Klincz

Osiągnięcia, wysiłek i ciężka praca – a na końcu i tak dobrze wszystkim znany scenariusz. Dzisiaj ciężko o dobrą powieść kryminalną. Ciężko o coś zaskakującego, co spowodowałoby, że spadniemy z fotela i powiemy sobie: To jest naprawdę dobre! Czy książka Martina Holména pt. „Klincz” jest na tyle ciekawa i fascynująca, że pomimo jej rozmiarów nie można się od niej oderwać?

Miał na koncie sporo sukcesów. Był niezłym bokserem, który obecnie obraca się w kręgu złodziejaszków, dziwek i alfonsów, w ciągu dnia pijąc, w nocy zaś ściągając długi. Jego świat jest kręty i zawiły, lecz komplikuje się coraz bardziej, gdy pewnej grudniowej nocy, na jednej z dzielnic Sztokholmu odwiedza dłużnika nazwiskiem Zetterberg. Tej samej nocy Zetterberg zostaje zamordowany, a ON sam zostaje głównym podejrzanym. To Harry Kvist – jedna z bardziej specyficznych postaci literackich, z jakimi miałam styczność do tej pory. „To ta przeklęta późna jesień. Chłód i mrok przenikają ludziom pod skórę, powodując wewnętrzne szkody.” „Klincz” jest powieścią, którą nazwiemy czarnym kryminałem, powszechnie znanym jako kryminał noir. Jest to książka osadzona w realiach lat 30. XX wieku, z akcją umiejscowioną w Sztokholmie. Jej klimat jest osobliwy, a mnogość opisów licznych ciemnych zaułków, konstrukcja intryg oraz kreacja bohaterów sprawiają, iż powieść czyta się zaskakująco szybko. „Nie boję się noży, które lśnią w ciemnościach. Gładkie, ostre ostrza zostawiają czyste, ładne cięcia – pierwszy lepszy krawczyk potrafi je zszyć do kupy. Najbardziej się boję takich noży, które nie błyszczą. Tępe koziki oblepione brudem. Od czegoś takiego nawet mała ranka może okazać się śmiertelna. Im biedniejszy jest przeciwnik, tym bardziej niebezpieczny.” Książka ta ma niecałe 300 stron, lecz duża ilość opisów oraz według mnie prosty, lecz zarazem lekko zabarwiony poetyckim wydźwiękiem styl pisarski autora, nadają tej powieści kolorytu. Historia jest mroczna, zawikłana oraz ciekawa, lecz zarazem te wszystkie opisy, dzięki którym mamy bardzo dobrze rozwinięte tło obyczajowe, mogą być również dla wielu czytelników sporym minusem. Skandynawskie kryminały, nie tylko z gatunku noir, mają to do siebie, iż zawierają bardzo dużo szczegółów, zazwyczaj zbędnych, nazywanych przeze mnie zapychaczami fabuły. Widać to szczególnie u powieści Jo Nesbø, czy u Stiega Larssona. Widać to również w „Klinczu”, w którym jest wiele elementów niepotrzebnych, przez co miejscami akcja po prostu zwalnia. Relacje międzyludzkie ukazane są tutaj w sposób ciekawy, choć przyznam – mniej więcej w połowie powieści, przy jednym wątku nie zdołałam ukryć lekkiego zmieszania. Nie ujmuję tutaj jednak relacji w kontekście seksualnym, a raczej na podstawie luźnej wymiany zdań. „Wielkie stado wron zrywa się znienacka z kalenicy po drugiej stronie. Ich złowieszcze krakanie przypomina odgłosy krupu, który zabrał mojego brata bliźniaka i zostawił mnie całkiem samego na świecie.” Czy książka zaskakuje? Tak. Przede wszystkim powieść jest brutalna, dzieje się w czasach gdy Szwecja zmaga się z kryzysem gospodarczym, gdzie króluje bezprawie, a poza tym jest ona standardowym przykładem czarnego kryminału. Myślę, że osoby, gustujące w literaturze kryminalnej, która skupia się głównie na budowaniu napięcia, a nie jedynie na poszukiwaniu sprawcy, czy wartkiej akcji mogą być zadowolone z tej pozycji.

"NADZIEJA, KTÓRA ODESZŁA"

Dziś swoją premierę ma powieść, która może nieżle namieszać na rynku wydawniczym. Martin Holmen - "Klincz", Wydawnictwo Helion, seria Editio Black, 2018. Tłumaczenie Alicja Rosenau. Szwecja, lata trzydzieste dwudziestego wieku. Kryzys daje się we znaki wszystkim. Sztokholm to miasto upadłe. Wszechobecna bieda i bezprawie. W takich warunkach, aby przeżyć trzeba ustalić własny porządek. Harry Kvist dekadę temu był bokserem. Dobrze zapowiadającym się. Teraz zajmuje się ściąganiem długów. Podczas wykonywania jednego ze swych zleceń przypadkowo staje się podejrzanym o zabójstwo. Podejmuje własne śledztwo, by oczyścić się z zarzutów. Harry Kvist to nowy typ literackiego bohatera. A może antybohatera? Kvist kieruje się własnym kodeksem moralnym. Bić, lecz nie zabić. Do prawa ma stosunek co nieco pobłażliwy. Zaś w jego sypialni znajdzie się miejsce zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Gdy słyszymy, że powieść jest napisana przez historyka, mamy odruchowo przekonanie o jej wierności faktom. Jak podkreśla sam autor, "Klincz" to fikcja literacka, jednak dołożył ON wszelkich starań, by wierna była materiałom żródłowym. Bieda prowadzi do upodlenia, a upodlenie do zbrodni. "Klincz" to powieść bardzo mocna i brutalna. Wraz z Harrym wędrujemy przez szare i brudne zaułki Sztokholmu. Miasta pozbawionego nadziei. Obracamy się wśród złodziei, uliczników, alfonsów, męskich i damskich prostytutek. "Klincz" to opowieść o upadku jednostki. O nędzy, która często pozbawia człowieczeństwa. Pełna emocji, twarda. Chyba lektura nie dla każdego. To śmiała wyprawa w poplątane rejony ludzkiej duszy. Tu słońce nie świeci. Zewsząd wypełza szarość i kulawe sny. Bardzo podoba mi się sposób prowadzenia narracji i bardzo ciekawe wplątywanie wątków pobocznych. Holmen raz po raz tocząc swą opowieść umiejętnie tworzy jej tło. Tu wspomni o dorożkarzu, tam o bezpańskim, wychudzonym psie. To wszystko nadaje powieści klimat realizmu. Prosty język i prosta opowieść o nieprostych rzeczach w nieprostych czasach. Akcja rozwija się powoli, ale jest bardzo sugestywnie prowadzona. Napięcie rośnie i doprowadza nas do zaskakującego zakończenia, a po drodze znajdziemy ból, pięści i trochę radości. Kim tak naprawdę jest Harry Kvist? Czy w czasach upadku jest miejsce na miłość? Najtrudniejszy przeciwnik to taki, który nie ma już nic do stracenia... "Klincz" to powieść odmienna od powszechnie znanych skandynawskich kryminałów. To historia brudu i robactwa , które toczy ludzkie serca. Bohaterowie są ponurzy, żli i mają więcej słabości niż cennych cech. Są ludżmi. Szczera, przejmująca opowieść o poszukiwaniu swojego miejsca i szczęścia. Mnie w tej historii urzeka jej realizm , właśnie to, że ie jest cukierkowa. Życiowa, trochę dołująca. Idealna lektura dla poszukiwaczy surowych klimatów, miłośników dawnych dziejów i oryginalnych postaci. Oceniam na 5, ponieważ nie znajduję tu punktów słabych. Bardzo dobra i przekonywująca książka. "Klincz" to pierwszy tom przygód Kvista. Ja tego dżentelmena już poznałam, a po tym, co zaserwował autor , jestem niezmiernie ciekawa dalszych perypetii Harry"ego, bo o tej postaci musi stać się głośno. Diabeł poleca, o ile nie boicie się wkroczyć do świata smutku.

Harry Kvist jest byłym bokserem, który ma za sobą wiele sukcesów. Obecnie zajmuje się ściąganiem długów. Butelka w dłoni to jego nieodłączny atrybut a świat dziwek, alfonsów i złodziei nie jest mu obcy. Pewnego dnia dostaje zlecenie ściągnięcia długu od Zetterberga. Niedługo po tym zabiera go policja. Zostaje aresztowany pod zarzutem zamordowania tego mężczyzny. Kvist słynie z użycia siły podczas załatwiania swoich porachunków ale jeszcze nigdy nikogo nie zabił. Mężczyzna nie zamierza brać winy na siebie. Jest tylko jedna osoba, która będzie mogła potwierdzić jego alibi - krzywonoga dziwka Sonja. Harry chcąc odnaleźć kobietę i oczyścić się z zarzutów wpakuje się w grubszą sprawę, w której stawką będzie jego życie.

Harry Kvist to typ spod ciemnej gwiazdy. W jego bokserskiej karierze przegrane można policzyć na palcach jednej ręki. Jego monotonny rytm dnia zaburza poważne oskarżenie jakie na niego spada. Wydaje się idealną osobą, która powinna ponieść karę i nadaje się na sprawcę morderstwa jednak decyduje się udowodnić swoją niewinność. Harry prawdziwą walkę o najwyższą stawkę dopiero ma przed sobą.

Akcja powieści przenosi nas do Sztokholmu lat 30 ubiegłego wieku. Muszę przyznać, że okazało się to bardzo interesującym zabiegiem. Czasy ogromnej biedy i nędzy sprawiają, że ludzie chwytają się każdego zajęcia. Nadaje to niesamowitego klimatu powieści. Nastrój tajemniczości i grozy dominuje w znacznej części powieści. Łatwo sobie wyobrazić jak mogły wyglądać przedstawione w powieści wydarzenia. "Klincz" należy do gatunku kryminałów noir - czarnych kryminałów, kojarzących się z gangsterami, sensacją, brutalnością. Sądzę, że powieść idealnie pasuje do tego gatunku choć zabrakło mi sensacji i intrygującej akcji kryminalnej. Spelunki i rezydencje bogaczy są, mroczny klimat jest, twardy, zgorzkniały i bezwzględny bohater także a jednak czegoś mi tutaj zabrakło.

Szarość, nędza i osoby z marginesu społecznego a wśród nich Harry. Powieść jest bardzo realistyczna i mroczna. Zabrakło mi w niej większego dynamizmu. Akcja toczy się powoli, nie ma żadnych szybszych jej zwrotów. Monotonia przez którą momentami bardzo się nudziłam. Jest jednak w niej coś takiego, że chce się ją czytać do samego końca. Powieść napisana jest prostym językiem. Uważam, że historia byłaby bardziej interesująca bez części nieco przydługich opisów. Podoba mi się kreacja bohatera, to ogromny atut tej powieści.

Jeżeli lubicie kryminały typu noir to "Klincz" jest lekturą właśnie dla Was.

[Adres usunięty]

Sztokholm, lata 30. XX wieku.

Harry Kvist jest emerytowanym bokserem. Kiedyś odnosił wiele zawodowych sukcesów, teraz swoje umiejętności wykorzystuje w zgoła inny sposób. Jest kimś w rodzaju mało subtelnego windykatora, ściąga pieniądze od dłużników. Dzięki używaniu siły fizycznej okazuje się bardzo skuteczny w swojej nowej pracy. Obraca się w towarzystwie złodziejaszków, dziwek i alfonsów. Całe dnie spędza z butelką w dłoni. Tak właśnie wygląda jego teraźniejsze życie, jednak wszystko się zmienia, gdy pewnego dnia staje się głównym podejrzanym w sprawie o morderstwo. Pech chciał, że Kwist odwiedził dłużnika – Zetterberga, który zostaje zamordowany jeszcze tej samej nocy. Żeby oczyścić się z zarzutów musi odnaleźć prostytutkę Sonię, która może potwierdzić jego alibi. Mężczyzna ponownie będzie musiał stanąć do walki, jednak tym razem stawka jest o wiele wyższa, niż do tej pory. Martin miał naprawdę dobry pomysł na wciągającą i intrygującą historię. Fabuła mimo kilku powtarzających się schematów, zawiera ciekawe i oryginalne smaczki. Jednak akcja jest dość ospała, wątek kryminalny przyćmiewają rozległe opisy. Autor nie oszczędza czytelnika zachowaniem jakiejkolwiek cenzury. Niezwykle obrazowo oraz bezprecedensowo opisuje sceny przemocy. Strony aż ociekają brutalnością, bezwzględnością i drastycznością. W treści pojawia się również sporo seksualnych przygód, bezwstydnych oraz nieprzyzwoitych, jak i z pewnością gorszących niejednego czytelnika. Jeżeli chodzi o głównego bohatera, to udało mu się wzbudzić moją sympatię, choć niekiedy mnie irytował. To absorbująca pozycja, owiana intensywnie mrocznym klimatem. Zdecydowanie dla osób łaknących mocnych wrażeń. Ze zniecierpliwieniem oczekuję na dalsze losy Harrego Kvista!