Czym jest matura dwujęzyczna i kto może ją zdawać?

Matura dwujęzyczna to format egzaminu maturalnego. Ma na celu sprawdzenie nie tylko wiedzy merytorycznej z danego przedmiotu, ale również poziomu biegłości językowej ucznia. Matura dwujęzyczna to duże wyzwanie, ale też szansa na zdobycie unikalnych umiejętności i lepsze przygotowanie do studiów czy pracy w międzynarodowym środowisku.

Egzamin dwujęzyczny stawia przed uczniami wysokie wymagania – oczekiwany jest poziom biegłości językowej na poziomie C1 lub C2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego. Oznacza to, że uczeń powinien swobodnie posługiwać się językiem obcym w mowie i piśmie, rozumieć złożone teksty i być w stanie tworzyć spójne i poprawne językowo wypowiedzi na różne tematy.

Czym jest matura dwujęzyczna?

Matura dwujęzyczna to egzamin maturalny zdawany z języka obcego nowożytnego lub z innych przedmiotów, które są nauczane dwujęzycznie. Traktowane jest to wtedy jako egzamin dodatkowy. Celem jest sprawdzenie nie tylko wiedzy i umiejętności z danej dziedziny, ale też poziomu znajomości języka obcego. Musi on być o wiele wyższy niż na maturze rozszerzonej. Matura dwujęzyczna składa się z dwóch części – pisemnej i ustnej. Jest zatem podobna do tej „standardowej”. Część pisemna trwa zazwyczaj dłużej niż standardowy egzamin z danego przedmiotu, polecenia są formułowane w języku obcym i zawiera różne typy zadań, takie jak:

1. Zadania zamknięte (np. wielokrotnego wyboru);
2. Zadania otwarte krótkiej odpowiedzi;
3. Zadania otwarte rozszerzonej odpowiedzi (np. esej);
4. Rozumienie tekstów pisanych i słuchanych.

Część ustna polega na rozmowie z egzaminatorem na tematy związane z danym przedmiotem. Oceniana jest tu nie tylko wiedza merytoryczna, ale też płynność wypowiedzi, bogactwo językowe i poprawność gramatyczna.

Kto może zdawać maturę dwujęzyczną?

Do matury dwujęzycznej mogą przystąpić uczniowie, którzy złożą taką deklarację. Do 2015 roku taką możliwość mieli wyłącznie uczniowie klas dwujęzycznych. Od 2023 roku mają oni obowiązek przystępowania do matury dwujęzycznej, jeśli ukończyli taką klasę. Nauka odbywa się tam częściowo w języku polskim, a częściowo w języku obcym. Uczniowie realizują rozszerzony program z wybranego języka oraz wybranych przedmiotów nauczanych dwujęzycznie.

Aby skutecznie przygotować się do tego egzaminu, uczeń powinien regularnie pracować nad swoimi umiejętnościami językowymi, zwłaszcza czytaniem i słuchaniem ze zrozumieniem autentycznych tekstów oraz tworzeniem dłuższych wypowiedzi pisemnych i ustnych. Ważna jest też dobra znajomość słownictwa specjalistycznego i struktur gramatycznych typowych dla danego przedmiotu.

Rola szkół i nauczycieli

Odpowiednie przygotowanie uczniów do matury dwujęzycznej to duże wyzwanie dla szkół i nauczycieli. Konieczne jest nie tylko realizowanie rozszerzonego programu nauczania języka i przedmiotów, ale też zapewnienie uczniom wielu okazji do praktycznego wykorzystania języka, np. poprzez projekty, debaty czy współpracę z zagranicznymi szkołami. Nauczyciele w klasach dwujęzycznych powinni mieć wysokie kwalifikacje i doświadczenie zarówno w nauczaniu danego przedmiotu, jak i języka obcego. Ważne jest też stosowanie przez nich aktywizujących metod nauczania, wspieranie autonomii uczniów i rozwijanie ich strategii uczenia się.

Jak wygląda egzamin z języka angielskiego?

Pisemny egzamin maturalny z języka angielskiego w klasach dwujęzycznych składa się z trzech części:

1. Słuchanie – uczeń wysłuchuje nagrań w języku angielskim i rozwiązuje zadania sprawdzające zrozumienie wypowiedzi;
2. Czytanie – uczeń otrzymuje kilka tekstów w języku angielskim i rozwiązuje zadania sprawdzające zrozumienie;
3. Znajomość środków językowych – sprawdzanie zasobu leksykalnego maturzysty;
4. Wypowiedź pisemna – uczeń tworzy dwa teksty: użytkowy (np. e-mail, wpis na forum) oraz dłuższą wypowiedź pisemną (esej, artykuł, rozprawkę).

Kryteria oceniania

Poszczególne części egzaminu oceniane są zgodnie z wystandaryzowanymi kryteriami oceniania. W przypadku wypowiedzi pisemnej brane są pod uwagę takie aspekty jak:

1. Zgodność z tematem i poleceniem;
2. Spójność i logika;
3. Zakres środków językowych (bogactwo językowe);
4. Poprawność środków językowych (gramatyka, ortografia, interpunkcja).

Aby uzyskać maksymalną liczbę punktów, wypowiedź powinna być nie tylko poprawna językowo, ale też w pełni realizować temat, być oryginalna i wyczerpująca.

Matura dwujęzyczna z matematyki

Matura dwujęzyczna z matematyki obejmuje pełen zakres wymagań jak na poziomie rozszerzonym, z tą różnicą, że zadania są sformułowane w języku obcym. Uczeń musi więc nie tylko rozwiązać dane zadanie, ale też zapisać tok rozumowania i odpowiedź w tym języku. Repetytoria zadań powtórzeniowych to cenne źródło przy przygotowaniach do egzaminu dwujęzycznego z matematyki. Warto też ćwiczyć zapisywanie toku myślenia i formułowanie odpowiedzi w języku obcym.

Korzyści z posiadania matury dwujęzycznej

Lepsze możliwości edukacyjne

Zdanie matury dwujęzycznej otwiera przed absolwentami wiele możliwości w zakresie dalszej edukacji. Przede wszystkim jest ona cennym atutem podczas rekrutacji na uczelnie zagraniczne, zwłaszcza w krajach anglojęzycznych. Coraz więcej polskich uczelni również docenia kompetencje absolwentów klas dwujęzycznych, oferując im dodatkowe punkty rekrutacyjne czy możliwość realizacji części programu w języku obcym.

Posiadanie certyfikatu maturalnego potwierdzającego wysoką biegłość językową ułatwia też udział w różnego rodzaju programach wymiany studenckiej, np. Erasmus+. Studenci dwujęzyczni łatwiej odnajdują się na zagranicznych uczelniach i czerpią więcej z doświadczenia nauki w międzynarodowym środowisku.

Lepsze możliwości zawodowe

W dobie globalizacji i integracji europejskiej znajomość języków obcych to kluczowa kompetencja na rynku pracy. Pracodawcy coraz częściej oczekują od kandydatów nie tylko biernej znajomości języka, ale aktywnego posługiwania się nim w mowie i piśmie.

Absolwenci klas dwujęzycznych, którzy zdali maturę w języku obcym, mają w tym zakresie zdecydowaną przewagę. Ich poziom biegłości językowej otwiera przed nimi wiele możliwości kariery, od pracy w międzynarodowych korporacjach, przez instytucje UE, po sektor nauki i szkolnictwa wyższego. Wielojęzyczność i obycie międzykulturowe to kompetencje XXI wieku, które zdobywa się najskuteczniej właśnie w klasach dwujęzycznych.

Jak się przygotować do matury dwujęzycznej?

Nauka do matury dwujęzycznej wymaga dobrej organizacji i systematyczności. Warto zacząć przygotowania odpowiednio wcześnie i opracować plan powtórek obejmujący zarówno język, jak i przedmiot zdawany dwujęzycznie. Kluczowe jest regularne ćwiczenie wszystkich sprawności językowych – czytania, słuchania, pisania i mówienia. Umożliwi Ci to proponowana przez nas publikacja: https://www.taniaksiazka.pl/kompendium-do-matury-dwujezycznej-jeremy-day-p-1727027.html

Pomocne mogą być następujące techniki i strategie nauki:

1. Czytanie i słuchanie autentycznych materiałów w języku obcym;
2. Robienie notatek i streszczeń przeczytanych tekstów;
3. Tłumaczenie fragmentów podręcznika na język polski i odwrotnie;
4. Wyjaśnianie zagadnień z danego przedmiotu w języku obcym, np. w formie prezentacji;
5. Rozwiązywanie arkuszy maturalnych z poprzednich lat;
6. Udział w dodatkowych zajęciach i projektach rozwijających umiejętności językowe.

Znaczenie regularnego powtarzania

Ucząc się do matury dwujęzycznej, nie można również zaniedbywać powtarzania i utrwalania zdobytej wiedzy i umiejętności. Warto wygospodarować czas na regularne powroty do materiału z poprzednich lekcji i testowanie swojej wiedzy. Pomocne mogą być tu takie narzędzia jak fiszki czy mapy myśli, pozwalające usystematyzować i utrwalić słownictwo oraz zagadnienia z danego przedmiotu. Kluczowa jest aktywna postawa i przełamywanie bariery mówienia w języku obcym – należy jak najczęściej zabierać głos na lekcjach, dyskutować, wyrażać swoją opinię.

Systematyczna, wytrwała nauka i regularne powtarzanie pozwoli stopniowo osiągnąć poziom biegłości językowej wymagany na maturze dwujęzycznej. Sukces na tym wymagającym egzaminie jest w zasięgu każdego ucznia, który jest gotów poświęcić czas i energię na solidne przygotowania