Afgańska perła

Otrzymałam tą książkę, ale jeszcze nie przeczytałam. Po przeczytaniu napiszę moją opinię. Pozdrawiam wszystkich czytających twórczość Natii Hashimi.

(...) Inna kultura, zachowanie, obyczaje, wszystko to sprawiało, że każdą stronę przekładałam z prędkością światła, tylko po to, aby zobaczyć co będzie dalej. Pomysł złączenia dwóch historii w jedną całość jest bardzo oryginalny i wydaje mi się, że tutaj pasuje idealnie. Obraz, który tam widzimy nie jest przesłodzony, nie ma miłości, którą znajdziemy w romansach, a jest prawdziwe życie i rola afgańskich kobiet - wydanie na świat syna. Koniecznie syn. Córka jest tylko problemem i czasem uznawana jest za karę zesłaną od Allaha. (...)

Nadia Hashimi dba o czytelnika i nie pozwala mu się nudzić, a jednocześnie umiejętnie dozuje wszystkie ważne fakty i informacje, każdy rozdział kończy się w momencie, w którym nie potrafiłam sobie odmówić przeczytania chociażby początku następnego. Najbardziej zaskakujące jest zakończenie książki. Wydawało mi się, że będzie zupełnie inne, i przyznam się, że zakończenie przyszło zbyt szybko. (...)

Tej książce daję bardzo wysoką ocenę, powieść ujęła moje serce i duszę i chyba długo, długo jej nie zapomnę. Sądzę, że każda kobieta, której wydaje się, że w Polsce nie ma żadnych praw i jest ograniczana, powinna sięgnąć po tę pozycję po to, aby na własne oczy mogła przekonać się, że w rzeczywistości ma ogromną ilość wolności, której nie docenia. Jak najbardziej zachęcam do jej przeczytania!

[Fragment recenzji autorstwa Katarzyny, pochodzi z bloga: [Adres usunięty]

„Afgańska perła” to debiut literacki Nadii Hashimi – amerykańskiej autorki afgańskiego pochodzenia, który szybko stał się międzynarodowym bestsellerem, zdobywając uznanie zarówno czytelników, jak i krytyków. Tą pozycją, która będzie miała swoją premierę 22 października, Wydawnictwo Kobiece oficjalnie rozpocznie swoją działalność na rynku wydawniczym. I zrobi to w wielkim stylu, bo „Afgańska perła” jest tak dobra, jak obiecywano, a nawet lepsza.

Sięgając po „Afgańską perłę” byłam pełna obaw i nie wiedziałam czego się spodziewać, jednak moje wątpliwości szybko się rozwiały, gdy tylko zagłębiłam się w lekturze. Wystarczyło zaledwie kilkadziesiąt stron, by autorce udało się mnie zachwycić.

To jedna z tych książek, które na długo zapadają w pamięć. Dzieło amerykańskiej autorki to zdecydowanie najlepszy debiut, z jakim miałam okazję się zapoznać i nie pozostaje mi nic innego, jak pogratulować wydawnictwu tak świetnej książki – „Afgańska perła” wysoko postawiła poprzeczkę i mam nadzieję, że następne pozycje będą równie udane. Serdecznie zachęcam do sięgnięcia po nią, bo naprawdę warto.

[Fragment recenzji pochodzi z bloga: [Adres usunięty]

Emocje, jakie mną wstrząsały podczas czytania odczuwałam jako gwałtowne trzęsienia ziemi. Przede wszystkim czułam ogromny strach. Bałam się o losy Rahimy, jej sióstr i Szekiby. O wszystkie dzieci, szczególnie dziewczynki. Chciałam przymknąć oczy na niegodziwość Afganistanu, jednak - jak na złość - pozostały szeroko otwarte. Doceniałam każdy przejaw zwykłej dobroci, który był jak promyk słońca w morzu nienawiści. Nigdy bym nie przypuszczała, że istnieje społeczeństwo, które zmuszone jest żyć w ten sposób i są ludzie, którzy nie chcą tego zmienić.

(...) każdy z nas potrzebuje swojej drogi ucieczki.

Już sama okładka przyciąga wzrok. Jest piękna, klimatyczna. Dużo lepsza niż ta zagraniczna. Wydawnictwo Kobiece pokazało, że zna się na rzeczy i zaczyna bardzo mocną książką. Jeśli wszystkie historie takie będą to już wiem, że znalazłam kolejnego ulubieńca - a właściwie ulubienicę.

Pokochałam Afgańską Perłę. Płakałam nad losem głównych bohaterek. Nawet nie sądziłam, że tak się do nich przywiążę. Te czterysta osiemdziesiąt stron skończyło się za szybko. Spędziłam z powieścią Nadii Hashimi cały dzień i każda chwila, gdy musiałam przestać czytać, była katorgą. Jestem pewna, że czekanie na premierę tej pozycji jest bardzo dobrym pomysłem i polecam Wam to. Jest to historia, na którą warto czekać. Nie znalazłam w niej ani jednej wady.

[Fragment recenzji pochodzi z bloga: [Adres usunięty]

"Afgańską perłę" (tytuł zaczerpnięty z wiersza Rumiego) polecam nie tylko fanom Hosseiniego. To wspaniała, wielowątkowa, wielopokoleniowa saga. Blisko jej do "Stu lat samotności". Napisana mądrze, z wielką wrażliwością. Co jednak najważniejsze - żadna z bohaterek nie budzi jednoznacznych uczuć. W literaturze, której tematem są kobiety - ofiary, pochodzące z krajów zdominowanych przez kulturę mężczyzn, bardzo często postaci są płaskie i nudne, bardzo przewidywalne.

Nadia Hashimi przedstawia nam kobiety barwne, wzruszające, takie, które mam ochotę przytulić, okryć kocem. Takie, z którymi czuję silną solidarność. "Afgańska perła" to literatura mądra, zmuszająca do przemyśleń na temat życia, śmierci, rodziny, kobiecości, fatum. Nie ma w niej nic tendencyjnego, płytkiego, co przecież najczęściej - niestety - towarzyszy prozie kobiecej. To książka, do której jeszcze wrócę. I którą z największą przyjemnością polecam!

[Fragment recenzji pochodzi z bloga: [Adres usunięty]

Czasami lubię ponarzekać, to przyznam szczerze i bez bicia. Chwilami potrafię nawet rozpaczać, że nie mam akurat mleka do kawy... Ale jakby głębiej się zastanowić, to jaki to ma sens? Żaden. Często zapominamy, jak mamy dobrze w życiu. Nie doceniamy tego co mamy, a jednak czytając tę książkę... Po raz kolejny zorientowałam się, że moje życie diametralnie różni się od tego, które dzierżą afgańskie kobiety.

Historia opowiada o dwóch kobietach, które łączą nie tylko więzy krwi, ale i los. Szekiba traci prawie całą swoją rodzinę, zostaje skrzywdzona przez co marzyć nawet nie chce o małżeństwie, a na dodatek tego jest zmuszona pomagać swojemu ojcu, który samodzielnie nie jest w stanie się zająć gospodarstwem. Była dla niego niczym syn, a gdy ojciec odszedł, przeniosła się do znienawidzonej rodziny, gdzie była pomiatana i wykorzystywana. I zdecydowanie wciąż traktowana, jak silny mężczyzna stworzony do pracy. Jej praprawnuczka również nie ma życia usłanego różami. Rahim...A w zasadzie Rahima zostaje po pewnym czasie upragnionym synem swojego ojca. Wciela się w rolę chłopaka i zaczyna żyć na wolności, może bawić się i rozmawiać z innymi rówieśnikami bez żadnych obaw. Jednak z czasem Rahimie los przypomina, że tak naprawdę jest kobietą i zostaje zmuszona do niechcianego małżeństwa. Czy zmieni swój żywot podobnie jak Szekiba? Czy opuści głowę i pozwoli sobie na życie takie, jakiego nie chce?

Niepierwszy i nieostatni raz szokowałam się afgańską kulturą, którą większość z nas jako tako kojarzy. Jednak czytając tę lekturę, nie mogłam pojąć ani zrozumieć... I chyba tego nigdy nie zrobię. Mimo że jest to fikcja, bardzo podziwiam te dwie kobiety za odwagę i jednocześnie oddaję hołd przedstawicielkom płci pięknej, które w realnym życiu muszą radzić sobie z upokarzaniem, brakiem szacunku i mottem życia "mężczyzna jest najważniejszy".

Z początku nie mogłam się wciągnąć, coś mi nie pasowało, mimo naprzemiennych rozdziałów, które bardzo lubię. Jednak po kilkunastu stronach przepadłam z kretesem. Niejednokrotnie miałam łzy w oczach, zdziwienie czy oburzenie. Kibicowałam obu kobietom i liczyłam, że zmienią swoje życie. Czy się zawiodłam? Zdecydowanie nie. Jest to historia napisana naprawdę ciekawym językiem, pozwalającym na wędrówkę w inny odległy świat, którego (całe szczęście) nie dano nam zaznać.

Jedyne do czego mogę się przyczepić, to koniec. Liczyłam na coś bardziej "fajerwerkowego", choć nie jest źle. Po prostu pragnęłam równie pięknego zakończenia, jak ta cała historia. Jednak nie umniejsza to jakoś szczególnie wydźwiękowi, który pozostawia w czytelniku niemały ślad.

Niech Was nie przerazi objętość tego tomu, mogę przysiąc, że stronice przewracają się same z prędkością nawet i światła. Naprawdę nie pożałujecie czasu poświęconego Rahimie i Szekibie.

ZA 10 ZL?

ludzie kupujcie to! To świetna książka, którą pokochałam od pierwszego przeczytania

[Adres usunięty]

Słyszałam o tym, jak traktowane są Afgańskie kobiety. Słyszałam o poniżaniu, gwałceniu oraz traktowaniu, ale żadne z tych słów nie przygotowało mnie na dawkę takiego szoku. Mimo, że głównymi bohaterkami naszej powieści jest Rahima i Szekiba, czyli duch teraźniejszości i przeszłości, w międzyczasie poznajemy również inne dziewczyny, dotknięte ręką złego przeznaczenia. Ich historie są obrazem Afganistanu, kraju, w którym rządzą mężczyźni. Fabuła skupia się na ich przemianach, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Nawet nie przypuszczałam, że jakakolwiek kobieta ma zamiar zmienić się w faceta. Każda z nas jest piękna, czy to od wewnątrz, czy zewnątrz, i żadna nie powinna chcieć przeobrazić się w mężczyznę z własnej woli. Jednak w tej historii przekonamy się, że to dla niektórych marzenie. Mężczyźni są wolni, mogą dysponować czasem wolnym i robić to, co im się podoba. Rządzą. Rządzą sobą, swoimi rodzinami i losem pozostałych. Kobiety są zaś niewolnicami własnego losu...

,,Kabul, rok 2007. Rahima i jej siostry tylko sporadycznie mogą uczęszczać do szkoły i rzadko wychodzą z domu. Nie mają braci, a ich ojciec jest uzależniony od narkotyków. Jedyną nadzieję na zmianę swojej sytuacji kobiety pokładają w pradawnym zwyczaju przebierania się za chłopca, tak zwanym bacza posz.

Wkrótce Rahima zaczyna udawać mężczyznę. Szybko zyskuje wolność i swobodę, o jakich przedtem nawet nie śniła. Jej życie zmienia się nie do poznania. Blisko sto lat wcześniej podobnie postąpiła jej prababka Szekiba i dzięki temu przeniosła się z małej, afgańskiej wioski do przepięknego kabulskiego pałacu, pełnego przepychu oraz intryg.

Jak bardzo różni się los afgańskich chłopców od życia dziewcząt? Czy od ponad stulecia sytuacja się nie zmieniła? Czy czas stanął dla nich w miejscu?"

Gdy zaczęłam czytać tę pozycję, nie bardzo wiedziałam, jak nastawić swoje myślenie. Zapoznawałam się z dojmującą historią, która poruszyła nie tylko moje serce, ale również i myśli.

Pokazane są marzenia, które w Afganistanie są trudne do realizacji. Walka z sobą samą, walka ze światem, który jest tylko po stronie płci męskiej. Brutalne traktowania fizyczne i psychiczne są akceptowane w ich świecie od wieków.

Najbardziej podobała mi się siła i determinacja głównych bohaterek. Obie przeżyły praktycznie to samo, bo niewiele zmieniło się przez ten wiek. To naprawdę intrygujące i potworne zarazem, że w XXI wieku możemy się przekonać, że równouprawnienie jest tylko snem. To, że kobiety są z góry, od urodzenia, traktowane jak przedmiot realizujący zamierzenia i zachciewajki mężczyzn, jest dla nich normą. To dla nich normalne przeznaczenie. Nie starają się je zmienić, nawet obawiają się swoich myśli biegnące tym torem. Żyją po to, aby usługiwać swoim mężom, a nie po to, aby żyć.

Ta historia pozostaje długo w pamięci. Walka między sobą a islamskim światem toczy się, przekazując czytelnikom sporą dawkę emocji. Trzyma w napięciu do samego końca. Nasz żołądek kurczy się pod wpływem wydarzeń, które zabiera nas ze sobą Autorka.

Interesującym zjawiskiem jest bacza posz, czyli zmiana dziewczynki w chłopca. Niekiedy jest tak, że w rodzinie rodzą się same dziewczynki - jak w przypadku Rahimy - a już same to zdarzenie jest niemile widziane okiem społeczeństwa. Synowie są jak królowie, więc jeśli nie pojawia się syn, mężowie mogą znaleźć sobie inną, kolejną żonę, ewentualnie zmienić swoją córkę w bacza posz. Ku mojemu zdziwieniu naprawdę są traktowani jak płeć męska. Mają swoje zdanie, nie przejmują obowiązków kobiet, choć każdy wie, że za krótką fryzurą i ubiorem kryje się dziewczyna. Latają za piłką, mogą żądać od swoich matek to, co ojciec. Targują się, pracują i żyją w lepszym świetle.

Ale i tak nie trwa to wystarczająco długo...

Niejednokrotnie łamało mi się serce. Przejmująca historia jest naprawdę godna przeczytania i zapamiętania. Choć niezbyt interesowałam się krajami islamskimi, dzisiaj zaczynam widzieć ich świat innymi oczami. Współczuję, podziwiam i mocno wierzę, aby zmieniła się ich sytuacja. Choć te kobiety naprawdę nie mają czym się szczycić, podziwiam ich moc, siłę i energię. Wierzę w przeznaczenie, ale nie w takie, jakie dane mi było przeczytać na kartkach papieru ,,Afgańskiej Perły". Sama nie poradziłabym sobie z taką sytuacją.

Traktowanie żon jest szokujące. W naszym społeczeństwie można zauważyć wielu katów, ale tutaj to po prostu przerasta wszelką granicę. Kobieta to nie istota ludzka, a jedynie praczka, kucharka i przedmiot rodzący dzieci. Nie ma prawa głosu, choć jeśli już jest w podeszłym wieku, może rządzić rodziną, jak to jest w przypadku babć. Niektóre traktowanie napawało mnie gniewem i niepokojem. W tym przypadku cieszę się, że żyję w wolnym kraju, gdzie kobiety mają tyle samo praw, co mężczyźni. Cieszmy się tym, bo przez tę książkę wsiąkniemy w ciało głównych bohaterek i poczujemy to, co one. Zniewagę, podłość i dyskryminację.

,,Afgańska Perła" jest to książka o sile, przeznaczeniu i odwadze kobiet, które starają się wszelkimi siłami zmienić bieg swojego losu. Polecam ją każdemu, kto lubi dużą dawkę emocji. Ta książka zmieni Wasze myślenie i nastawienie. Przeniesie Was do świata, który jest jednocześnie tak daleko, a zarazem tak blisko.

Ocena: 5+/6

"Afgańska perła" przenosi nas do świata, który jest niezrozumiały…, na który brak słów. Świata, który jest niezwykle bezlitosny i który sprzyja mężczyznom oraz niejednej szurniętej teściowej. Zastanawiam się, co mam na temat tej historii napisać. Czytałam – nie, pochłaniałam! – tę książkę w totalnej ciszy. Tak jak w przypadku poprzedniej książki, podczas czytania w tle sączył się jazz, tak teraz była głucha cisza. Kolejne strony upływały, a ja lawirowałam między historią kobiety z blizną i jej młodziutkiej wersji z przyszłości. Sama już nie wiem, która historia mną bardziej wstrząsnęła. Która mocniej zapierała mi dech i wywoływała ciarki na ciele oraz bunt pulsujący pod skórą. Czytając kipiałam ze złości i zatapiałam się w żalu nad losem kobiet. Jeszcze chwila, a przeistoczyłabym się w jedną nich! Autorka w swojej książce przytoczyła historię Rahimy i jej praprababki Szekiby. Obie marzyły o innym życiu, obie miały równie trudno – mimo, że dzieliła je czasowa otchłań. Obie również zmieniły swoje przeznaczenie, wymagało to jednak wielkiej odwagi, determinacji oraz siły. Połączyły je dwie osobowości drzemiące w jednym ciele – męska i żeńska. Nie obyło się także bez jeszcze jednego wspólnego mianownika między tymi dwiema postaciami – bólu, który musiały wycierpieć, zarówno fizycznego jak i emocjonalnego. Jest to opowieść o trudnym życiu wszystkich kobiet w Afganistanie. Egzystencji, która jest walką z codziennością, z systemem, tradycjami, wojnami i brutalnością. Kobieta jest czymś podrzędnym, ma rodzić synów, być posłuszna, iść na zawołanie do łoża swojego pana i siedzieć cicho. Nieposłuszeństwo jest solidnie karane. Życie utrudniają nie tylko mężowie, ale także pozostałe żony (jeśli takie są, a przeważnie są) albo teściowe, które odpłacają synowym z nawiązką za to, co je same kiedyś spotkało. Nad tym wszystkim czuwa Allah, który jest nie tylko Bogiem, ale i wymówką. Kobiety żyją w ciągłym strachu i w obłudzie, którą przesiąknięte jest powietrze. Czym więc jest przeznaczenie? Jak od niego uciec? Podpalając się i tym samym wyzwalając z piekła? Czy godzić się na wszystko? A może próbować uciec pod groźbą utraty życia? Życia w spokoju nie zagwarantuje nawet imię oznaczające podarunek (dar) – Szekiba.

Czytając zasmakujemy codzienności dziewczynki w roli chłopca, czyli prawd kilka o wolności w spodniach. Zobaczymy jak to jest być jedną z żoną wojennego watażki. Pozwiedzamy królewski pałac, wejdziemy do haremu, który jest zdradliwy jak dżungla. Pożyjemy z oszpeconą twarzą i wcielimy się w strażniczki. Utoniemy w opowieściach i marzeniach a także mignie nam cień prawdziwej miłości okupionej śmiercią.

„Afgańska perła” to literacki gruby kaliber. To porządna dawka szoku, buntu, rozgoryczenia i współczucia. Niezrozumienie kulturowe to za mało powiedziane. Nie da się ot tak zapomnieć o historii tych kobiet. Książka Nadii Hashimi wstrząsnęła mną do żywego. Jest to obraz Afganistanu i jego spojrzenia na kobiety. Po przeczytaniu tego opasłego tomiska mam wrażenie jakbym obie te kobiety naprawdę spotkała. Mimo tego horroru, które one przeszły, a który ja widziałam oczami wyobraźni, ta książka ma w sobie piękno. Zwariowałam? Nie. Drzemie w niej siła kobiecości, a to samo w sobie jest piękne. Kochane czytelniczki, to książka, którą warto przeczytać!

"Afgańska perła" okazała się bardzo poruszająca. Spodziewałam się trudnej, ale bardzo inspirującej lektury, jednak trudu było w niej znacznie więcej niż sądziłam. Ta książka boli z bardzo wielu powodów. Trudno, naprawdę trudno, powiedzieć, że Rahima i Szekiba miały dobre życie, ich los z pewnością nie okazał się taki jak miały nadzieję.

Ale jest w niej także mnóstwo inspiracji - do nauki, do wiary w siebie, do odwagi, do walki o swój los. Jednakże przede wszystkim jest to książka o tym czego się domyślamy, ale nie lubimy o tym myśleć - o cierpieniu naszych sióstr ze wschodu, o bólu który zadaje im własna rodzina, mężowie, inne żony czy teściowe. To dramatyczne sytuacje, w których jest dużo wszelkiej przemocy, a bardzo niewiele współczucia czy zrozumienia. To książka, która zmusza do refleksji nad tym co mamy, a co możemy utracić, bo nic nie jest dane raz na zawsze, i o tym powinniśmy pamiętać.

Polecam!

Bardzo udany debiut, książka wzruszająca, emocjonująca, skłaniająca do przemyśleń i refleksji, do zmiany postaw życiowych. Bardzo dobra literatura!

"Przez życie przechodzą tajfuny, które przewracają wszystko do góry nogami. Jednak zawsze musisz wstać i zebrać siły, bo kolejna burza może się czaić tuż za rogiem."

Niesamowita powieść, kiedy tylko zacznie się ją czytać natychmiast z coraz większym zainteresowaniem zagłębiamy się w jej świat. Tak bardzo ludzka, nasycona emocjami, poruszająca najczulsze struny naszego serca. Jestem pod ogromnym wrażeniem nie tylko opowiadanych w niej historii, ale również warsztatem pisarskim i umiejętnością nawiązania niezwykłego porozumienia autorki z czytelnikiem. Absolutnie nie żałuję, że zarwałam przez nią noc, nie potrafiąc zdecydować się na przerwanie zagłębiania się w fascynujących opowieściach o walce kobiet w afgańskim społeczeństwie. Ze stron książki przebija wiele cierpienia, smutku, bólu, bezsilności, rozgoryczenia i zawiedzionych nadziei, ale również wiary, determinacji i siły w obronie godności kobiety, choćby w tym najmniejszym, jednostkowym wymiarze. Autorka przybliża nam tradycje, zwyczaje, kulturę, nieco religii i historii tego kraju. Oprócz głównych bohaterek, wyrazistych i przekonywujących, zachwyciła mnie postać Chali Szaimy, kobiety o niezwykle silnej osobowości, pomimo kalectwa i osamotnienia, starającej się przekazać jak najwięcej wewnętrznej siły i ducha walki kobietom w jej rodzinie, próbującej choć częściowo przeciwstawiać się decyzjom mężczyzn. "Afgańska perła" to silnie wciągająca podróż czytelnicza, wypełniona wzruszeniem i ponurym obrazem realiów życia afgańskich kobiet, pozostawiająca w nas trwały ślad swojej obecności.

Z ogromnym zainteresowaniem śledzimy burzliwe i bolesne losy Szekiby i Rahimy. Pomimo, że dzielą je pokolenia, to jednak otrzymujemy potwierdzenie, że przez ponad wiek brutalne oblicze afgańskiej tradycji nie straciło na znaczeniu. Kobiety spotyka okrucieństwo ze strony mężczyzn, ich matek i wcześniejszych żon, umniejszane jest znaczenie dziewczynek w rodzinie, drastycznie ogranicza się ich dostęp do edukacji, nie wspominając już o możliwości realizowania się według własnych pragnień i marzeń. Scenariusze życia Rahimy i jej praprababki mocno pokrywają się w kolejnych etapach życia, tak jakbyśmy mieli efekt powielania się podobnych wydarzeń, niemal takich samych sytuacji, zakazów, ograniczeń, zagrożeń, niebezpieczeństw, wręcz walki o życie. Dlaczego dopiero przebierając się za chłopca dziewczynka znajduje uznanie w oczach ojca, dostaje namiastkę wolności i swobody? Jak wielkie trzeba mieć w sobie pokłady siły i odwagi, aby próbować przeciwstawić się rzucanym przez los barierom i ograniczeniom, z narażeniem życia wyrwać się przypisanym rolom, odseparować od toksycznych relacji i próbować odmienić swoje przeznaczenie? Ile cierpienia i bólu są w stanie przyjąć kobiety, aby odciąć się od trujących rodzinnych korzeni? Jak bardzo ich poświęcenie i oddanie mogą służyć w walce o lepsze jutro dla kolejnych pokoleń afgańskich kobiet? Czy w ich sytuacji możliwa jest jakakolwiek pożądana zmiana o trwałym podłożu i jak długi czas miałby zająć ten proces?

[Adres usunięty]

Cudowna powieść mądra i bardzo wzruszająca ,trzymająca czytającego w napięciu co dalej co dalej...

„Afgańska perła” jest książką, którą każdy powinien przeczytać, gdyż otwiera nam oczy na bardzo poważne problemy, obok których zdarza nam się przejść obojętnie. Dlatego Drogi Czytelniku znajdź czas, aby sięgnąć po tę powieść, która może z pozoru prezentować się dość niepozornie, ale w środku skrywa prawdziwą skarbnicę mądrości, która sprawi, że po jej przeczytaniu już nigdy nie będziesz taką samą osobą jak przedtem.

[Fragment recenzji pochodzi z bloga: [Adres usunięty]

Książek, których akcja odbywa się na Bliskim Wschodzie w mojej biblioteczce jest już sporo, więc nie oczekiwałam, że coś mnie zaskoczy. Pierwsze momenty z książką nie były powalające, ale coraz większa ilość przewertowanych stron przyciągała mnie coraz bardziej.

Przerażała mnie fabuła. Niezrozumiały dla mnie świat, obyczaje stały się mi bliższe.

Książkę czyta się łatwo i szybko. Autorka postarała się o efekt zaskoczenia czytelnika, bo nie wiedziałam kompletnie co będzie dalej.

"Afgańska perła" nie jest kolejną książką, która gloryfikuje związek z bajecznie bogatym szejkiem, mieszkanie w pałacu ze służbą gotową rzucić się do naszych stóp na najmniejsze skinienie w zamian za dobra materialne. I bardzo dobrze! Takich książek jest już za dużo, ale żadna z nich nawet nie jest w stanie dorównać tej opowieści... Jest to bardzo kobieca, bolesna i łamiąca serce historia o tym, ile warta jest kobieta w Afganistanie. Współcześnie i sto lat temu.

Dwie linie czasowe opowiadają historię dwóch kobiet, Rahimy i Shekiby. I choć dzieli je 100 lat, to są do siebie w tak bolesny, smutny sposób podobne, że aż mnie ściska w sercu.

Ile znaczy dziewczynka w Afganistanie? Tyle co nic... ważne jest, aby szybko wydać ją za mąż i zrzucić problem na barki kogoś innego. Gdy rodzi się córka, nie ma radości. Do czego się przyda? Chyba, że... zostanie bacza posz, czyli "dziewczynką, która odgrywa rolę syna".

"Afgańska perła" budziła we mnie wręcz skrajne emocje, od zdziwienia, przez zdenerwowanie, po bezkresny smutek. Jestem mamą dwóch dziewczynek i w mojej głowie wciąż kotłowała się myśl, że mogło to spotkać mnie i moje córki, gdybyśmy urodziły się gdzie indziej. Gdzieś, gdzie odgrywałybyśmy rolę przedmiotu, który zmienia właściciela według widzimisię mężczyzny.

Na samą myśl o Rahimie i Shekibie robi mi się okropnie ciężko na sercu, ponieważ poznałam te życie ich oczami. Razem z nimi odczuwałam tę przemoc, ból i poczucie bezsilności. Przecież są tylko kobietami... towarem, który sprzedaje się temu, kto da więcej. Bez żadnych praw, za to z całą stertą obowiązków - tak właśnie wygląda ich egzystencja. I choć zdarzają się w ich życiu momenty, które są iskierką nadziei i radości, jak choćby macierzyństwo, zostają szybko, jak płomień świecy, zgaszone, stłamszone, zdeptane. Zostaje tylko przemoc, brak szacunku i cierpienie.

To niezwykle bolesna historia, która ukazuje, że 100 lat to tak naprawdę nic w kwestii praw kobiet w krajach muzułmańskich, a mężczyźni niepodzielnie dzierżą władzę nad ich losem. Zakochałam się w tej powieści już od pierwszych stron, mimo całego bólu i smutku jaki wręcz z niej wypływa i uroczyście oświadczam, że wkradła się na listę moich książkowych ulubieńców tego roku.

Od jakiegoś już czasu mam bardzo dużą ochotę na czytanie i poznawanie kolejnych historii, których akcja rozgrywa się w państwach arabskich. Z tego też powodu postanowiłam sięgnąć po wznowienie (w przepięknej szacie graficznej) książki Nadii Hashimi, czyli Afgańską perłę. Czy pozycja ta przypadła mi do gustu? Czy była ona zwyczajną powieścią obyczajową, czy też czymś więcej? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie poniżej.

Rahima jest najmłodszą z trójki rodzeństwa, jej ojciec jest uzależniony od narkotyków, a matka stara się wiązać koniec z końcem. Sytuacja rodzinna zmusza dziewczynkę do tego, by stała się ona bacza posz, czyli dziewczynką przebraną za chłopca. Dzięki temu zyskuje ona wolność, niezależność i poczucie bezpieczeństwa - bo w końcu, kto będzie atakował zwykłego chłopca? Mniej więcej sto lat wcześniej podobną decyzję podjęła Szekiba, przodkini Rahimy. Młoda kobieta przeniosła się z małej wioski do pięknego pałacu, w którym przepych był nieodłącznym elementem. Mimo tego, że obie bohaterki dzieli kawał czasu, to ich decyzje, postępowanie, a także życie zaczyna niepokojąco wyglądać podobnie. Co się wydarzy, gdy Rahima będzie musiała na powrót stać się kobietą i wyjść za mąż? Co się stanie z Szekibą, która od lat żyje w przebraniu i sama nie wie już, kim tak naprawdę jest?

Kiedy trzymałam tę powieść w swoich dłoniach i miałam się już zabrać za jej lekturę, do mojej głowy wpadła pewna myśl. Zaczęłam się nad tym zastanawiać - co, jeśli ta książka okaże się zupełnie czym innym, niż się spodziewałam? No bo wiecie, ja oczekiwałam od tej historii przede wszystkim odrobiny relaksu, poczucia, że moje myśli skupione są tylko i wyłącznie na tej konkretnej historii. Rzeczywistość okazała się ciut inna, jednak mimo tego, nie mogę napisać, bym była rozczarowana. Wręcz przeciwnie, poczułam się bardzo pozytywnie zaskoczona.

Jedną z głównych bohaterek jest Rahima, która okazała się postacią naprawdę ciekawą, choć momentami miałam wrażenie, że nie do końca wie ona, kiedy może sobie pozwolić na zgryźliwy komentarz czy złośliwość. Oczywiście, winę zrzuciłam na fakt jej wieku – w końcu ta młody człowiek rzeczywiście może jeszcze tego nie wiedzieć. Ja to zrozumiałam, a szkoda, że przykładowo jej rodzice już nie do końca - choć tutaj również, trzeba wziąć pod uwagę miejsce oraz kulturę, w jakiej żyje cała rodzina. Podsumowując moje słowa, Rahima zdobyła moją sympatię i przychylność. Nie inaczej było z Szekibą, którą również bardzo polubiłam i często było mi jej po prostu szkoda. To, jak traktowali ją krewni czy zupełnie obcy dla niej ludzie, było straszne i bolesne. Nikt nie powinien przeżywać czegoś takiego. Autorce udało się stworzyć takie postaci, których nie mogłam nie polubić, tak po prostu. W pewien sposób oddałam cząstkę siebie tym bohaterkom i w myślach wciąż przeżywam ich historię.

Kultura arabska jest niezwykle interesująca, ale jednocześnie wzbudza moją niepewność. Zdaję sobie sprawę z wielu rzeczy, jakie pod uwagę należy wziąć w momencie, gdy oceniam taką historię. Religia, przekonania, tradycje – to nie są takie same elementy, jakie występują chociażby w Polsce. Dlatego też nie mogę ocenić tego aspektu tej historii. Mogę się nie zgadzać z wieloma rzeczami (jak np. zamykanie kobiet w domu, traktowanie ich jak dodatek czy jako maszyna do rodzenia dzieci), ale niestety nie mogę też prawić umoralniających pogadanek.

Nadia Hashimi ma bardzo dobre pióro, które zostało dobrze podkreślone przez tłumaczenie Moniki Pianowskiej. Jestem pod wrażeniem tej historii i choć nie czytało mi się jej tak przyjemnie, jak tego pragnęłam, to jednak mam w stosunku do niej naprawdę dobre myśli. Historia Rahimy i Szekiby łamała mi serce, dawała nadzieję oraz skutecznie zajęła mój umysł na kilka dni. Dlatego też, jeśli i Wy poszukujecie tego typu powieści, to zdecydowanie polecam Wam Afgańską perłę. A ja z kolei nie mogę doczekać się momentu, gdy sięgnę po pozostałe książki autorki.

Allah nie obdarzył Arifa synem. Jego dom jest pełen „młodych kobiet”, a „młode kobiety” to problem dla klanu. Do tego jeszcze buńczuczna siostra jego żony domaga się dostępu do edukacji dla dziewczynek. Szaima jest zdeterminowana, żeby walczyć o przyszłość siostrzenic. Przywołuje historię ich przodkini Szekiby, oraz tradycji „bacza posz” - „dziewczyny przebranej za chłopca”.

W powieści „Afgańska perła” mamy dwie linie czasu i dwie niesamowite bohaterki. Wspomniana już Szekiba, która żyła w XIX wieku, za panowania króla Amanulla Khana. Kobieta pochodząca z kochającej się rodziny, ale przez swoje kalectwo odrzucona przez klan. Bardzo boleśnie przekonała się, że jako kobieta nie może nawet myśleć o egzekwowaniu swoich praw. Co jednak, gdyby była synem, nie córką? Trafiając na królewski dwór przekonuje się, jak to jest żyć w przebraniu.

Drugą bohaterką jest Rahima. Ona, dzięki ciotce, będzie mogła posmakować wolności. „Moje nogi czuły się wyzwolone, przemierzając swobodnie ulice – wcześniej ciągle wplątywały mi się w sukienkę.”1 mówi zachwycona bohaterka. Jednak jej ciało nieuchronnie zaczyna dojrzewać. Jak, biegająca swobodnie po ulicy, Rahima odnajdzie się zamknięta w małżeńskiej klatce?

Dwie muzułmanki, dwie bardzo silna, wspaniałe bohaterki, dwie – można je tak określić – buntowniczki. Rahimę i Szekibę dzieli ponad 100 lat, jednak ich życiorysy mają kilka wspólnych elementów. Najbardziej oczywisty to epizod „bycia mężczyzną”. W tym miejscu muszę odnieść się do fatalnych sformułowań z opisu na okładce książki. „Rahima (…) postanawia zostać tak zwaną bacza posz (…)”2 Przypominam, że mówimy o dziecku. Nie sadzę, że w jakiejkolwiek kulturze mogłoby ono tak sobie postanowić o takiej metamorfozie. Z treści książki jasno wynika, że to ciotka dziewczynki była inicjatorem tego pomysłu. Kolejny cytat: „Niemal sto lat wcześniej podobnie postąpiła jej przodkini Szekiba. Podjęła decyzję o przeniesieniu się z małej afgańskiej wioski do przepięknego kabulskiego pałacu (…)”3 To ja czytałam o innej Szekibie. Szekiba z „Afgańskiej perły” nie marzy o niczym innym, jak odzyskać ojcowiznę i żyć stroniąc od ludzi. Przekazywana z rąk do rąk Szekiba utyskuje na znaczenie swojego imienia, które oznacza dar: „To jest właśnie problem z prezentami (…). Że się je rozdaje innym.”4

Kolejną cechą wspólną bohaterek „Afgańskiej perły” jest to, że obie – w różnych okolicznościach – poznały, co to znaczy być wolnym. Ten epizod zaważył na ich sposobie myślenia. Pragnienie odzyskania straconej swobody było ogromne. Rodziło to w nich sprzeciw wobec „nasib”, przeznaczenia. Mam wrażenie, że podczas pisania zaważyło amerykańskie wychowanie Nadii Hashimi, autorki książki. Na stronie wydawnictwa można przeczytać z nią wywiad, w którym mówi między innymi o tym, że jej rodzina kultywowała tradycję, ale była otwarta na zwyczaje panujące w kraju, w którym żyli, czyli USA. Podkreśla, że jej wychowanie nie różniło się wiele od wychowania dzieci, które ją otaczały.5 Swoim bohaterkom „wszczepiła” szczyptę zachodniego sposobu myślenia. I nie jest to zarzut, a stwierdzenie faktów. Szczególnie, że pisarka nie ocenia, a pozwala postaciom z powieści nazwać pewne rzeczy po imieniu.

Odnośnie oceniania. Jestem daleka od komentowania jakiekolwiek kultury, jednak tradycja „bacza posz” nie daje mi spokoju. Kryje się za nią straszna hipokryzja, ale również desperacja. Nie jestem w stanie zrozumieć, jak zmieniając wyłącznie strój, osoba otrzymuje nowe przywileje. Jako Rahima dziewczyna mogła wywołać skandal, bo ktoś jechał za nią na rowerze. Jako Rahim natomiast jest zachęca na wspólnego kopania piłki i szwendania się po ulicach z chłopakami. Trudno mi również zrozumieć, jak taka „prowizorka” ma zrekompensować brak pierworodnego. W jakimś celu jednak taka tradycja powstała i coś tym ludziom daje.

Jestem zdania, że motyw kobiety w kulturze islamu został już wyczerpany na gruncie literatury. Kiedyś lubiłam czytać takie historie, ale zrezygnowałam, bo wydawały mi się do siebie podobne. Nadia Hashimi pisze również o ucisku muzułmanek, ale trochę inaczej. Wprowadzając motyw „dziewczyny przebranej za chłopaka” pokazuje tę kulturę trochę inaczej. Pozwala jej to pokazać kobietę nie zdesperowaną, a wojowniczą. Owa siła emanująca z dwóch głównych bohaterek „Afgańskiej perły” jest porażająca.

1 Nadia Hashimi, „Afgańska perła”, przeł. Monika Pianowska, wyd. Kobiece, Białystok 2022, s. 60.

2 Tamże, okładka.

3 Tamże.

4 Tamże, s. 73.

5 [Adres usunięty]

Afgańska perła Nadii Hashimi to opowieść o dwóch spokrewnionych kobietach, które pomimo życia w różnych czasach, mają tak samo ciężkie życie w Afganistanie. Lektura ta należy do tych, które zdecydowanie wzbudza wiele emocji. Podczas czytania przede wszystkim czuje się ogromną niesprawiedliwość wobec losów głównych bohaterek i smutek, że w żaden sposób nie można im pomóc. Mimo, że obie historię toczą się w dużym odstępie czasu, zarówno Szekiba jak i Rahima mierzą się tak naprawdę z tymi samymi problemami i przeszkodami.

Autorka, dzięki tym dwóm opowieściom, świetnie przedstawiła realia życia kobiet w Afganistanie i to jak mało zmieniło się na przestrzeni tylu lat. Duży plus należy się również za pokazanie kultury i tradycji tego rejonu oraz za opowiedzenie o "bacza pocz", czyli zwyczaju przebieraniu dziewczynek za chłopców, by mogły one pomóc rodzinie.

Podsumowując, Afgańska perła była niełatwą lekturą, która poruszyła wiele ważnych tematów i zdecydowanie dała do myślenia. Mimo to, bardzo płynnie się ją czytało, a historie Rahimy i Szekiby potrafiły pochłonąć na wiele godzin. Nie jest to może łatwa, wakacyjna książka, ale na pewno warta przeczytania.

"Afgańska perła" to książka, która w niezwykły sposób łączy w sobie ból, cierpienie i smutek z siłą, motywacją i bohaterstwem.

Choć książka nie wydaje się bardzo obszerna (liczy ponad 500 stron), drobny druk i konieczność skupienia się przy analizowaniu trudnego słownictwa sprawiły, że potrzebowałam więcej czasu na jej poznanie niż przypuszczałam. Dawno jednak nie trafiłam na tak barwną, angażującą serce powieść, pełną sprzecznych emocji, które targają czytelnikiem. Choć akcja toczy się dwutorowo, opowiadając losy Rahimy i jej

prababki Szekiby, uderzyło mnie smutne podobieństwo warunków życia kobiet w Afganistanie obecnie i wiek temu. Nasunęła mi się refleksja na temat tego jakiej zmiany warunków życia w podobnym okresie doświadczyły kobiety w innych rejonach świata. Trudno mi sobie wyobrazić, że ktoś mógłby przejść obojętnie obok historii opisanych w tej książce. Powieść jest poruszająca i zostawia czytelnika z głową pełną przemyśleń, ale też pewnego rodzaju wdzięczności za wolność jaką ofiarował nam los, że nie musimy mierzyć się z przerażająca rzeczywistością życia afgańskich kobiet, pozbawioną szacunku, wolności i równości.

"Kiedyś byłam małą dziewczynką, ale potem przestałam.

Kiedyś byłam bacza posz, ale potem przestałam.

Kiedyś byłam córką, ale potem przestałam.

Kiedyś byłam matką, ale potem przestałam."

Nie jest to łatwa i lekka lektura na letnie dni, ale z pewnością jest warta przeczytania!

Afganistan. Pod tą nazwą kryje się dojmujące, trudne do wyartykułowania wprost zło. Stwierdzenie, że historia nakreślona na kartach „Afgańskiej perły” jest do głębi poruszająca, nie wybrzmiewa w pełni emocjami, które doświadczają odbiorcę. Jednak to tylko odczucia, które po odłożeniu książki bledną, tłumione naszą codziennością, ale tym, w tym piekle każdej kobiety, nie było wolnych chwil od strachu, przytłaczającej krzywdy, zagubienia i samotności — właśnie ten aspekt wdarł się dotkliwie pod moją skórę, tkwiąc tam boleśnie zakotwiczony jak zadra, ale to refleksyjne doznanie, wzbudzające we mnie niewysłowioną wdzięczność, że dane już mi żyć pośród społeczeństwa, w którym szacunek do drugiej osoby nie jest wyrazem dobra, ale ludzkiej natury. To opowieść, która splata losy dwóch Afganek — młodej kobiety i jej przodkini. Jednak mimo wielu lat dzielących obie kobiety, kompilacja ich przeżyć nie przybiera dyferencyjnego charakteru, na przestrzeni dzielącego je czasu, historia zatacza bowiem koło, a ich przejścia są do siebie bardzo zbliżone. Autorka w powolny sposób snuje słowami obrazy, które bez względu na niespieszną narrację przyspieszają bicie serca, obezwładniają wszystkie zmysły stuporem i przyprawiają o niepokojący dreszcz smutku. Ten utkany z wyraźnym hołdem portret cichych bohaterek sprawia, że uzmysłowienie sobie tej okrutnej rzeczywistości, która nie figuruje tylko wewnątrz granic fikcji literackiej, nie trwa długo, to uderza od razu z wielką siłą. Natomiast zrozumienie, czego trzeba dokonać, by zaznać choć odrobiny pozornego, gdyż ulotnego, poczucia bezpieczeństwa, należy wyzbyć się swojej kobiecości, jednocześnie mając świadomość, że niewątpliwie to uczucie będzie miało swój kres, odzwierciedla przeszywający wiatr melancholii. Chwilami jaskrawo odznacza się przerysowanie fabuły, ile bowiem nieszczęścia może dotknąć jedną, niewinną istotę, ale to tylko ochronny pancerz, którym oblekamy własne serce, by nie dopuścić do siebie strasznej prawdy, która odciska swój piętnujący ślad, co najbardziej zatrważające, we współczesnych realiach. „Afgańska perła” nie jest lekturą, po którą należy sięgnąć, aby się zrelaksować. To książka w pełni uświadamiająca, wbijające swoje ostre szpony przekazu w pamięć, odbierająca spokojny oddech i niewygodnie uwierająca nasączoną bezsilnością. W takich tytułach sama kreacja schodzi na dalszy plan, liczy się tylko bezdenna pustka i lawina emocji, które w duszy czytelnika trwają w szalonym tańcu.

" - Mogłaby być dobrą żoną. I matką. Jest wyjątkowa. Rysuje tak, jakby Bóg prowadził jej rękę. Czasem sobie myślę, że ona wciąż rozmawia z aniołami, jak w dzieciństwie.

- Mężczyzni nie interesują się "wyjątkowymi" kobietami. Powinnaś to wiedzieć."

Spodziewałam się czegoś odrobinę lżejszego, mimo, że całość jest napisana w bardzo przystępny sposób, to sama historia jest niezwykle poruszająca.

Losy dwóch kobiet, które dzieli czas, a łączą prawie że identyczne przeżycia.

Obie postanowiły odmienić swój los i postawić wszystko na jedną kartę.

O tym czy im się udało, przeczytacie sami, ja mogę jedynie zdradzić, że będzie naprawdę ciężko.

Przyznam szczerze, że nie była to łatwa lektura, zwłaszcza dla mnie jako kobiety, chociaż fabuła dotyczyła całkowicie innej kultury, to i tak zrodził się we mnie wewnętrzny bunt wobec okrucieństwa i niesprawiedliwości, jakiej doświadczyły Rahima i Szekiba.

Czytając, zdajemy sobie oczywiście sprawę, że to fikcja literacka, jednakże mamy też tę świadomość, że tego typu historie, a nawet jeszcze gorsze, dzieją się na świecie cały czas.

I właśnie ta myśl boli najbardziej.

Chciałam krzyczeć. Nie raz i nie dwa. Z bezsilności, bólu, niesprawiedliwości tego świata.

"Afgańska perła" to opowieść o kobietach. O ich walce, o dyskryminacji, o sile marzeń w kraju, który kobiety ma za nic. Uwielbiam historie o kobietach. Zwłaszcza tych silnych, dających przykład i pokazujących jak walczyć o marzenia. Wiele jest takich historii, sporo idolek. Co jednak zrobić, gdy żyjemy w kraju, w którym córki traktuje się jako gorszy sort, osoby należące do kogoś innego? A dorosłe kobiety jak maszynę do reprodukcji. Świat w którym przyszło żyć dwóm głównym bohaterkom jest dla mnie straszny. Nie godziłam się z ich sytuacją. Bolała mnie niesprawiedliwość, płakałam z nimi i wierzyłam, że wszystko będzie dobrze, bo przecież musi. "Afgańska perła" to historia afgańskich kobiet na przestrzeni lat. Autorka przedstawia dwa plany. Życie Rahimy i jej babki Szekiby. Styl autorki sprawia, że płyniemy przez tę historię, wciągają nas losy bohaterek i nie możemy przestać o nich myśleć. Tamte rejony świata są dla mnie odległe i mało o nich wiem. Autorka przedstawiła tu wiele zwyczajów, nakreśliła tradycje i kulturę islamu.

To była trudna, bolesna, bardzo emocjonalna historia w całym swym literackim pięknie. Będę ją długo nosić w sercu. Szczerze polecam.

Jesteś tylko kobietą.

Niechcianą córką, dla której lepiej byłoby, gdyby była chłopcem. Jesteś bezwolną marionetką, której losami może sterować twój ojciec i najbliższa rodzina. Zebrali się, naradzili i oddali cię jak towar, którym się płaci za popełnione błędy i niespłacone długi. Oddali, nie bacząc na to, że przecież miałaś marzenia. Chciałaś być wolna, cieszyć się życiem, chodzić do szkoły. A nawet… Chciałaś pozostać bacza posz, czyli „dziewczynką, która żyje jak chłopiec”. Wtedy miałabyś szansę na choć namiastkę szczęścia. Chociaż wykradanego po kawałku każdego dnia, ale jednak… Odebrali ci godność, odebrali bezpieczne życie u boku matki, odebrali ci wszystko.

Jesteś tylko kobietą...

„Afgańska perła” to powieść, która wywołuje skrajne emocje. Czytelnik nie ma bowiem możliwości przejść obojętnie obok losów dwóch dziewcząt: Rahimy i Szekiby. Choć wydaje się, że z racji tego, że okresy, w których żyły dzieli niemal sto lat, przyniosły ze sobą jakieś zmiany na lepsze, to dla nich, jako kobiet, nie zmieniło się nic… Wykreowane przez autorkę postaci poznajemy dzięki naprzemiennej narracji. Stopniowo zagłębiamy się w ich historiach, mimowolnie dostrzegając analogię. Bo wszak łączy je tak wiele. Obie muszą stawić czoła codzienności, w której rządzą mężczyźni. Każda z nich nie godzi się jednak na rolę, jaka przypadła jej w udziale w patriarchalnym świecie. Gdzie kobieta nie ma prawa głosu, wyboru swojej życiowej drogi, czy walki o spuściznę po rodzicach. Gdzie stanowi jedynie obiekt, przedmiot, darmową siłę roboczą wypełniającą obowiązek żony. Upodlona, bita, będąca także ofiarą przemocy psychicznej – taka jest rzeczywistość głównych bohaterek, których losy śledzimy ze łzami w oczach. Narasta w nas złość, poczucie bezsilności i niemy sprzeciw wobec tego, co musiały znosić. Patrzymy na afgańskie zwyczaje ich oczami. Oczami pełnymi łez bezsilności w starciu z twardą męską ręką. Powieść niesie ze sobą smutną refleksję i rozczarowanie, bo nasze nadzieje na to, że choć dla jednej z nich los będzie łaskawy, nie spełniły się. Z kart książki wybrzmiewa bezbrzeżny smutek. Niemal czujemy ból istnienia tych kobiet, których codzienność przypominała piekło na ziemi. Gdzie za wszelkie objawy sprzeciwu trzeba było drogo zapłacić. I choć losy bohaterek są niezwykle przejmujące, ich historia przetykana jest także nieśmiałymi promykami nadziei, jakimi niewątpliwie było macierzyństwo, a nawet odrobina życzliwości i pomocna dłoń wyciągnięta w ich stronę.

Podsumowując:

„Afgańska perła” to piękna, ale niezwykle bolesna powieść opisująca losy afgańskich kobiet w dwóch płaszczyznach czasowych. Prawnuczka i prababcia, które żyły zdawać by się mogło w innych warunkach, które dzieliło wiele lat, a jednak łączyło niemal wszystko – obie musiały zmagać się na co dzień z analogicznymi przeciwnościami. To historia jest niczym wielowymiarowy kobierzec utkany z trudnych emocji, niesprawiedliwości, smutku, przemocy i poczucia bezsilności. Z kart powieści wyłania się przerażający obraz świata, w którym twardą ręką nieznoszącą sprzeciwu rządzą mężczyźni. W którym kobiety nie mają żadnych praw… I choć wydźwięk tej opowieści jest niezwykle poruszający i bolesny, to nie sposób nie dostrzec płomyka nadziei, który nieśmiało tli się w sercach obu kobiet. Które wciąż oczami wyobraźni widziały swoje życie zupełnie inaczej. Które miały marzenia, a tych nikt nie mógł im odebrać... Polecam!

"Afgańska perła" została napisana z czułością i intymnością – ma w sobie dużo smutku i cierpienia, ale też miłości i nadziei. To poruszająca opowieść o byciu kobietą w patriarchalnym świecie. O życiu, które jest znacznie bardziej gorzkie niż słodkie, determinacji, pragnieniu wolności i zmiany swojego przeznaczenia. I o wielu podobnych Rahimach i Szekibach, które wytrwale przecierają ścieżkę kobietom Afganistanu. Wzbudziła we mnie wiele emocji. Warto przeczytać.

Sytuacja kobiet w Afganistanie nigdy nie była dobra. Ba, kraj ten figurował na liście jako jeden z najgorzej przestrzegających prawa kobiet. Po 2001 roku, ta sytuacja poprawiła się na tyle, że kobiety mogły się uczyć i obejmować stanowiska. Niestety kilka miesięcy temu, sytuacja zmieniła się diametralnie i teraz są traktowane potwornie, bez szacunku, a wszelkie przejawy buty lub przeciwstawiania się obecnie panującym zasadom, karane są straszliwie, nawet śmiercią.

Książka Nadii Hashimi nie traktuje jednak o czasach teraźniejszych, ale przedstawiona jest z dwóch perspektyw. Czas, w którym obserwujemy losy afgańskich kobiet, sięga XIX wieku i snuje się aż do współczesności. I w żadnym z tych czasów nie były one traktowane na równi z mężczyznami. I choć powieść opowiada o przygodach i podążaniu za marzeniami, to jednak pełno w niej informacji potwornych i niesprawiedliwych porównań.

Kultura Bliskiego Wschodu jest niezwykle pasjonująca, i choć wielokrotnie boli bardziej, niż inne, to jednak czytam z zapartym tchem. Bardzo wiele w książce Hashimi mówi się o posiadaniu męskiego potomka, ale też o tym, że jeśli się to nie uda, to rodzina postrzegana jest jako słaba. Dużo tu też o tym w jaki sposób traktuje się kobiety i przede wszystkim co o nich myśli, a to już są bardzo niewygodne i bolesne tematy.

Ta książka porusza wszystkie głęboko skrywane uczucia. Począwszy od smutku, poprzez poczucie niesprawiedliwości i bezbrzeżną złość. To naciskanie na rozdrapane rany i posypywanie ich solą. To dopingowanie kobietom w męskim i przesyconym testosteronem świecie, w którym nie ma dla nich miejsca.

Powieść Hashimi drży od emocji, pachnie przyprawami, upiększa kolorami i fascynuje. Napisana jest z rozmachem i wyjątkową dbałością o szczegóły, a te skłaniają do myślenia i rozkładania wszystkich scen na czynniki pierwsze. I tylko jedno przychodzi mi do głowy po przeczytaniu tej książki:

Dla kobiet z Zachodu wolność jest prawem!

Dla kobiet afgańskich wolność to podbój!

Sytuacja kobiet w Afganistanie nigdy nie była dobra. Ba, kraj ten figurował na liście jako jeden z najgorzej przestrzegających prawa kobiet. Po 2001 roku, ta sytuacja poprawiła się na tyle, że kobiety mogły się uczyć i obejmować stanowiska. Niestety kilka miesięcy temu, sytuacja zmieniła się diametralnie i teraz są traktowane potwornie, bez szacunku, a wszelkie przejawy buty lub przeciwstawiania się obecnie panującym zasadom, karane są straszliwie, nawet śmiercią.

Książka Nadii Hashimi nie traktuje jednak o czasach teraźniejszych, ale przedstawiona jest z dwóch perspektyw. Czas, w którym obserwujemy losy afgańskich kobiet, sięga XIX wieku i snuje się aż do współczesności. I w żadnym z tych czasów nie były one traktowane na równi z mężczyznami. I choć powieść opowiada o przygodach i podążaniu za marzeniami, to jednak pełno w niej informacji potwornych i niesprawiedliwych porównań.

Kultura Bliskiego Wschodu jest niezwykle pasjonująca, i choć wielokrotnie boli bardziej, niż inne, to jednak czytam z zapartym tchem. Bardzo wiele w książce Hashimi mówi się o posiadaniu męskiego potomka, ale też o tym, że jeśli się to nie uda, to rodzina postrzegana jest jako słaba. Dużo tu też o tym w jaki sposób traktuje się kobiety i przede wszystkim co o nich myśli, a to już są bardzo niewygodne i bolesne tematy.

Ta książka porusza wszystkie głęboko skrywane uczucia. Począwszy od smutku, poprzez poczucie niesprawiedliwości i bezbrzeżną złość. To naciskanie na rozdrapane rany i posypywanie ich solą. To dopingowanie kobietom w męskim i przesyconym testosteronem świecie, w którym nie ma dla nich miejsca.

Powieść Hashimi drży od emocji, pachnie przyprawami, upiększa kolorami i fascynuje. Napisana jest z rozmachem i wyjątkową dbałością o szczegóły, a te skłaniają do myślenia i rozkładania wszystkich scen na czynniki pierwsze. I tylko jedno przychodzi mi do głowy po przeczytaniu tej książki:

Dla kobiet z Zachodu wolność jest prawem!

Dla kobiet afgańskich wolność to podbój!

Są tacy autorzy, których książki kupuję w ciemno, gdy tylko ukaże się coś nowego, opatrzonego ich nazwiskiem. Po raz pierwszy jednak zdarzyło mi się sięgnąć po powieść tylko dlatego, że na okładce umieszczono pochlebną zajawkę jednego z takich autorów, Khaleda Hosseiniego (ten od Tysiąca wspaniałych słońc). Kto jak kto, ale Hosseini to moje literackie guru w sprawach Bliskiego Wschodu i Afganistanu – skoro docenił Afgańską Perłę Nadii Hashimi, to i ja musiałam sprawdzić, co w niej takiego niezwykłego.

Wyobraźcie sobie świat, w którym córka jest dopustem bożym. A już pięć córek to bez wątpienia jedenasta plaga egipska. Świat, w którym lepiej przebrać za chłopca jedną z narodzonych w rodzinie dziewczynek, niż nie móc się poszczycić męskim potomkiem. Fakt, po jakimś czasie trzeba będzie upchnąć ją znowu w spódnicę i dać chustę na głowę, ale póki ta chwila nie nastąpi, prestiż całej rodziny wzrośnie, a każdy przyjmie naszą mistyfikację za dobrą monetę. Brzmi niewiarygodnie? Gdybym nie czytała parę lat wcześniej świetnego reportażu o „przerabianych na synów” dziewczynkach bacza posz (recenzja reportażu u Wiedźmy), nie uwierzyłabym w istnienie społeczeństwa tak uwielbiającego męskość, że jest gotowe podtrzymywać podobną farsę. Jednak podobne sytuacje mają miejsce w Afganistanie do dziś i właśnie o takim przypadku opowiada nam Hashimi w swojej niezwykłej, prowadzonej dwutorowo narracji.

Z jednej strony mamy Rahimę – narratorkę, wybraną przez rodziców na „syna”, która przez lata korzysta z przywilejów chłopca, a potem nagle zostaje wydana za mąż i odkrywa, że nawet podniesienie oczu na byłego kolegę może być zbrodnią. Z drugiej – Szekibę, pra(pra?)babkę Rahimy, oszpeconą kobietę, która zostaje stróżem haremu sułtana (wszak kobieta przebrana za mężczyznę to jednak mniejsze ryzyko dla kochanek władcy, niż prawdziwy, męski strażnik). I choć życia obu kobiet dzieli stulecie, a ich historie są na pozór całkowicie różne, to Hashimi przeplata je w misterny sposób, dzięki czemu fantastyczną całość i angażują czytelnika w równym stopniu.

Najbardziej niezwykłym elementem Afgańskiej perły jest jednak sama wizja Afganistanu – za czasów Szekiby na tron trafia królowa Soraja, od której w Afganistanie rozpoczął się proces równouprawnienia kobiet (lata 20. ubiegłego stulecia). Jak to możliwe, że po „rewolucji” Talibów jej praprawnuczka pozbawiona jest jakichkolwiek praw? Równoległe prowadzenie wątków podkreśla jeszcze mocniej kontrast między pięknym, rozwijającym się Afganistanem początku XX wieku a krajem, którym stał się zaledwie kilkadziesiąt lat później. Jednocześnie ze stron powieści przebija niesamowite piękno i głęboka miłość do tego zagubionego wśród pustyń miejsca.

Afgańska perła to opowieść o walce o własne prawa, o absurdach patriarchalnego, zamkniętego środowiska, w którym nawet mur między sąsiednimi domami jest granicą nie do przebycia dla kobiety, której nie asystuje męski opiekun. Jednocześnie, co ciekawe, nie znajdziemy tu ani odrobiny agresywnego feminizmu ani propagandowych tekstów, którymi tak szczodrze epatują podobne książki, a całokształt jest zaskakująco obiektywny i pozbawiony przesadzonych „filtrów kulturowych”. Mieszanka wybuchowa i poruszająca – i... tak, niemalże na miarę Hosseiniego. Polecam z czystym sumieniem jako naprawdę mocną, dobrze napisaną obyczajówkę w afgańskich klimatach.

Są książki, które poruszają mnie dogłębnie, nie dają o sobie zapomnieć i zmuszają do refleksji.Do tego typu lektur zaliczyć można niedawno wydaną przez niedawno powstałe Wydawnictwo Kobiece książka „Afgańska perła”, autorstwa Nadii Hashimi . Początkowo zaciekawiła mnie okładka i krótki opis, jednak nie sądziłam, że w środku czeka na mnie tak wzruszająca i życiowa opowieść... Jest Kabul, 2007 rok. Rahima i jej siostry tylko sporadycznie mogą uczęszczać do szkoły i rzadko wychodzą z domu. Nie mają braci, a ich ojciec jest uzależniony od narkotyków. Jedyną nadzieję pokładają w pradawnym zwyczaju zwanym bacza posz, polegającym na przebieraniu się dziewczynki za chłopca. Rahima nie ma braci, więc siłą rzeczy musi ciężko pracować i pomagać w domu. Mama bohaterki pewnego dnia postanawia, że Rahima od tej pory będzie Rahimem - dziewczyną przebraną za chłopca. Początkowo Rahimie ten stan rzeczy odpowiadał, gdyż mogła się cieszyć wolnością oaz przywilejami, które w afgańskiej rzeczywistości są dane tylko płci męskiej. Jednak nadchodzi moment, gdy Rahima ma być wydana za mąż... Drugą bohaterką "Afgańskiej perły" jest przodkini Rahimy-Szekiba. Mała Szekiba wcześnie traci matkę oraz całe rodzeństwo. Dziewczynka doświadczona zjawiska śmierci, ale i kalectwa. W dzieciństwie została poparzona gorącym olejem, przez co połowę jej twarzy pokrywały szpetne blizny. Szekiba mieszka tylko z ojcem i musi ciężko pracować w gospodarstwie. Dziewczyna zatraca swoją kobiecość i staje się synem dla swojego ojca. Ojciec odchodzi, a Szekiba zamieszakuje z rodziną ojca, która ją upokarza ją na każdym kroku. Szekiba traktowana jak chłopak z całych sił pracuje ... Jestem pod wrażeniem "Afgańskiej perły". Prawdziwość bije po oczach, wyciska łzy, zmusza do licznych refleksji. W pozycji tej emocje bombardują czytelnika na każdym kroku. Nie można być obojętnym wobec dramat jaki spotkał Rahime i Szekibę. To co się im przydarzyło oraz konsekwencje tego czynu będą bowiem odczuwalne przez całe ich życie. Książka świetnie pokazuje do czego może doprowadzić obyczajowość oraz zwyczaje Muzułmanów. Zagłębianie się w psychikę obu bohaterek nie należało do łatwych i przyjemnych zadań, ale pozwoliło zobaczyć, poczuć, zrozumieć ich osobowość i to, jak odbierają rzeczywistość. „Afgańska perła” Natii Hashimi to książka szokująca. Od początku do końca ma się świadomość, że historia wykreowana przez autorkę jest losem tysięcy kobiet w krajach muzułmańskich, więc jej przesłanie odbiera się znacznie mocniej i boleśniej. Jest to historia o trudnym dzieciństwie, niełatwych relacjach międzyludzkich, poczuciu winy i wybaczeniu sobie i innym doznanych krzywd. Polecam serdecznie wszystkim ceniącym życiowe, prawdziwe aż do szpiku kości książki. Z pewnością się nie zawiedziecie. Polecam

"Przez życie przechodzą tajfuny, które przewracają wszystko do góry nogami. Jednak zawsze musisz wstać i zebrać siły, bo kolejna burza może się czaić tuż za rogiem."

Niesamowita powieść, kiedy tylko zacznie się ją czytać natychmiast z coraz większym zainteresowaniem zagłębiamy się w jej świat. Tak bardzo ludzka, nasycona emocjami, poruszająca najczulsze struny naszego serca. Jestem pod ogromnym wrażeniem nie tylko opowiadanych w niej historii, ale również warsztatem pisarskim i umiejętnością nawiązania niezwykłego porozumienia autorki z czytelnikiem. Absolutnie nie żałuję, że zarwałam przez nią noc, nie potrafiąc zdecydować się na przerwanie zagłębiania się w fascynujących opowieściach o walce kobiet w afgańskim społeczeństwie. Ze stron książki przebija wiele cierpienia, smutku, bólu, bezsilności, rozgoryczenia i zawiedzionych nadziei, ale również wiary, determinacji i siły w obronie godności kobiety, choćby w tym najmniejszym, jednostkowym wymiarze. Autorka przybliża nam tradycje, zwyczaje, kulturę, nieco religii i historii tego kraju. Oprócz głównych bohaterek, wyrazistych i przekonywujących, zachwyciła mnie postać Chali Szaimy, kobiety o niezwykle silnej osobowości, pomimo kalectwa i osamotnienia, starającej się przekazać jak najwięcej wewnętrznej siły i ducha walki kobietom w jej rodzinie, próbującej choć częściowo przeciwstawiać się decyzjom mężczyzn. "Afgańska perła" to silnie wciągająca podróż czytelnicza, wypełniona wzruszeniem i ponurym obrazem realiów życia afgańskich kobiet, pozostawiająca w nas trwały ślad swojej obecności.

Z ogromnym zainteresowaniem śledzimy burzliwe i bolesne losy Szekiby i Rahimy. Pomimo, że dzielą je pokolenia, to jednak otrzymujemy potwierdzenie, że przez ponad wiek brutalne oblicze afgańskiej tradycji nie straciło na znaczeniu. Kobiety spotyka okrucieństwo ze strony mężczyzn, ich matek i wcześniejszych żon, umniejszane jest znaczenie dziewczynek w rodzinie, drastycznie ogranicza się ich dostęp do edukacji, nie wspominając już o możliwości realizowania się według własnych pragnień i marzeń. Scenariusze życia Rahimy i jej praprababki mocno pokrywają się w kolejnych etapach życia, tak jakbyśmy mieli efekt powielania się podobnych wydarzeń, niemal takich samych sytuacji, zakazów, ograniczeń, zagrożeń, niebezpieczeństw, wręcz walki o życie. Dlaczego dopiero przebierając się za chłopca dziewczynka znajduje uznanie w oczach ojca, dostaje namiastkę wolności i swobody? Jak wielkie trzeba mieć w sobie pokłady siły i odwagi, aby próbować przeciwstawić się rzucanym przez los barierom i ograniczeniom, z narażeniem życia wyrwać się przypisanym rolom, odseparować od toksycznych relacji i próbować odmienić swoje przeznaczenie? Ile cierpienia i bólu są w stanie przyjąć kobiety, aby odciąć się od trujących rodzinnych korzeni? Jak bardzo ich poświęcenie i oddanie mogą służyć w walce o lepsze jutro dla kolejnych pokoleń afgańskich kobiet? Czy w ich sytuacji możliwa jest jakakolwiek pożądana zmiana o trwałym podłożu i jak długi czas miałby zająć ten proces?

[Adres usunięty]

W opowieści poznajemy dwie główne bohaterki - Rahime i Szekibe. Pomimo, że ich losy dzieli ponad sto lat, to wiodą bardzo podobne życie. Możemy to bezpośrednio obserwować, ponieważ autorką wprowadziła ciekawy i niezwykle pomocny zabieg - możemy czytać równolegle o losach dwóch różnych kobiet, Rozdziały się przeplatają i każdy jest poświęcony kolejnej z nich. Jesteśmy dokładnie w tym samym miejscu życia dwóch zupełnie innych, lecz walczących o to samo kobiet.

Powszechnie wiadomo, że kobiety w tamtych krajach taktowane są koszmarnie. Są wyłącznie po to, aby rodzić synów i opiekować się domem. Mężczyźni ich nie doceniają, a one nie mają praktycznie żadnych praw. Tematyka na książkę dość ciekawa i bardzo prawdziwa, lecz chwilami wręcz przerażająco czyta się o różnych sytuacjach zachodzących w tamtym środowisku. Jednakże bohaterki powieści "Afgańska perła" wpadły na pewien sposób, który staje się coraz bardziej znany w ich życiu. Przebierają się za mężczyzn, co fachowo nazywane jest bacza posz.

Nigdy nie słyszałam o takim sposobie radzenia sobie z codziennością i z brakiem praw do czegokolwiek, jednak bohaterki ciekawie pokazały cały zabieg. Wystarczy ściąć włosy, ubrać się jak mężczyzna oraz zmienić swoje imię, aby stać się osobą poważaną i z pełnią praw. Wystarczy tak mały krok, aby stać się szanowanym człowiekiem i mieć zupełną swobodę i wolność życia. Obie bohaterki decydują się na podobny krok, pomimo, że żyją w nieco innych czasach. Brak praw dla kobiet zostaje niestety niezmienny.

"Wiesz, co mówi się na temat ludzkiej duszy? Że jest twardsza niż kamień i jednocześnie bardziej delikatna niż płatki kwiatów."

Pewien czas temu czytałam powieść o podobnej tematyce, jednak myślę, że "Afgańska perła" jest znacznie lepsza. Przedstawia czasy bardziej współczesne oraz ukazuje nam przeplatające się wydarzenia w odległości stu lat. To dobitnie ukazuje brak rozwoju w niektórych krajach, które na przestrzeni czasu są w dalszym ciągu zacofane i nie wyznają żadnych zasad moralnych. Wspaniale i dokładnie odzwierciedla tamtejsze realia oraz pozwala poznać życie tamtejszych społeczeństw.

[Adres usunięty]

[Adres usunięty]

Słyszałam o tym, jak traktowane są Afgańskie kobiety. Słyszałam o poniżaniu, gwałceniu oraz traktowaniu, ale żadne z tych słów nie przygotowało mnie na dawkę takiego szoku. Mimo, że głównymi bohaterkami naszej powieści jest Rahima i Szekiba, czyli duch teraźniejszości i przeszłości, w międzyczasie poznajemy również inne dziewczyny, dotknięte ręką złego przeznaczenia. Ich historie są obrazem Afganistanu, kraju, w którym rządzą mężczyźni. Fabuła skupia się na ich przemianach, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Nawet nie przypuszczałam, że jakakolwiek kobieta ma zamiar zmienić się w faceta. Każda z nas jest piękna, czy to od wewnątrz, czy zewnątrz, i żadna nie powinna chcieć przeobrazić się w mężczyznę z własnej woli. Jednak w tej historii przekonamy się, że to dla niektórych marzenie. Mężczyźni są wolni, mogą dysponować czasem wolnym i robić to, co im się podoba. Rządzą. Rządzą sobą, swoimi rodzinami i losem pozostałych. Kobiety są zaś niewolnicami własnego losu...

,,Kabul, rok 2007. Rahima i jej siostry tylko sporadycznie mogą uczęszczać do szkoły i rzadko wychodzą z domu. Nie mają braci, a ich ojciec jest uzależniony od narkotyków. Jedyną nadzieję na zmianę swojej sytuacji kobiety pokładają w pradawnym zwyczaju przebierania się za chłopca, tak zwanym bacza posz.

Wkrótce Rahima zaczyna udawać mężczyznę. Szybko zyskuje wolność i swobodę, o jakich przedtem nawet nie śniła. Jej życie zmienia się nie do poznania. Blisko sto lat wcześniej podobnie postąpiła jej prababka Szekiba i dzięki temu przeniosła się z małej, afgańskiej wioski do przepięknego kabulskiego pałacu, pełnego przepychu oraz intryg.

Jak bardzo różni się los afgańskich chłopców od życia dziewcząt? Czy od ponad stulecia sytuacja się nie zmieniła? Czy czas stanął dla nich w miejscu?"

Gdy zaczęłam czytać tę pozycję, nie bardzo wiedziałam, jak nastawić swoje myślenie. Zapoznawałam się z dojmującą historią, która poruszyła nie tylko moje serce, ale również i myśli.

Pokazane są marzenia, które w Afganistanie są trudne do realizacji. Walka z sobą samą, walka ze światem, który jest tylko po stronie płci męskiej. Brutalne traktowania fizyczne i psychiczne są akceptowane w ich świecie od wieków.

Najbardziej podobała mi się siła i determinacja głównych bohaterek. Obie przeżyły praktycznie to samo, bo niewiele zmieniło się przez ten wiek. To naprawdę intrygujące i potworne zarazem, że w XXI wieku możemy się przekonać, że równouprawnienie jest tylko snem. To, że kobiety są z góry, od urodzenia, traktowane jak przedmiot realizujący zamierzenia i zachciewajki mężczyzn, jest dla nich normą. To dla nich normalne przeznaczenie. Nie starają się je zmienić, nawet obawiają się swoich myśli biegnące tym torem. Żyją po to, aby usługiwać swoim mężom, a nie po to, aby żyć.

Ta historia pozostaje długo w pamięci. Walka między sobą a islamskim światem toczy się, przekazując czytelnikom sporą dawkę emocji. Trzyma w napięciu do samego końca. Nasz żołądek kurczy się pod wpływem wydarzeń, które zabiera nas ze sobą Autorka.

Interesującym zjawiskiem jest bacza posz, czyli zmiana dziewczynki w chłopca. Niekiedy jest tak, że w rodzinie rodzą się same dziewczynki - jak w przypadku Rahimy - a już same to zdarzenie jest niemile widziane okiem społeczeństwa. Synowie są jak królowie, więc jeśli nie pojawia się syn, mężowie mogą znaleźć sobie inną, kolejną żonę, ewentualnie zmienić swoją córkę w bacza posz. Ku mojemu zdziwieniu naprawdę są traktowani jak płeć męska. Mają swoje zdanie, nie przejmują obowiązków kobiet, choć każdy wie, że za krótką fryzurą i ubiorem kryje się dziewczyna. Latają za piłką, mogą żądać od swoich matek to, co ojciec. Targują się, pracują i żyją w lepszym świetle.

Ale i tak nie trwa to wystarczająco długo...

Niejednokrotnie łamało mi się serce. Przejmująca historia jest naprawdę godna przeczytania i zapamiętania. Choć niezbyt interesowałam się krajami islamskimi, dzisiaj zaczynam widzieć ich świat innymi oczami. Współczuję, podziwiam i mocno wierzę, aby zmieniła się ich sytuacja. Choć te kobiety naprawdę nie mają czym się szczycić, podziwiam ich moc, siłę i energię. Wierzę w przeznaczenie, ale nie w takie, jakie dane mi było przeczytać na kartkach papieru ,,Afgańskiej Perły". Sama nie poradziłabym sobie z taką sytuacją.

Traktowanie żon jest szokujące. W naszym społeczeństwie można zauważyć wielu katów, ale tutaj to po prostu przerasta wszelką granicę. Kobieta to nie istota ludzka, a jedynie praczka, kucharka i przedmiot rodzący dzieci. Nie ma prawa głosu, choć jeśli już jest w podeszłym wieku, może rządzić rodziną, jak to jest w przypadku babć. Niektóre traktowanie napawało mnie gniewem i niepokojem. W tym przypadku cieszę się, że żyję w wolnym kraju, gdzie kobiety mają tyle samo praw, co mężczyźni. Cieszmy się tym, bo przez tę książkę wsiąkniemy w ciało głównych bohaterek i poczujemy to, co one. Zniewagę, podłość i dyskryminację.

,,Afgańska Perła" jest to książka o sile, przeznaczeniu i odwadze kobiet, które starają się wszelkimi siłami zmienić bieg swojego losu. Polecam ją każdemu, kto lubi dużą dawkę emocji. Ta książka zmieni Wasze myślenie i nastawienie. Przeniesie Was do świata, który jest jednocześnie tak daleko, a zarazem tak blisko.

Ocena: 5 /6

Książka, która od samego początku budziła mój kategoryczny sprzeciw. Nie pojmuję tej kultury, nie rozumiem postępowania tamtejszych mężczyzn i płaczę nad losem tamtejszych kobiet. Przecież takie życie nie ma najmniejszego sensu - tak powie każdy Europejczyk, któremu zasady Koranu i Islamu są obce. Z drugiej strony powieść "Afgańska perła" jest tak napisana, że pomimo buntu czytelnik chce wiedzieć co działo się dalej, jak bohaterki poradziły sobie w tym brutalnym świecie.

Rahima i Szekiba to dwie kobiety mieszkające w Afganistanie. Pierwszą poznajemy Rahimę i jej rodzinę: potulną matkę, wybuchowego ojca i siostry. Fakt posiadania samych córek wyprowadza ojca z równowagi i jest na tyle deprymujący, że matka Rahimy podejmuje ważną decyzję - Rahima zostaje przebrana za chłopca i odtąd ma pełnić w rodzinie rolę syna. Dziewczynka w tym kraju to przekleństwo, ciężar i kara zesłana przez Allaha. Z Rahimy powstaje Rahim, który jest szczęśliwy że może chodzić do szkoły i cieszyć się rzeczami, które dla dziewczynek w Afganistanie nie są dostępne. Rahima zmienia się nie do poznania, a zmiana ta ma wpływ na całe jej dalsze życie. Rodzina Rahimy kilka pokoleń wcześniej przeżyła już podobną historię. Mała Szekiba w dzieciństwie została poparzona wrzątkiem, który zniszczył skórę na połowie twarzy. Dziewczynka od czasu wypadku staje się wyrzutkiem, a jej rodzina coraz bardziej zamyka się w sobie. Kiedy wskutek choroby umiera matka i trójka rodzeństwa, Szekiba zostaje sama z ojcem. Samotność powoduje, że ojciec jest coraz bardziej niedołężny, a role pomiędzy nim a Szekibą stopniowo się odwracają. W końcu to Ona staje się mężczyzną w tym domu. Kiedy umiera ojciec Szekiba zaczyna pracować dla rodziny. Niestety traktowana jest strasznie, a jej samotność jest ogromna. Los Rahimy i Szekiby paradoksalnie wzmacnia siłę i wolę przetrwania naszych bohaterek. Stają się mocne i stanowcze ale niestety wciąż zależne od mężczyzn i bezdusznych członków klanów. Rahima zostaje wydana za mąż za dojrzałego mężczyznę i zaczyna się piekło. Szekiba również nie ma łatwo - brzydka i okaleczona traktowana jest jak narzędzie do pracy. I pracuje - ponad swoje siły.

Straszna książka zwłaszcza wówczas, kiedy czytelnik zda sobie sprawę, że w tym kraju od setek lat nic się nie zmieniło. Kobiety są niczym, ich los jest całkowicie zależny od mężczyzn, którzy traktują je bardzo brutalnie. Nieposłuszeństwo jest surowo karane, kobieta żyje właściwie tylko po to, aby służyć mężczyźnie i być mu uległą.

W książce zaskoczyła mnie forma przekazu. Historia straszna, brutalna i niemieszcząca się w moich granicach moralności płynie przez kartki książki bardzo lekko i płynnie. Tym sposobem autorka wzmaga w czytelniku poczucie zupełnego oderwania od tamtejszej kultury. A przecież to się dzieje! W XXI wieku zupełnie niedaleko od Europy leży Afganistan. Kraj, w którym wszystkie okropieństwa tej kultury urzeczywistniają się w najgorszej postaci. Kraj w którym kobiety są nikim. Kraj który jest domem i kolebką Talibów... Straszne.

"Afgańska Perła" to książka porażająca ... chyba głównie prawdą. Duża ilość dialogów i prosty język powodują, że książkę pomimo jej objętości czyta się szybko i łatwo. Dramat bohaterek ich upór w dążeniu do celu jest godny podziwu. Tylko jak walczyć kiedy cały świat - nawet najbliżsi - są przeciwko Tobie? Piękna książka pozostająca w sercu na długi długi czas.

Nadia Hashimi jest autorką Afgańskiej perły. To powieść, którą proponuje wydawnictwo Kobiece.

Rahima mieszka z rodzicami i siostrami. Dziewczynki nie chodzą do szkoły, bo ojciec, który odurza się opium, nie chce o tym słyszeć. Poza tym często zaczepiają ich chłopcy, co jest skandaliczne. Matka jest podporządkowana ojcu, dlatego nie nalega na zmianę. Jednak pewnego dnia postanawia, że Rahima będzie bacza posz. Dziewczynka przebiera się za chłopca, dostaje nowe imię, zachowuje się jak mężczyzna. Może nawet chodzić do szkoły. Ojciec jest szczęśliwy, że ma syna, a matka może część zadań przekazać Rahimowi. Pomysł nie jest nowy, w rodzinie Rahimy już kiedyś się to przytrafiło, o czym przypomina ciotka dziewczynki w opowieściach o Szekibie, babce, która nie miała łatwego życia. W dzieciństwie uległa wypadkowi, który ją oszpecił, przez co była poniżana i niekochana.

Dwie narracje w powieści prowadzą dwie historie. Pierwszoosobowa należy do Rahimy, która żyje w czasach obecnych. Śledzimy jej życie, dojrzewanie, zmiany jej charakteru. Zdarzają się przeskoki w czasie, skróty, nie wszystko jest opisywane dzień po dniu. Jednak historia jest prowadzona płynnie i niesamowicie interesująco. Drugi narrator, trzecioosobowy, opisuje życie Szekiby. Jest z nią w każdym momencie, dlatego wiemy tylko to, co związane z dziewczyną. Podsłuchuje z nią, obserwuje, nie śledzi innych osób i historii – wie tyle, co Szekiba.

Dwie główne bohaterki łączy wiele. Są silne, chociaż zdezorientowane tym, co się wokół nich dzieje. Nie mają zbyt wiele oparcia w rodzinie. Zdarza się, że ktoś jest dla nich serdeczny, ale nie trwa to długo. Obie są skazane na życie niemal w pojedynkę – Szekiba za to, jak wygląda, Rahima najpierw jako chłopiec jest zupełnie odsunięta od sióstr, zmienia się, a gdy znowu jest dziewczynką, zostaje wydana za mąż, nie może podjąć żadnej decyzji o swoim życiu. Obie bohaterki są sympatyczne, wzbudzają w czytelniku pozytywne emocje.

Historia jest ciekawa, lecz niełatwa. Pokazuje traktowanie kobiet w krajach arabskich. Młode dziewczyny są wydawane za mąż w wieku zaledwie 12-15 lat, rodzą dzieci, przez co miewają problemy ze zdrowiem i są podporządkowane mężczyznom. Życie Rahimy przypomina to, które wiodła jej babka. Przez wiele lat niektóre kwestie nie uległy zmianie.

Gdy czyta się historię Rahimy, nie można przejść obojętnie wobec tego, co przeżyła. Nieraz ogarniał mnie smutek, złość, byłam zaskoczona. To wszystko dlatego, że żyjemy w innej kulturze i trudno nam zrozumieć to, co dzieje się w krajach arabskich.

Powieść napisana jest w bardzo dobry sposób. Język nie jest skomplikowany, pojawiają się w nim zwroty obcojęzyczne, które wplata się w wypowiedzi, ale nie przeszkadzają w odbiorze opowieści. Każde zdanie przenosi nas jednak w zupełnie inny klimat, buduje atmosferę krajów wschodnich, sprawia, że się wciągamy.

Trudno pisać o tej książce. Jest poruszająca. Znam odrobinę realia tych krajów, bo uczyłam się o nich na studiach. Jednak relacja osoby, która to przeżywa, chociażby jako bohater literacki wykreowany przez autora, zawsze mnie zaskakuje. Pokazuje różnice, sprawia, że zaczynam się zastanawiać, czy w ogóle mam prawo narzekać na cokolwiek. Poza tym jestem zachwycona stylem autorki. Nie można się od niego oderwać, choć nie jest to lekka, pozytywna opowieść.

Polecam tym, którzy szukają literatury kobiecej na wysokim poziomie. Problemy kobiet z krajów arabskich nie są tabu, jednak pokazanie ich w powieści może zaskoczyć. Czasem odnosiłam wrażenie, że bohaterki były pogodzone ze swoim losem, co bolało mnie najbardziej. To książka, która wywołuje emocje, jest nimi przesiąknięta. Naprawdę warto po nią sięgnąć.

Nie dziwi mnie fakt, że dwie główne bohaterki powieści Rahima i Szekiba postanowiły, pomimo bólu i poniżeń, zmienić swoje nasib, swoje przeznaczenie. Obu gorąco kibicowałam, płakałam wraz z nimi, zaciskałam pięści ze złości, że zostały tak okrutnie potraktowane przez los i mężczyzn. Często traktowane jak przedmioty. Wraz z nimi czułam żal, gorycz, wstyd, ból, rozczarowanie, strach i cierpienie. Każda z nich miała inne życie, każdą spotkało coś innego, każda otrzymywała inne kary i nagrody, ale każda w męskim przebraniu upatrywała odmiany swojego losu. Na ile im się to udało? Czy miały dość siły i odwagi, by postawić pierwszy krok? Tego nie zdradzę, ale gwarantuję Wam doskonałą lekturę. Znajdziecie w niej mnóstwo emocji, które są jakże potrzebne podczas czytania a gdy nami targają, są wręcz wyznacznikiem wysokiego poziomu książki.

Opowiedziałam Wam zaledwie ułamek życia Rahimy i Szekiby a przecież to co najważniejsze w tej książce, nastąpiło później. Jednak nie chcę opisywać tego, co już uczyniła Nadia Hashimi, w jej słowach jest wszystko. Po prostu sięgnij i przeżyj to co ja. Poznaj życie, myśli przeżycia typowych - a może nie tak do końca - afgańskich kobiet. Daj się zaskoczyć pomysłom autorki.

Powieść tak mnie wciągnęła, że nawet drobne niedociągnięcia korektorskie nie robiły na mnie wrażenia. Właściwie nie mogę skrytykować ani stylu ani języka, opisów czy dialogów - wszystko jest we właściwych proporcjach i doskonale się czyta poszczególne rozdziały (nawet opisy nie są nudne a wzbudzają zainteresowanie i ciekawość). Jedynie nieco większa czcionka dałaby mi większy komfort czytania.

Podsumowując raz jeszcze zachęcam do lektury, bowiem "Afgańska perła" to perełka literatury, która opowiada o ciężkim losie islamskich kobiet. Główne bohaterki stały się ogromnie mi bliskie i całą sobą przeżywałam każdy ich kolejny dzień. Przejęłam się tym, co zastałam na kartach książki i jestem pełna podziwu dla bohaterek - że nie godziły się biernie na to, co dawał im los. Powieść intryguje, interesuje, ale i potrząsa czytelnikiem. Polecam!

całość recenzji: [Adres usunięty]

Kiedy poznajemy Rahimę jest dziewczynką, która żyje w afgańskiej rodzinie. Ojciec od zawsze pragnął mieć syna, lecz Allah niestety nie dał mu tego szczęścia. W zamian obdarzył go pięcioma córkami. Nie było im łatwo. Wszystkimi sprawami organizacyjnymi musiała zajmować się matka, ponieważ ojciec był uzależniony od opium. Kobieta powzięła często spotykany krok w afgańskich domach, a mianowicie zrobiła z Rahimy bacza posz – dziewczynkę udającą chłopca, po to aby rodzinie żyło się lepiej. Nie mogło to jednak trwać długo, bo dziewczęta z dużych afgańskich rodzin muszą szybko wyjść za mąż, po to aby jak najszybciej odciążyć rodziców. Tak też stało się u Rahimy, ona i jej dwie siostry zostały wydane za mąż w bardzo młodym wieku – Rahima miała dopiero trzynaście lat kiedy wyszła za prawie pięć razy starszego od niej mężczyznę. Perypetie przeplatają się z życiem prapraprababki Rahimy – Szekiby. Przeżycia dwóch kobiet są bardzo podobne, czasem takie same. Zobaczcie sami jak rozwinie się życie młodziutkiej żony. Dodam tylko, że nie została ona pierwszą żoną Abdula Chaliqa. Mężczyźni w Islamie mogą mieć aż cztery żony. Co do relacji między nimi, możemy się tylko domyślać jak bardzo są one złe.

Muszę powiedzieć, że książkę czyta się niesamowicie szybko i niesamowicie dobrze. Już od samego początku zaprzyjaźniamy się z młodą Rahimą i później towarzyszymy jej przez kawałek życia. Sama kiedy czytałam książkę, aż nie mogłam uwierzyć w rzeczy, które zostały tam opisane, w to jak traktuje się tam kobiety, jakie mają ograniczenia, prawa (a właściwie to jakich praw nie mają). Oczywiście nie wolno faworyzować żadnej religii, lecz to co dzieje się w Afganistanie w małych miasteczkach czy wioskach, jest wprost nie do pomyślenia. W większych miastach możemy zaobserwować już większą cywilizację.

W książce jest mnóstwo dialogów, które pozwalają nam jeszcze lepiej poznać bohaterów. Opisy jeżeli już są, to ubrane w taki sposób, że czytamy to z miłą chęcią i ciekawością. Książka zawiera 469 stron, lecz chciałabym Was bardzo prosić, abyście się takiej ilości stron nie bali. Sama przeczytałam tę książkę w dwa dni – to najlepszy dowód na to jak jest wciągająca i jak się ją czyta.

Oczywiście ta część którą Wam tutaj streściłam, to tylko malutki ułamek z życia Rahimy, a właściwie to sam początek. Późniejsze jej perypetie są o wiele bardziej zawiłe.

Komu polecam: szczególnie kobietom, ta książka poruszy Wasze serca, ale i pozwoli się zapoznać z tamtejszą kulturą. Doceńmy też to co mamy i jakie prawa posiadają w Europie kobiety. To niesamowite jak łatwo można nas zdominować i sprowadzić prawie do rangi przedmiotu.

Moja ocena: 10/10

Polecamy, zespół [Adres usunięty]

W opowieści poznajemy dwie główne bohaterki - Rahime i Szekibe. Pomimo, że ich losy dzieli ponad sto lat, to wiodą bardzo podobne życie. Możemy to bezpośrednio obserwować, ponieważ autorką wprowadziła ciekawy i niezwykle pomocny zabieg - możemy czytać równolegle o losach dwóch różnych kobiet, Rozdziały się przeplatają i każdy jest poświęcony kolejnej z nich. Jesteśmy dokładnie w tym samym miejscu życia dwóch zupełnie innych, lecz walczących o to samo kobiet.

Powszechnie wiadomo, że kobiety w tamtych krajach taktowane są koszmarnie. Są wyłącznie po to, aby rodzić synów i opiekować się domem. Mężczyźni ich nie doceniają, a one nie mają praktycznie żadnych praw. Tematyka na książkę dość ciekawa i bardzo prawdziwa, lecz chwilami wręcz przerażająco czyta się o różnych sytuacjach zachodzących w tamtym środowisku. Jednakże bohaterki powieści "Afgańska perła" wpadły na pewien sposób, który staje się coraz bardziej znany w ich życiu. Przebierają się za mężczyzn, co fachowo nazywane jest bacza posz.

Nigdy nie słyszałam o takim sposobie radzenia sobie z codziennością i z brakiem praw do czegokolwiek, jednak bohaterki ciekawie pokazały cały zabieg. Wystarczy ściąć włosy, ubrać się jak mężczyzna oraz zmienić swoje imię, aby stać się osobą poważaną i z pełnią praw. Wystarczy tak mały krok, aby stać się szanowanym człowiekiem i mieć zupełną swobodę i wolność życia. Obie bohaterki decydują się na podobny krok, pomimo, że żyją w nieco innych czasach. Brak praw dla kobiet zostaje niestety niezmienny.

"Wiesz, co mówi się na temat ludzkiej duszy? Że jest twardsza niż kamień i jednocześnie bardziej delikatna niż płatki kwiatów."

Pewien czas temu czytałam powieść o podobnej tematyce, jednak myślę, że "Afgańska perła" jest znacznie lepsza. Przedstawia czasy bardziej współczesne oraz ukazuje nam przeplatające się wydarzenia w odległości stu lat. To dobitnie ukazuje brak rozwoju w niektórych krajach, które na przestrzeni czasu są w dalszym ciągu zacofane i nie wyznają żadnych zasad moralnych. Wspaniale i dokładnie odzwierciedla tamtejsze realia oraz pozwala poznać życie tamtejszych społeczeństw.

[Adres usunięty]