej rodzice nie żyją, a ona znajduje oparcie w przyjaciołach i dobrych ludziach. Nie ma własnego domu, tylko ciągle u kogoś służy i pracuje. Szuka miejsca, które może nazwać domem, by poczuć się jak u siebie.

Główna bohaterka podróżuje po okolicy ze swoją Panią, a my oglądamy jej oczami pałacyki, dworki, ruiny zamków, chłoniemy historię, którą napotyka na swojej drodze. Wszystkie szczegóły są pięknie opisane, czy to otaczającej przyrody, wiejskich gospodarstw, czy codziennej praca ludzi. Powieść zwraca uwagę na przywilej nauki, tak niedocenioną w dzisiejszych czasach. Nauczyciel miał poważanie i autorytet, a wiedza była nie dla wszystkich, a dla tych bogatszych.

Każdy dzień jest skrzętnie zaplanowany, a plan ten piszą pory roku i kalendarz świąt katolickich. Życie toczy się wokół ciężkiej pracy i uczy wdzięczności za ofiarowane dary przez matkę naturę. Historia Antoniny pogrąży w zadumie, wzruszy, ale i przekaże nam dużo cennej wiedzy.

W fabułę wpleciona jest tajemnica, wątki historyczne, ciekawe detale i dokładnie opisane codzienne życie ludzi. Całość czyta się z ogromną przyjemnością wręcz z fascynacją tamtymi czasami. Bardzo dobra praca nad szczegółami, bogata treść, fascynujący bohaterowie, a wplecione ciekawostki zdumiewają i wprowadzają cudowną atmosferę tamtych lat.

„Antonina” to pierwszy tom z cyklu „Na Podlasiu” Agnieszki Panasiuk. Następne ukażą się już w przyszłym roku i będą to losy kolejnych kobiet Cecylii i Aleksandry. Autorka jest laureatką wielu konkursów literackich, a z wykształcenia nauczycielką historii, o której pięknie opowiada w swoich książkach. Całość napisana lekko, a przemycana wiedza zachęca do zgłębiania historii Podlasia i odwiedzenia tych cudownych zakątków, tak wnikliwie opisanych.

Kiedy zaczęłam czytać „Antoninę na Podlasiu” ta książka była dla mnie wielką niewiadomą i przez to swojego rodzaju wyzwaniem. Dziś cieszę się, że wpadła mi w ręce i mogłam przenieść się choć na krótki okres czasu na XIX-wieczne wschodnie rubieże Polski.

„Antonina na Podlasiu” Agnieszki Panasiuk to bardzo ciepła i klimatyczna powieść obyczajowo–historyczna, która opowiada nie tylko o perypetiach młodej nauczycielki, ale także o pięknie podlaskiego krajobrazu i, to co urzekło mnie najbardziej, opisuje stare, często już nie kultywowane zwyczaje i obyczaje panujące na polskiej wsi.

🖋️

"A tam w popołudniowym blasku na pola wyszli gospodarze. Najstarszy z nich, wąsaty i ogorzały po niedawnych żniwach, kończył przerwaną ranną orkę. Gdy przeorał ostatnie dwie bruzdy, z kosza od stojących współziomków nabrał garść ziarna. Nie było to jednak tylko ziarno – zmieszały się z nim święcone wcześniej zioła i bazie z wielkanocnej palmy. Rzucał je w ziemię tak, że utworzyły znak krzyża. Drugi wieśniak schylił się ku skibie i włożył w nią dwie kromki chleba.

– A dyć plonuj nam dobrze, żeby nikomu w nowym roku głód nijakij nie dokuczył – rzekł, jakby odprawiał nabożeństwo."

🖋️

Wracając do głównej bohaterki, Antoniny. Kiedy ją poznajemy jest rok 1869, polska jest pod zaborami a młoda guwernantka rosyjskiej pensji dla panien zostaje zwolniona z posady za nauczanie polskości, czytanie poezji Adama Mickiewicza, opowiadanie o powstaniach narodowych i ich bohaterach. Przyszłość dziewczyny, sieroty staje pod znakiem zapytania. Nieoczekiwanie pomoc przychodzi ze strony znienawidzonego wroga. Antonina dostaje propozycję posady nauczycielki córek rosyjskiego urzędnika. Przyjęcie tej oferty wiąże się z opuszczeniem Warszawy i wyjazdem do Białej na odległe Podlasie. Nie mogąc liczyć na wsparcie rodziny nie ma innego wyjścia jak podjęcie pracy na prowincji. Dla Antoni ten wyjazd jest niczym zesłanie.

Obracając się wśród rodzin rosyjskich urzędników nie ma zbyt wiele okazji do używania ojczystego języka. Jednak wraz z upływem czasu poznaje w okolicy polskie rodziny i powoli zaczyna czuć się dobrze w niewielkiej ale bardzo klimatycznej i skrywającej wiele tajemnic z przeszłości Białej. Otuchy dodaje jej również postać Oswobodziciela, którego działania wymierzone w carskiego zaborcę podtrzymują polską ludność na duchu. Tosia z wypiekami na twarzy śledzi poczynania tajemniczego mężczyzny i dopinguje mu z całego serca. Tymczasem przewrotny los szykuje jej kolejną nieprzyjemną niespodziankę. Antonina na skutek intrygi uknutej przez syna chlebodawcy staje się uczestniczką towarzyskiego skandalu co skutkuje wymówieniem jej posady. Jak potoczą się dalej losy młodej guwernantki będziecie mogli przeczytać już w książce.

Jak wcześniej wspomniałam dużym plusem tej powieści są bardzo plastyczne opisy podlaskich pejzaży. Autorka pięknie przedstawia nie tylko tamtejszą przyrodę, ale również pałace, dworki i ruiny zamków wraz z towarzyszącą im historią. Dzięki tej książce możemy bliżej poznać nie tylko życie jakie toczyło się na XIX w.  salonach, ale również na wsi, pod chłopską strzechą. 

Powieść w sposób ciekawy i realistyczny oddaje tło historyczne i obyczajowe ówczesnych czasów. Dzięki bardzo subtelnemu językowi i poczuciu humoru historię dzielnej Antoniny czyta się z dużą przyjemnością. I choć fabuła jest przewidywalna nie przeszkadza to w czerpaniu przyjemności z czytania tej powieści.

"Antonina na Podlasiu" jest pierwszą częścią podlaskiego cyklu Agnieszki Panasiuk. Autorka wraz z wydawnictwem @szaragodzina przygotowywuje "Cecylię na Podlasiu" i "Aleksandrę na Podlasiu".

Dla fanów powieści historycznych – „Na Podlasiu. Antonia”

Olga Fiodorowa Wołgogradowa Antonii Gillard oraz jej przyjaciółce Krystynie Błęckiej wymówiła posadę nauczycielek w Warszawskim Instytucie Wychowania Panien. Zaważyło na tym to, że potajemnie uczyły polskiego, polskiej historii oraz geografii. W latach 1869 w całym zaborze pod rygorem więzienia był zakaz nauczania języka, literatury, historii czy geografii polski. I tak miały szczęście, że nie trafiły do więzienia.

Pewnego dnia Tosia, bo tak zwali Antonię przyjaciele, otrzymała pismo z ofertą pracy. Propozycja guwernerowania w Białej na Podlasiu. Pracę miała podjąć u sekretarza naczelnika, lejtnanta Fiodora Tochoczewskiego i jego żony Soni Nikołajewny, którzy byli Rosjanami. W trakcie podróży pociągiem zastanawiała się jakie są ich córki i jaki ma im dobrać program nauczania. Jak tylko dotarła na miejsce zrobiło się spore poruszenie. Spodziewali się starej i grubej kobieciny a tutaj zaskoczenie w postaci młodej i ładnej dziewczyny.

Antonia w trakcie pobytu zaprzyjaźnia się z miejscowymi, poznaje lokalne tradycje, śledzi również Oswobodziciela, człowieka, który pomaga ludziom zmagać się z carskimi represjami. Kim okaże się tajemniczy jeździec? Jakaż to intryga spowodowała, że Tosia nie zabawiła długo jako guwernantka? Co dokładnie oznaczała jej nowa praca jako dama do towarzystwa hrabiny Stefanii we Franopolu? Czy znajdzie w końcu upragnioną miłość w tym trudnym czasie?

"– Dziwnie tak robotę poniedziałkiem zaczynać. Źle to wróży…"

Z Agnieszka Panasiuk to było moje pierwsze spotkanie. Spotkanie trudne, ale bardzo udane. Trudne z uwagi na dość specyficzny język powieści. Czytałam ją z dużym skupieniem, zatracałam się w historii oraz przedstawionych opisach ówczesnego świata. Rozmowy pomiędzy bohaterami są prowadzone z wzajemnym szacunkiem, którego już w obecnych czasach szukać należałoby ze świecą. „Na Podlasiu. Antonia” otwiera cykl książek „Na Podlasiu”. Już niebawem opowieści o losach kolejnych kobiet: Cecylii oraz Aleksandry. Każdy tom rozgrywa się na Południowym Podlasiu w drugiej połowie XIX wieku.

Jeśli szukacie powieści historycznej, która przeniesie Was do XIX wiek z dopracowanymi do perfekcji opisami, to „Na Podlasiu. Antonia” przypadnie Wam do gustu.

[Adres usunięty]