Opowieści galicyjskie

„Opowieści galicyjskie" to moje pierwsze spotkanie z prozą mojego imiennika. Spotkanie udane, owocne, z nawiązaną nicią porozumienia, zrozumienia i sympatii.

Ciężko nazwać je powieścią, bardziej to reportaż, swoisty raport z zapomnianego świata. Wraz z upadkiem komunizmu upadły PGR-y, które dla mieszkańców okolicznych wiosek były całym światem. Skończyły się czasy pozornego dobrobytu, kombinowania, organizowania. Świat się zmienił, odjechał. Kto został na peronie, o nim świat zapomniał.

Tak się stało z bohaterami tych opowiadań. Gdzieś w Beskidzie Niskim, u podnóża Cergowej, mieszkają ludzie, dla których czas się zatrzymał. Żyją po cichu. Kobiety rodzą dzieci, mężczyźni piją piwo, wino, wódkę. Pracują w lesie, na budowach, kombinują. W niedzielę przepoczwarzają się. Przywdziewają stroje odświętne, twarze ich jakby łagodnieją i idą odstać swoje w świątyni. Później jest czas spotkań towarzyskich, rynek, knajpa, wino, piwo, życie. Życie, jak pisze Stasiuk, ma tutaj kształt kolisty. Ludzie zostali skazani na karę powtarzalności.

Mimo wszystko, jest tu pięknie. Przynajmniej dla kogoś, kto patrzy na to wszystko z zewnątrz. Dla kogoś, kto ma w zanadrzu alternatywę. Piękne góry, lasy, potoki, wioski ukryte przed światem i ludzie, z których każdy nosi w sobie opowieści pisane przeżytymi dniami.. Stara kobieta, matka siedmiu córek, której mąż utopił się w rzece, starszy mężczyzna, który niedawno wyszedł z więzienia czy też młoda kobieta, która chciała stąd uciec i wybić się ponad przeciętność. Wszyscy oni są solą tej ziemi. Stasiuk nie ocenia, nie gani, nie poucza. To co widzi, przepuszcza przez siebie, ubiera to w piękne słowa i zapisuje. A pisze pięknie. Kto szuka odpowiedzi na fundamentalne pytania, ten ich tutaj nie znajdzie, gdyż "odpowiedzi wciąż tkwią w pytaniach jak pisklęta w skorupkach".

Andrzej Stasiuk stylem i wrażliwością twórczą bardzo przypomina mi Wiesława Myśliwskiego. Mają podobne spojrzenie na świat, które mnie osobiście, bardzo urzeka. Z pewnością sięgnę po inne jego książki, gdyż warto. Polecam.

Bardzo nie lubię, gdy utalentowani pisarze mylnie interpretują potencjał własnej twórczości. Stasiuk skupia się tu na rzeczach mało istotnych, podczas gdy bohaterowie jego opowieści ześlizgują mu się między palcami.