Julian

Julian, to przede wszystkim dobra powieść historyczna opowiadająca o tym niebanalnym rzymskim władcy, a właściwie o fragmentach z jego życia, chociaż też nie tak do końca..o tym za moment.

Bardzo ciekawą jest zastosowana przez pisarza narracja. Jest ona bowiem prowadzona na kilku poziomach, które całkowicie różnią się czasem i miejscem akcji, poruszanymi zagadnieniami, różni są też w przeważającej części bohaterowie (poza głównymi). Co istotne, owe różnorodne narracje jakby się przenikały, mieszały, przechodziły jedna w drugą. Można by sądzić, iż taki zabieg stworzy pewną niejasność, sprawi, iż fabula będzie mało czytelna, a sam czytelnik pogubi się. Nic bardziej mylnego. Vidal doskonale poradził sobie z tym niełatwym zadaniem. Całość jest klarowna, a różnorodną narrację śledzi się doskonale, jakby od niechcenia przeskakując z jednego roku do drugiego, z jednego krańca antycznego świata do innego.

Dzięki temu śledzimy m.in. kwestię filozofa Libaniusza z Antiochii, który chce napisać biografię swojego niegdysiejszego ucznia, a obecnie cesarza; wątek poniekąd biograficzny obejmujący fragmenty z życia głównego bohatera, gdy ten udaje się z wyprawą do Persji i kilka innych.

Całość napisana niezwykle zręcznie, wiarygodnie, z doskonałym dopracowaniem najdrobniejszych szczegółów z tamtych czasów, oddaniem realiów epoki. Ale...oczywiście, że musi być jakieś ale. Bardzo długo szukałam w sieci i książkach informacji w zakresie materiału źródłowego, na którym opierał się Gore Vidal tworząc niniejszą książkę. Jako pasjonatka historii antycznej nie mogłam sobie odpuścić takiej przyjemności. Pytałam o to nawet mojego szefa, który bezpośrednio zajmuje się historią antyczną. No i niestety (albo stety, zależy, jak na to spojrzeć), źródła, na których opierał się Vidal (poza tymi w bardzo podstawowym zakresie) są całkowicie fikcyjne. Nie ma i nie było większości wymienionych w książce pamiętników, listów, zapisków. Napisałam (...) poza tymi w bardzo podstawowym zakresie (...), bowiem niewielka część materiału źródłowego istniała (istnieje) naprawdę. Vidal pomieszał źródła autentyczne z tymi wymyślonymi przez siebie. W związku z tym duża część fabuły to jego subiektywne odczucia, wyobrażenia o tym, co by było gdyby...

Plus daję za bardzo ciekawe potraktowanie bohaterów, którzy w przeważającej części są po prostu źli, szczególnie ci wyznający chrześcijaństwo. takie potraktowanie postaci najprawdopodobniej wynikało z życia i przekonań Juliana Apostaty. Vidal zręcznie je wykorzystał.

W związku z tym, jako powieść źródłową, oceniam Juliana na 2,5/6, jako powieść historyczną, lekturę ku odprężeniu, po prostu dobrą i zręcznie skonstruowaną beletrystykę oceniam na 5/6.

Generalnie polecam Juliana, z tym, że zdaję sobie sprawę, iż nie jest to lektura dla wszystkich (ja sama czytałam ją we fragmentach, z długimi przerwami), ale warto podjąć próbę i zmierzyć się z nią.