“Takie układy” to pierwszy wydany od 40 lat zbiór reportaży Teresy Torańskiej, który zainteresuje wszystkich wielbicieli dziennikarstwa z dawnych lat.
Dziennikarka zaprezentowała nam obraz PRL-u lat 70. i 80., opowiadając historie z punktu widzenia zwykłych, szarych ludzi. Ludzi, którzy by zapracować na godny żywot, musieli wywiązywać się sumiennie z powierzonych zadań. Ludzi bezradnych w obliczu surowych odgórnych decyzji. Ludzi często niemających żadnej pomocy. Ze wstępu dowiadujemy się, że Teresa Torańska to przede wszystkim świetna słuchaczka. Uważnie chłonęła każde słowo wypływające z ust swych informatorów, z determinacją domagając się kolejnych wyjaśnień. Mimo że często nie mogła interweniować, schowana w szafie dyrektora PGR-u, kiedy tylko miała okazję wkroczyć do akcji, robiła to bez wahania. Tam, gdzie prosty człowiek zaznawał krzywdy, ona niestrudzenie i uparcie wędrowała po kolejnych szczeblach, by poznać całą prawdę.
Teresa Torańska to wybitna polska dziennikarka i pisarka. Współpracowała z tygodnikiem “Kultura”, później z paryską “Kulturą”, przez wiele lat pisała dla “Gazety Wyborczej”. Miała na swoim koncie również talk-show w TVP 2 pod tytułem “Teraz Wy” i cykl programów telewizyjnych, takich jak “Władza” oraz “Powtórka z PRL-u”. To autorka książek “Oni”, “My”, “Byli”, “Są” oraz “Śmierć spóźnia się o minutę”. Książka “Oni”, zawierająca wywiady z byłymi komunistycznymi decydentami i dygnitarzami na temat ich oceny dokonań socjalizmu w Polsce, zapewniła jej nagrodę podziemnej Solidarności oraz Nagrodę Polskiego Klubu PEN Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego. Jej rozmowa z Wojciechem Jaruzelskim została nagrodzona Nagrodą im. Barbary Łopieńskiej za najlepszy wywiad prasowy.
W roku 2013 Teresa Torańska zmarła na raka płuc i została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Została pośmiertnie odznaczona przez ówczesnego prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla rozwoju polskiego dziennikarstwa i szczególne osiągnięcia w pracy publicystycznej upowszechniającej wiedzę o najnowszej historii Polski”. Order został złożony na ręce Leszka Sankowskiego, wdowca po zmarłej dziennikarce.
Ze wstępu Małgorzaty Szejnert
Torańska przede wszystkim słucha. Bardzo uważnie. Schowana w szafie dyrektora PGR-u Mileszewy nie może się wtrącać do akcji, ale w innych sytuacjach robi to gorliwie. Domaga się od swych informatorów kolejnych wyjaśnień. Jest niestrudzona w wędrówkach po różnych szczeblach, zwłaszcza gdy prosty człowiek doznaje krzywdy.
O ksiażce autor wyboru, układu i posłowia: Remigiusz Grzela
Takie układy to obraz PRL-u lat 70. i 80. z perspektywy zwykłych ludzi, którzy chcą godnie żyć, wywiązywać się z wyznaczonych im zadań, ludzi zależnych od odgórnych decyzji, ludzi często niemających znikąd pomocy.
