Dom w Riverton

Grace Reevers nie bardzo chce wracać do wydarzeń ze swoich młodych lat. Pewnego dnia jednak zostaje do tego zmuszona. Twierdzi, że poradziła sobie już z duchami przeszłości. Czy na pewno?

Młoda Grace jest służącą w domu rodu Ashburych w Riverton. Praca bardzo jej się podoba. Jest traktowana przez swoich pracodawców bardzo dobrze. Jest zafascynowana czternastolatką, którą fascynuje tajemniczy zamek i jej mieszkańcy.

Wszystko zaczyna się robić jeszcze bardziej interesujące, kiedy poznaje rodzeństwo-Davida, Hannah i Emmeline. Dzieciaki są w wieku służącej, więc ta zazdrośnie patrzy w ich stronę, chętnie tez pobawiłaby się razem z nimi.

Sielankowe życie w zamku przerywa wojna 1914 r., jak wiadomo, ta zmienia życie całkowicie. Zamek zmienia właściciela, rodzeństwo zostaje rozdzielone. Jak to mówią nieszczęście goni nieszczęście. Pewnego dnia na przyjęciu dochodzi do ogromnej tragedii, młody poeta, przyjaciel domu Robbie odbiera sobie życie, Hannah i Emmeline są świadkami tej tragedii.

Czy na tym koniec tragedii?

Grace jako wierna służąca zostaje z Hannah, splatając swój los z losem panienki. Tym samym strzeże jej tajemnic.

Historia opowiadana jest przez Grace, która jest już w podeszłym wieku. Stwierdza ona, że czas najwyższy rozprawić się z przeszłością, postanawia, że historia domu w Riverton ujrzy światło dzienne. Czy uda jej się rozprawić z duchami przeszłości?

Książka fascynuje opisami i wydarzeniami. Jest to historia arystokratycznej rodziny, widziana oczami służącej, możemy przenieść się do przepięknych wnętrz, poznawać zwyczaje mieszkańców. Świetnie napisana, czyta się ją bardzo dobrze mimo 500 stron w zasadzie nie wiadomo kiedy mamy koniec książki. Lubię książki, z czasu pierwszej wojny, widzimy, jak duże panowały jeszcze wtedy różnice klasowe. Służące jako niewidzialni ludzie, niemające prawa się odezwać, ale żyje jej się tak lepiej niż u matki. W książce nie brakuje tajemnic i sekretów, ale mam troszkę wrażenie, że cała historia jest za bardzo rozciągnięta. Nie mogłam doczekać się rozwiązania zagadki Hannah, musiałam na nie poczekać do końca książki. Jednak warto było, bo zakończenie jest super.

“-Osobista pokojówka to dobre zajęcie, moje dziecko - stwierdziła słabym głosem. -Ale szczęście… Szczęście rośnie na naszych własnych poletkach - dodała - nie zrywa się go w ogrodach obcych ludzi.”

Grace ma ponad dziewięćdziesiąt lat. Wie, że koniec jest już bliski. Pod wpływem młodej reżyserki, która tworzy film na podstawie tragicznych wydarzeń jakie miały miejsce w Riverdale, Grace przypomina sobie lata, jakie spędziła w tym domu. Szczęśliwe ale również dramatyczne. Wszystko zaczęło się od dwóch sióstr, Hannah i Emmeline, którym służyła. Dziewczynki oraz ich brat David długie lata spędzili na beztroskim życiu w przestronnym dworze. Do czasu. W kraju wybucha wojna, a jej skutki dotykają również mieszkańców domu. Latem 1924 nad jeziorem w Riverton popełnia samobójstwo znany poeta, przyjaciel sióstr Ashbury. Od tej pory Hannah i Emmeline nie odezwały się do siebie aż do końca. Co takiego wydarzyło się w życiu sióstr i jaką rolę pełniła w ich życiu Grace?

“Milknie, więc ja również się nie odzywam, czekając, aż coś powie. Już dawno temu nauczyłam się, że milczenie budzi zaufanie.”

Całą narrację w powieści przejmuje Grace. To z jej perspektywy obserwujemy powolne życie w Riverton. Kobieta ma jedynie kilkanaście lat kiedy zaczyna służbę na dworze. Luźno rzucone uwagi rozmówczyń Grace czy urywki jej wspomnień w trakcie lektury splatają się w jeden wątek i powoli odsłaniają nam wydarzenia, które doprowadziły do tej tragicznej nocy nad jeziorem w Riverton. Pod wpływem dwóch listów kobieta stara się rozliczyć z przeszłością, uporządkować swoje sprawy. Wspomina swoją pracę na dworze w Riverton ale również opowiada jak potoczyło się jej życie po opuszczeniu Hannah i Emmeline. Przez całą historię nie opuszcza nas świadomość, niecierpliwe wyczekiwanie. Co takiego wydarzyło się nad jeziorem?

“Odwrócił się do mnie, lecz nic nie powiedział i przez chwilę ujrzałam siebie jego oczami. Zobaczyłam wielką przepaść dzielącą nasze doświadczenia. I już wiedziałam, że nie opowie mi o tym, co widzi. W jakiś sposób zrozumiałam, że pewnymi obrazami, pewnymi dźwiękami nie można się z nikim dzielić i nie można się ich pozbyć. Będą ukazywać się w czyimś umyśle, aż w końcu powoli zaszyją się w głębszych zakamarkach pamięci i na jakiś czas będzie można o nich zapomnieć.”

Ciężko jest uwierzyć, że jest to debiut literacki. Świetnie poprowadzona fabuła i bardzo realistycznie opisane tło wydarzeń sprawiają, że miałam spore problemy z oderwaniem się od lektury. Nie ma w niej ckliwych scenek, słabo wykreowanych bohaterów czy nużących momentów. Autorka wprowadza nas w świat arystokracji ale również ludzi, którzy dla nich pracują. Służący, którzy na początku XX wieku wiernie trwali przy boku swoich panów. Lojalni wobec pracodawcy, czasami wyrzekali się własnego życia, a nawet miłości. Podróżujemy z nimi przez pełne przepychu sale balowe, wystawne kolacje, cerujemy odzież, usługujemy przy stole. Jest to ciągle czas, w którym nie wypadało aby młode kobiety prowadziły samochód, przebywały bez przyzwoitki w towarzystwie mężczyzn czy też dyskutowały na tematy polityczne. Autorka świetnie przedstawia mentalność ‘wyższych warstw społecznych’, pewną niefrasobliwość w obliczu zbliżającej się wojny. Arystokracja uważa, że to tylko odrobina sportu, która dobrze zrobi młodym mężczyznom. Niestety, ta ‘odrobina sportu’ sprawiła, że z pola walki nie wróciło kilku mieszkańców domu w Riverton.

Autorka porusza wiele trudnych tematów i przedstawia przełomowe wydarzenia jak emancypacja kobiet, pierwsza i druga wojna światowa. Jest to czas w którym w domach służący byli na porządku dziennym. Jednak jest to przede wszystkim opowieść o miłości zakazanej. Takiej, dzięki której wydaje się, że każda rzecz jest na wyciągnięcie ręki i praktycznie wszystko jest możliwe. Jednak prawda ma to do siebie, że wychodzi na jaw i nawet lojalni służący nie są w stanie nam pomóc.

Szczerze przyznaję, że Kate Morton dołączyła do grona moich ulubionych pisarek. Za tak dobry debiut należą się ogromne brawa. Piękna, przejmująca powieść przez którą, przyznaję, w pewnych momentach pociekły mi łzy z oczu, a nie jestem osobą, która łatwo się wzrusza. Kate Morton w swojej książce nie raz was zaskoczy. Nie nagłym zwrotem akcji, a raczej subtelnym, ciepłym i pełnym nadziei słowem, które sprawi, że uwierzymy, iż każdy z nas zasługuje na szczęście.

„Dom w Riverton” to debiutancka powieść australijskiej pisarki Kate Morton. Jest ona autorką kilku powieści, znanym też polskim czytelnikom, m.in.: „Zapomnianego ogrodu”, „Domu nad jeziorem".

Historię tytułowego domu poznajemy z perspektywy prawie stuletniej Grace Reevers. Przez wiele lat służącej arystokratycznej rodziny. Jesteśmy prowadzeni przez burzliwy wiek dwudziesty. Obserwujemy koniec pewnego świata, wyraźnego podziału społecznego, porządku rzeczy. Wybuch pierwszej wojny światowej potem i drugiej oraz ich konsekwencje. Losy sióstr Hannah i Emmeline. Grace jako lojalna służąca długo strzegła tajemnic rodzinnych swojej pani i u schyłku swojego życia postanawia je zdradzić. Co się naprawdę wydarzyło w 1924 roku podczas przyjęcia? Czy tragedii można było zapobiec?

Książka liczy ponad 500 stron i choć akcja nie toczy się szybko, czas przy lekturze nie dłużył się. Z przyjemnością przeczytałam tę powieść. Autorka zaskoczyła mnie zakończeniem. Właściwie to mam ochotę przeczytać tę książkę jeszcze raz, by wydobyć szczegóły historii, które autorka zdradza nam nie po kolei i miejscami, a ja chcąc poznać szybko koniec, mogłam co niektóre przeoczyć.

Nostalgia i smutek Grace za minionym czasem, chęć zmiany podjętych takich, a nie innych decyzji udzieliły się także mnie. Bardzo spodobał mi się świat, czasy, które już przecież minęły i nie wrócą. Powieść polecam osobom lubiącym ciekawe historie obsadzone w realnym świecie.

MJ

źródło: [Adres usunięty]

„Dom w Riverton autorstwa Kate Morton okazał się bardzo przyjemną lekturą. Autorka sprytnie splata opowieść o przeszłości i teraźniejszości, przedstawiając główną postać, Grace Bradley, zarówno jako starszą panią, która spogląda wstecz na długie życie, jak i młodszą pannę: naiwną służącą, ciekawą świata bogatych. Grace w pewnym momencie pozna przerażającą tajemnicę.

Kate Morton częstuje nas szczegółowym wglądem w sposób myślenia służącej, żyjącej i pracującej w XIX wieku - kogoś, kto oczekuje niewiele od życia i jest po prostu zadowolony, przynajmniej na samym początku. Oprócz tego mamy wrażliwą eksplorację starości, ponieważ starsza Grace staje się mniej zdolna i bardziej zależna od pomocy innych, a jednocześnie wślizguje się w świat wspomnień, które wydają się bardziej realne niż świat, w którym teraz żyje.

Autorka chciała ukazać zarówno teraźniejszość jak i przeszłość, ale miałam wrażenie, ze wpadła w pułapkę, ponieważ współczesne sceny wypadają blado w porównaniu do wspomnień. Nie są tak żywe i tak interesujące. Czułam, że te sceny najlepiej byłoby pominąć. Uważam, że „Dom w Riverton” czytałoby się lepiej, gdyby historia skupiała się tylko na przeszłości.

Jednak po przeczytaniu całości to drobne przewinienie absolutnie nie przeszkadza. To, co pozostaje przyjemne, to szczegółowość i plastyczność obrazów. Starcia między starym i nowym, dawnym a dzisiejszym są niezwykle wyraźne. Każda postać, od najskromniejszego do najbardziej uszlachetnionego bohatera, zmaga się z sensem szybko zmieniającego się świata. Pisarka przedstawia spokojną okolicę z dbałością o detale, sprawiając, że czytelnik czuje, że naprawdę wkroczył w przeszłość.

„Dom w Riverton” Kate Morton to bogata obsada postaci, a nawet ci, którzy grają stosunkowo niewielką część, to prawdziwi, wiarygodni ludzie. Fabuła sprawia, że ta historia miłosna i obyczajowa jest bardzo fascynująca. Bardzo miło spędziłam czas czytając tę książkę. Powieść pełna dramatyzmu, miłości i ciągłego nacisku na znaczenie robienia tego, czego się od ciebie oczekuje. Uważam, że jest to świetna książka na długie i nieprzerwane sesje czytania.