W pracy ukazano działalności harcerskich środowisk niepokornych (działających jawnie, niezależnie od władz i wbrew statutowi organizacji w ramach ZHP) i niezależnych (podejmujących jawne działania harcerskie i skautowe poza ZHP), na przestrzeni lat 1980-1990 w Polsce. Rozprawa podejmuje próbę pełnego odtworzenia najważniejszych wydarzeń, ustalenia rzeczywistych struktur, form podjętej działalności oraz inicjatorów, liderów poszczególnych środowisk i wybranych przez te struktury władz krajowych. Opisuje także etapy kształtujących się relacji niepokornych i niezależnych z opozycją (np. NSZZ Solidarność) i szczegółowo z Kościołem katolickim. Podejmuje ocenę zagadnienia opisu i strategii działań komunistów wobec nielegalnej działalności harcerskiej w stanie wojennym i w okresie późniejszym, aż po okrągły stół i nowelizację prawa o stowarzyszeniach (marzec 1990 r.) w oparciu o nieznane dotąd archiwalia. Ustala też wzajemne relacje międzyśrodowiskowe niepokornych i niezależnych oraz ich strategię wobec oficjalnego krajowego ZHP, a także władz Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju (z siedzibą władz w Londynie) i światowego skautingu. Opisuje także pionierską działalność tych struktur wobec Polaków żyjących w ZSRR i ich pomoc w odrodzeniu się polskiego harcerstwa na Litwie, Łotwie, Białorusi i Ukrainie. Jej treść oparta jest głównie na archiwaliach krajowych i zagranicznych, wielu relacjach osobowych, prasie drugiego obiegu i wydawnictwach oficjalnych.
Posiadane przez nas egzemplarze mają zarysowane okładki
Rytm 2007, ISBN: 978-83-7399-251-1, 170x245, 552 s., oprawa twarda
Walka o kształt harcerstwa w Polsce 1980-1990 Adam F. Baran
